Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti «ekologiya va mehnat muhofazasi» kafedrasi

P t/smenada	m m^3/t	Ks	t soat	N m	V m/s
d mkm
Э-118-17 guruh talabalari uchun
1	25	20,2	2,5	8	1,5	0,0030	100
2	30	24,8	2,0	8	1,5	0,0035	100
3	20	15,6	2,5	8	2,0	0,0040	95
4	25	25,4	2,0	7	2,0	0,0045	95
5	30	22,6	2,0	8	2,5	0,0050	90
6	35	18,5	2,2	7	3,0	0,0055	90
7	40	16,5	2,2	8	3,0	0,0060	85
8	18	16,8	2,5	7	2,5	0,0065	85
9	24	16,5	2,0	7	2,5	0,0070	80
10	38	18,5	2,0	8	3,0	0,0075	80
11	45	20,0	1,8	8	3,0	0,0080	75
12	50	23,4	1,8	8	3,0	0,0085	70
13	35	23,2	2,4	7	2,5	0,0040	900
14	32	21,8	2,3	8	1,5	0,0030	95
15	50	25,6	2,1	8	2,5	0,0045	90
16	35	23,4	2,0	7	3,0	0,0035	95
№	P t/smenada	m m^3/t	Ks	t soat	N m	V m/s	d mkm
Э-119-17 guruh talabalari uchun
17	36	26,6	2,0	8	1,5	0,0055	95
18	38	28,5	2,5	7	2,0	0,0050	70
19	30	19,5	1,8	8	2,0	0,0065	80
20	28	26,8	1,9	7	1,5	0,0060	75
21	34	26,5	2,5	7	2,0	0,0075	90
22	48	28,5	2,3	8	2,0	0,0055	85
23	46	23,0	1,9	8	2,0	0,0070	95
24	40	21,4	1,8	7	2,0	0,0080	75
25	45	22,2	2,3	8	2,5	0,0060	90
26	40	24,5	2,2	8	2,5	0,0055	95
27	50	25,6	2,1	8	2,5	0,0045	90
28	35	23,4	2,0	7	3,0	0,0035	95
29	36	26,6	2,0	8	1,5	0,0055	95
30	38	28,5	2,5	7	2,0	0,0050	70
31	30	19,5	1,8	8	2,0	0,0065	80
	28	26,8	1,9	7	1,5	0,0060	75

Atamalar va izohlar

oqova suvlar - maishiy yoki ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun ishlatilgan suvlar, bunda qo‘shimcha aralashmalar (ifloslanishlar) paydo bo‘lib, suvlarning boshlang‘ich kimyoviy tarkibi va fizikaviy xossalarini o‘zgartirib yuborgan.
xo‘l quduq - avariya holatlari yoki quvurlarda ta’mirlash ishlari vaqtida quduqga vaqtincha oqova suv yig‘ilib, undan ko‘chma nasos yordamida suvni kerakli joyga chiqarib tashlash yo‘li bilan bajarishda ishlatiladigan quduq.
Flokulyasiya - kolloid zarralarni g‘ovak qatlamli agregatlarga biriktirish, suvni tayyorlash va oqova suvlarni tozalash vaqtida maxsus moddalarni qo‘shish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
eyrlift (airlift) - siqilgan havo yordamida suyuqlikni yer sathiga ko‘tarib chiqarish uchun qurilma
koagulyasiya - broun harakati jarayonida dispers fazasining zarralari to‘qnashganida, kuch maydonida aralashtirilganida yoki bir yo‘nalishda ko‘chirilganida ularning ulanishi.
pulpa - maydalangan materialning suyuqlik bilan qorishmasi.
Gidroelevator - suyuqliklarni va gidroqorishmalarni bir necha yuz metrgacha ko‘tarish hamda quvurlar bo‘ylab yurg‘izish uchun reaktiv nasos.
kek - (ot angl. cake - zatverdevat), qayta ishlashda hosil bo‘ladigan mahsulot, suyuqlikni filtrlash jarayonidan so‘ng qolgan qattiq qatlam parchasi yoki erimagan qoldiq.
MN tizimi - texnologik qurilmalardagi kuzatuv qudug'i.
K1 tizimi - maishiy oqova suvlar kanalizasiya liniyasi.
M4 tizimi - tozalangan oqova suv liniyasi.

Qisqartmalar va belgilar

MMB (ABK)		Ma’muriy-maishiy bino
TJBLI (ABB) Lummus Global GmbN		Texnologiya jarayonining bosh loyihalovchisi va ishlab chiquvchisi (Asea Brown Boveri)
KBT		Kislorodga bo‘lgan biokimyoviy talab (БПК)
GX		Gaz xavfsizligi
GXM		Gaz xavfi mavjud
GQX		gazdan qutqarish xizmati
YuKM		yuk ko‘tarish mexanizmi
KGQG		Ko‘ngilli gazdan qutqarish guruhi
IM		Klapanlar va boshqa asbob-uskunalar ijrochi mexanizmi
NO'A va A		Nazorat-o‘lchov asboblari va avtomatlashtirish
KNS		Kanalizasiya-nasos stansiyasi
FIK		Foydali ish koeffisienti
KPS		Koagulyator plastinkali separatorlar
LHS		Yuqori daraja bo‘yicha datchik
LAH		Sathning ko‘tarilayotganligi haqida ogohlantiruvchi signalizasiya
KHKNQ		Kichik hajmli kanalizasiya nasos qurilmasi
UZX		Umumzavod xo‘jaligi
TI		Tozalovchi inshootlar
PAA		Poliakrilamid
YoH		Yong‘in havfsizligi
YoASO‘		Yog‘ aralashgan suv o‘rachasi
OMRT		Oldini olish maqsadida rejaga muvofiq ta’mirlash
XTT(ПСБ)		Xavfsizlik tizimi tartibi (процедура сестемы безопасности)
SFP		Sanoat filtrlovchi protivogazlari
ShP		Shlangli protivogaz
MTS		Mexanik ta‘mirlash sexi
OSQII	-	Oqova suvni qayta ishlash inshooti
TNX		Texnik nazorat xizmati
XT		Xavfsizlik texnikasi
TJEK2		Texnik jihatdan erishib bo‘ladigan ko‘rsatkichlar
DSENM		Davlat sanitariya-epidemiologiya nazorati markazi
EAL		Eko-analitik laboratoriyasi
KKT		Kislorodga bo‘lgan kimyoviy talab (ХПК)
TM va XA		Tayyor maxsulotlar va xom ashyo sexi
MSDS		Maxsulotlarni xavfsiz ishlatish yuriqnomasi (англ. material safety data sheet)

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati

1. Musayev M.N. Sanoat chiqindilarini tozalash texnologiyalari asoslari. Darslik. T.: O‘zbekiston Faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti, 2011y. 500 b.

2. S.M.Turobjonov, M.M.Niyazova,T.T.Tursunov, X.L.Pulatov. Sanoat chiqindilarini rekuperatsiya qilish texnologiyalari. Darslik. T.: O‘zbekiston Faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti, 2011y. 188 b.
3. S.M.Turobjonov, T.T.Tursunov, X.L.Pulatov. Oqova suvlarni tozalash texnologiyalari. Darslik. T.:Musiqa nashriyoti, 2010y. 256 b.
4. Кузнецов И., Троицкая Т. М. Защита воздушного бассейна от загрязнений вредными веществами химических предприятий. М.: Химия, 1979 г. 344 с.
5. Эльтерман В. М. Охрана воздушной среды на химических и нефтехимических предприятиях. М.: Химия, 1985 г. 160 с.
6. Кафаров В. В. Принципы создания безотходных химических производств. М.: Химия, 1982 г. 288 с.
7. Романков П. Г., Рашковская Н. Б., Фролов В. Ф. Массообменные процессы химической технологии. Л.: Химия, 1975 г. 333 с.
8. Лукин В. Д., Курочкина М, И. Очистка вентиляционных выбросов в химической промышленности. Л.: Химия, 1980 г. 232 с.
9. Аэров М. Е., Тодес О. М. Гидравлические и тепловые основы работы аппаратов со стационарным и кипящим зернистым слоем. Л.: Химия, 1968 г. 510 с.
10. Аширов А. Ионообменная очистка сточных вод, растворов и газов. Л.: Химия, 1983 г. 295 с.
11. ЖуковА. И., Монгайт К. Л, Родзиллер И. Л. Методы очистки производственных сточных вод. М.: Стройиздат, 1977 г. 204 с. 28. Ковалева Н. Г., Ковалев В., Г. Биохимическая очистка сточных вод предприятий химической промышленности. М.: Химия, 1987 г. 160 с.

Mundarija

Kirish 3
I. Asosiy qism 4
1.1. Ishlab chiqarish obyektining umumiy tavsifi 4
1.2 Tozalovchi inshootlar qurilmasi tavsifi (6400 qurilma) 4
1.3 Yog'li oqova suvlarni tozalash qurilmasining tavsifi (6401 qurilma) 6
II. Texnologik jaraynning bayoni va texnologik sxema 8
2.1. 6400 qurilma 8
2.2 Pozisiya 17.11 ishlab chiqarish binosi texnologiya sxemasining tasviri 15
2.3 Loyqani zichlagich texnologiya sxemasining tavsifi. 17.12-pozisiyasi 16
2.4 Loyqa nasos stansiyasi texnologik sxemasining tavsifi. 17.9-pozisiya 17
2.5 Cho‘kindini qayta ishlash inshooti texnologiya sxemasining tavsifi. 17.13-pozisiyasi. 18
2.6 Minerallashgan (neytrallashtirilgan) oqovalar. 19
2.7 Cho'kindini suvsizlantirish. MMB (ABK) tarkibidagi pozisiya 17.14 cho‘kindini suvsizlantirish korpusi. 19
2.8 Oqova suvlarni tozalashning asosiy jarayoni ishini ta’minlash uchun reagentlar uzatish. 21
2.9 Reagentlar, ularning tavsifi, sarfi va zaxiralari. 24
III. Suyuq xlor va gipoxlorit natriy bilan dezinfeksiya qilish. Poz 17.10 26
3.1 Gipoxlorit natriyni uzatish. 27
IV. 6401 qurilma. 28
4.1AD-6401A/V yog‘li oqova suvlarni qabul qilish rezervuari. 28
4.2 Koagulyatorli plastinkali separatorlar (KPS) FJ-64014X/XS 30
4.3 Quyi molekulyar polimerlarni vaqtincha saqlash qurilmasi 37
4.4 Texnologik sxema va tozalash apparatlari chizmalari. 38
V. Oqava suvni tozalash qurilmalarini hisoblash. 41
5.1 Aerotankni hisoblash. 41
5.2 Qum-nefttutgichni hisoblash. 44
Atamalar va izohlar 47
Qisqartmalar va belgilar 48
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati 49
Mundarija 50