Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

Qisqa xulosalar
Marketing - bozorda vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlami
faollashtirish uslublarini, tovarlami ishlab chiqarish hamda sotish
muammolarini kompleks, tizimli yechish uslublarini, bozorda vujudga
keladigan o’zgarishlarga tezda moslashish, iste’molchilarga tabaqali
yondashish, raqobatbardosh yangi tovarlami vujudga keltirish va ulami
ishlab chiqarishni tashkil etish, kon’yunkturani o’rganish va prognoz qilish
hamda ta’sirchan rekiamani rivojlantirish masalalarini o’rganishni o’z oldiga
maqsad qilib qo’ygandir.
Marketing ehtiyoj va muhtojlikni ayirboshlash orqali qondirishga
qaratilgan inson faoliyatining turidir. Marketingni vujudga kelishining asosiy
1
Юсупов М. Маркетинг. Кўргазмали ўқув қўлланма. -Т.: ТДИУ, 2001.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

sabablaridan biri - bu ishlab chiqarish hajmining ortib borishi, yangi

tarmoqlaming vujudga kelishi, tovar turining ko’payishi va tadbirkorlar
o’rtasida mahsulotni sotish muammosining vujudga kelishidir.
Marketing konsepsiyasining quyidagi turlari mavjud: ishlab chiqarish
konsepsiyasi, tovar konsepsiyasi, sotish kontseptsiyasi, an’anaviy marketing
konsepsiyasi, ijtimoiy-axloqiy marketing konsepsiyasi, o’zaro aloqaviy
marketing konsepsiyasi.
Marketing faoliyatida tovar, narh, taqsimlash va siljitish kabi elementlar
muhim o’ringa ega. Bu jarayonda albatta kishilar ishtirok etadi. Uning asosida
“5 P” formulasi turadi: 1 - narx (price); 2 - mahsulot (product); 3 - o’rin-
joy (place); 4 - siljitish (promotion); 5-inson(people) va bu marketing
elementlari hisoblanadi.
Nazorat va muhokama uchun savollar
1
.Marketing deganda nimani tushunasiz?
2. Marketingni asosiy rivojlanish bosqichlari qanday?
3
.Muhtojlik, ehtiyoj, talab ,taklif deganda nimani tushunasiz?
4.Mamlakatimizda marketing qaysi davrdan boshlab rivojlangan?
5.Bozor elementlari haqida tushuncha bering.