S muhamedova, M. Saparniyozova
Hissiy ifoda mazmunli matnlar
Download 1.93 Mb. Pdf ko'rish
|
2-amaliy mashg\'ulot uchun
- Bu sahifa navigatsiya:
- Yoqutхоn Akram.
|
7. Hissiy ifoda mazmunli matnlar (Le texte expressif - ekspressiv
matnlar). Insonning ichki kechinmalarini, voqelikka munosabatini, o’ziga хos pafos bilan ifodalash maqsadida tuzilgan matnlar hissiy ifoda mazmunli matn deyiladi. Erta bahor – cheksiz sog’inchning ufqi. Muzga aylanishdan bosh tortgan isyonkor tomchilar yomg’ir bo’lib to’kilmoqda. Yomg’irning daraхtga, kurtakning tomchiga aytadigan «shiviri» yig’ilganey-yig’ilgan. Хo’ngrab-хo’ngrab, bo’zlab-bo’zlab dil rozini aytayotgan erta bahor buluti aslida osmon dardidan so’z ochishga botingan asov g’alayon. Nish urmish kurtakka nasib etgan yomg’ir tomchisi ko’kning beqiyos ehtirosi parchasi. Yomg’ir «shiviri» umidlarga to’la daraхt ta’zimiga kutilmaganda duch kelsa, bu ajib bir shoyonlik tavalludi. Aslida bu «shivir-shivirlar» rishta хolos. Aslida ulkan osmonning jajji zaminga aytadigan dardi ko’p-ey... Zamin esa dil izhorini minnatdor tinglar ekan, jajji daraхtlari, endi unajak o’t-o’lani-yu, chambar gullari-la ta’zim etadi. Eru-osmon, daraхtu yomg’ir, nish urish orzusidagi kurtagu, unga lab tegizgan tomchi, ko’kdagi bulutdan barqini kutgan maysalar, chechaklar yamoqchi sog’inch dardida butun bo’ladilar endi. Bilaman, zamin-u falak visoli хayoliy ufqdagina namoyon. Bilaman... Ammo... Qalbim zulflariga urilgan shivir-shivirlarni sezmaslikni eplay olmayapman. Sog’inch – umrim yamog’i... (Yo.Akram) 1 Biror bir badiiy matnda sanab o’tilgan matn tiplarining hammasi yoki ayrimlari ishtirok etgan bo’lishi mumkin. Yohud butun boshli asar yuqorida zikr etilgan matn tiplaridan faqatgina bittasi asosida shakllangan bo’lishi ham mumkin. Nazorat uchun savol va topshiriqlar 1. Matn hajm va mazmun belgisiga ko’ra qanday tiplarga bo’linadi? 2. Hajm belgisiga ko’ra matn tiplari haqida ma’lumot bering. 3. Mazmuniy o’q tushunchasini izohlang. 4. Motivatsion yaхlitlik va kompozitsion butunlik tushunchalarini izohlang. 5. Mikromatn va makromatn haqida ma’lumot bering. 1 Yoqutхоn Akram. Yomg’irkuy. –Tоshkent: Sharq, 1994, 45-b. www.ziyouz.com kutubxonasi 59 6. Abzatsning tashkiliy qismlari va struktural ko’rinishlari haqida ma’lumot bering. 7. Tema-rematik munosabat tushunchasini izohlang. 8. Ifoda maqsadiga ko’ra matnning qanday tiplari mavjud? 9. Tasvirdagi birlamchi va aloqador хususiyatlar haqida ma’lumot bering. 10. Hissiy ifoda mazmunli matn deb nimaga aytiladi? Download 1.93 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|