S. N. Maxsudov, G. R. Shukurova

Jag‘ periostiti o‘tkiryallig‘lanish jarayoni hisoblanib, kasallik
I ish atrofidagi milk va jag‘ suyaklariga yondoshib turgan yumshoq 
to^qimalaming shishishi bilan boshlanadi. Ayrim xollarda yallig‘lanish

---

milkning tish ildiziga yaqin turgan shilliq qavatda paydo bo‘lib, xalq 
tilida «pilla» yoki «flyus» deb ataladi.
Ko‘pinchajag‘ suyagi atrofidagi shishlartez kattalashib, og'riq 
zo‘rayib ketadi, tish qimirlab qoladi, tana harorati 38—39°C gacha 
ko'tarilib borishi kuzatiladi. Ba’zan suyak pardasi ostida hosil bo‘lgan 
yiring milk orqali oqmali yarn paydo qilib, og‘iz ichiga yoki tashqariga 
chiqadi. Bu vaqtda yallig'lanish jarayoni kamayadi, lekin batamom 
tugamaydi va keyinchalik yana qaytalanishi mumkin.
Bola organizmi holsizlanib, qarshilik ko'rsatish qobiliyati 
kamayganda periostitli yallig‘lanish yuz-jag' sohasidagi yumshoq 
to'qim alar klechatkasiga (ko‘proq yog‘ to'qimasi mavjud sohalar) 
ham tarqaladi va abssess yoki flegmonani paydo qiladi. Abssessyoki 
flegmonada teri yoki shilliq pardalar shishib og'riydi, zo‘riqadi va 
qizaradi. Bemoming harorati ko'tariladi, titrab qaqshaydi, darmoni 
quriydi, boshi og‘riydi va bo‘shashadi (holsizlanadi). Yallig‘lanish 
jarayoni yosh bolalarda shiddat bilan kechadi va organizmning 
intoksikatsiya darajasi soatma-soat ortib boradi.
Abssess yoki flegmona chaynov muskullariga yoyilganda bolalar 
og‘zini ochishga, chaynashga qiynaladi, agar jarayon halqum oldi 
bo‘shlig‘ida bo‘lsa, yutinish, nafas olish va so‘zlash ancha og‘ir 
kechadi.
Pediatrlar va bolalar stomatologlari shuni unutmasliklari 
zarurki, yiringli kasalliklar (periostit, abssess, flegmona, furunkul, 
karbunkul, frunkulyoz, osteomiyelit va h.k.) jag‘-yuz soxasida 
joylashgan bo‘lsa, infeksiya miya tomirlariga tarqalishi va miya