Qaraqalpaq fol`klori


Download 0.68 Mb.
bet12/56
Sana22.03.2023
Hajmi0.68 Mb.
#1286062
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   56
Bog'liq
folklor

Qadag`alaw sorawlari`



  1. Qaraqalpaq fol`klorinin` derekleri neden baslanadi?

  2. Tu`rkiy tilles xaliqlarg`a ortaq qanday jazba esteliklerdi bilesiz?

  3. Fol`klorliq materiallardi birinshi jiynawshilar kimler?

Tayanish tu`sinikleri



  1. «Kodekus-kumanikus»- XII-XII a`sirdegi qipshaqlar so`zligi.

  2. Fol`klorliq ekspeditsiya - ha`r tu`rli formadag`i xaliq awizeki do`retpelerin xaliq arasinan jiynaw ushin sho`lkemlestirilgen topar.

  3. Versiya - xaliq awizeki do`retpesinin` basqa xaliqlarda da boliwi. Versiya ko`binese da`stanlarda boladi.

  4. Poetika -(grekshe - obrazli aytilg`an o`tkir so`z). Ko`rkem shig`armanin` sheberligi.

III. Tema` Qaraqalpaq fol`klorinin` klassifikatsiyasi

Jobasi`



  1. Qaraqalpaq fol`klorinin` Q.Ayimbetov, O.Kojurovlar ta`repinen klassifikatsiyasi (qoeo).

  2. N.Baskakovtin`, N.Da`wqaraevtin` (qoto) fol`klordi tu`rlerge bo`liwi.

  3. Qaraqalpaq fol`klorin klassifikatsiyalawdin` jan`a u`lgisi - Q.Maqsetovtin` klassifikatsiyasi. Paydalanilg`an a`debiyatlar`

  1. Da`wqaraev N. Shig`armalarinin` toliq jiynag`i, II-tom, No`kis, qouu.

  2. Maqsetov Q., Tajimuratov a`. «Qaraqalpaq fol`klori», No`kis, Qaraqalpaqstan, qouo. yw-ue-b.

  3. Maqsetov Q «Qaraqalpaq xalqinin` ko`rkem awizeki do`retpeleri», No`kis - qooy, yr-ur-b.

Qaraqalpaq fol`klorinin` Q.Ayimbetov, O.Kojurov ta`repinen klassifikatsiyasi.
Qaraqalpaq fol`klorinin` klassifikatsiyasi ma`selesi ko`pten berli fol`klorist ilimpazlarimizdin` diqqat orayinda bolg`ani menen bul shiyelenisken tartisli ma`sele. Fol`klor pu`tini menen qanday o`zinshelik o`zgesheliklerge iye bolsa, onin` janrlari da ha`r qaysisi o`z aldina bay o`zgesheliklerge iye.
Qaraqalpaq fol`klorin klassifikatsiyalaw isi a`dewir waqtan berli tilge alinip, bul jo`ninde ha`r qiyli ilimiy talqilar islendi, pikirler tin`landi.
Qaraqalpaq fol`klorin tu`rlerge bo`liwge arnalg`an maqalasinda Q.Ayimbetov, O.Kojurovlar olardi janrlarg`a bo`lmesten, «Edige», «Qurbanbek», «Bozug`lan», «Alpamis», «Ma`spatsha», «Sha`r`yar», «G`a`rip Ashiq» siyaqli da`stanlardin` qaraqalpaq fol`klorina kirgenligin aytadi.
Bunnan son` bul ilimpazlar qaraqalpaq fol`klorina minalar jatadi dep janrlardin` atin g`ana ataydi`1.Ertek (fol`klordin` ertedegi tu`ri), 2. Naqil (usinin` ishinde jirawlardin` termeleri de bar). 3.Geyde aytisqa da aytiladi. 4.Jan`iltpash. 5. Juwap (usinin` ishine qiz benen jigittin` uzaq aytislari da bar).6. O`tirik o`len` (ertektin` tu`ri), 7.Betashar. 8. Joqlaw. 9.Tolg`aw (misali Ormambet biy o`lgendegi tolg`aw). 10. Ba`dik, gu`lapsan (Islam dininen buring`i dinnen qalg`an na`rse). 11.Jaydari qosiqlar. 12. Yaramazan. 13. Da`stanlar (en` ertedegi ruwliq da`wirdegi, Nog`aylar zamanindag`i, Xorezm waqtindag`i bolip bo`linediq.
Qaraqalpaq fol`klorinin` Q.Ayimbetov, O.Kojurovlar ta`repinen klassifikatsiyasi (1939-jil)

Download 0.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling