6-laboratoriya mashg’uloti: Metallar korroziyasiga oid tajribalar bajarishga oid topshiriqlar ishlab chiqish
Ishning maqsadi: Metallar korroziyasiga oid tajribalar bajarishga oid topshiriqlar ishlab chiqishda amaliy konikmalarni shakllantirish
Kerakli jihozlar: Kompyuter, asbob va reaktivlar.
Nazariy ma’lumot
Metallar korroziyasi
Metallar va ular qotishmalarining tashqi muhit ta’sirida o’z-o’zidan emirilishi korroziya deb ataladi. Korroziyani ikki qismga bo’lish mumkin: kimyoviy va elektrokimyoviy korroziya.
Kimyoviy korroziya metallar va ular qotishmalarining sirtqi qavati havodagi turli gazlar(kislorod, vodorod sulfid, sulfit angidrid, azot oksidlari va boshqalar) ta’sirida emirilishi tushuniladi. Bu jarayonda metallarning agressiv muhit ta’sirida oksidlari, sulfidlari va boshqa birikmalari hosil bo’lishi kuzatiladi.
Korroziya tufayli kumush o’zini yaltiroqligini yo’qotadi, temir zanglaydi, rux,qalay,zanglamaydigan po’lat xitalanib qoladi. Lekin metallarning aktivlik qatorida eng oxirida joylashgan oltin va platina atmosfera ta’siridan korroziyaga uchramaydi.
Namlik va havo kislorodi ta’sirida elektrokimyoviy korroziyasi yuzaga keladi. Ba’zi metallar o’z sirtida oksid pardasi hosil qilish xossasiga ega, shuning uchun alyuminiy , rux, xrom, berilliy, nikel, magniy kabi metallar korroziyaga chidamlidir.
Temir va uning qotishmalari korroziaga chidamsiz hisoblanadi. Korroziya jarayonoda oksidlovchi kislorod bo’lgani uchun quyidagi jarayon sodir bo’ladi:
2Fe+O2+2H2O= 2Fe(OH)2
Temir(II) gidroksid havo kislorodi va namlik ta’sirida yana oksidlanib Fe(OH)3 ga aylanadi:
4Fe(OH)2+2H2O+O2=4Fe(OH)3
Agar bu jarayon agressiv muhit ( CO2, SO2, NO2) ishtirokida amalga oshsa korroziya yanada tezlashadi.
Agar ikkita metal bir-biriga ulangan holatda korroziyaga uchratilsa, bu metallarning eng faoli birinchi navbatda korroziyaga uchrashi aniqlangan:
Do'stlaringiz bilan baham: |
