Proffessor Hamidov Hojiakbar Hamidovich Ernazarov Shermuxammat Eshbekovich Raxmonov Bahodir Mirzaevich

Xattotlik san’ati va me’morchilik ham Qo`qonda rivojlangan. Muhammad 
Latif, Mirzo Sharif Dabir, Abulg’ozixoja kabi xattotlar kitob ko`chirishda mashhur 
bo`lgan. Xorijiy shoh va elchilarga nafis ko`chirilgan kitoblarni tortiq qilish odatga 
aylangan edi. Buxorodan bir guruh binokorlar taklif etilib, qurilgan mashhur 
binolar Madrasayi Mir (Norbo`tabiy madrasasi), Daxmayi Shohon ansambli, 
Norbo`tabiy daxmasi saqlanib qolgan.
Umarxon Turkiston va Oroldan Ettisuvgacha egallab, Oqmachit (Qizil 
O`rda), Avliyoota (Jambul), Pishpak (Bishkak) qal’alarni bunyod etdi. Qo`qon 
xonligida: Norbo`tabiy, Madalixon, Kamol qozi, Tunqotar, Haqquli mingboshi, 
Miyon hazrat, Mohlaroyim, Hakim To`ra, Xonxoja eshon, Xojabek, Buzrukxo`ja, 
Pirmuhammad yasovul, Oxund devonbegi, Mingoyim, Jome madrasalari qurilgan.
Toshkentda XIX asr birinchi yarmida Baraqxon va Ko`kaldosh madrasalari 
qayta ta’mirlandi. Shayx Xovondu Tohir me’moriy majmuasi hozirgi ko`rinishda 
shakllantirildi; Zayniddin bobo uchun yangi maqbara qad ko`tardi. Yunusxo`ja 
qarorgohi bo`lgan Eski O`rda buzilgani sababli yangi markaz - Qo`qon O`rdasi 
bunyod etildi. 
Tayanch so`zlar: Chodak, Qo`qon xonligi, Minglar, Tepaqo`rg’on, 
Shohruxbiy, Erdonabiy, Olimxon Umarxon, Nodirabegim. 
 
 
 
 

---

224 
X-bob. O`zbek xoliklarining xalqaro munosabatlari. 
1-§. XVI – XVIII asrlarda xalqaro munosabatlar 
Xuroson - raqobat maydoni. XVI asrda Osiyoda uchta siyosiy kuch: 
Movarounnahrda shayboniylar, Eronda safaviylar, Hindistonda boburiylar kurash 
maydoniga chiqqan edi. Bu uch sulola manfatlari Xurosonda to`qnashdi. Xuroson 
harbiy-siyosiy, savdo-iqtisodiy jihatdan muhim o`rin tutar edi, chunki Xuroson - 
Movarounnahr, Eron va Hindiston yo`nalishida o`ziga xos darvoza vazifasini ham 
o`tar edi.
Xurosonni nazorat qilish masalasida shayboniylar va safaviylar o`rtasida 
keskin kurash ketgan. Xuroson masalasida Shayboniyxon, Ubaydullaxon, 
Abdullaxon davrida shayboniylar ustunlik qilgan. Keyinchalik safaviylar qo`li 
baland kelib, Xurosonni Movarounnahrdan ajratib tashlashga muvaffaq bo`lganlar.