Glyukoproteidlar - karbonsuv birikpesin ushlovchi quramalı oksillar. Bularǵa ovkat as sińiriw etiw yulidagi shillik bóz sekretida ushraytuǵın mutsin hám boshkalar kiredi.
Lipoproteidlar-yogsimon elementlar, lipoidlar menen birikkan oksillar bul gruppaǵa kiretuǵın fosfolipidlar haywan kletkaları membranasınıń tiykarın tashkil etedi.
Nukleoproteidlar - prostetik gruppası nuklein kislotalardan shólkemlesken Nukleoproteidlar tsitoplazmaning turaqlı komponenti esaplanadı. Tsitoplazmaning oksil sintez etiw funktsiyası nukleoproteidlarga boglik. Eki túrdegi nuklein kislotalar ámeldegi: ribonuklein (RNK) hám dezoksiribonuklein (DNK). Xujayra tsitoplazmasida, ayniksa, ribosomlarda, DNK bolsa tiykarınan yadro ishindegi xromatainda (xromosomalarda) ushraydı. DNK haywan kletkası organoidlaridan, mitoxondriya hám tsenrosomalarda da tabılǵan. Xromoproteidlar - quramalı oksil bulib, prostetik gruppası buyovchi elementlardan shólkemlesken. Mısal kilib, quramında temir ushlovchi gemin gruppası bulgan nápes pigmenti gemoglobinni, terine reń beretuǵın melanin hám boshkalarni alıw múmkin.
Fermentler-oksil tábiyaatına iye bulib, protaplazmadagi ximiyalıq protsesslarni tezlestiredi. Fermentler fakat málim reakciyalardı katalizatsiya etedi. Tómendegi ferment gruppaların ajıratıw múmkin:
-gidrolazalar-molekulalararo boglarni suwdı biriktiriw yuli menen bólekleydi. Gidrolazalarga petidaza, fosfotaza, estereza hám boshkalar kiredi;
-transferazalar - atomlarini yamasa gruppa atomlarni hám radiaklarni bir molekuladan ekinshisine utkazuvchi katalizatorlar;
-oksidoreduktazalar-oksidleniw hám kaytarilish reakciyaların tezlestiriwshi fermentler. Bularǵa degidrogenazalar, flavin fermentler, elektron utkazuvchi shınjır daǵı fermentler hám boshkalar kiredi;
- izomerazalar - hár túrlı izomer uzgarishlarda qatnasıw etiwshi fermentler;
-sitetazalar - ATF hám boshka mikroergik boglarning bólekleniwi nátiyjesinde ónim bulgan energiya járdeminde keshetuǵın sintetik reakciyalardı katalizatsiya etedi;
Do'stlaringiz bilan baham: |
