Toshkent davlat yuridik universiteti fuqarolik protsessual va iqtisodiy protsessual huquqi kafedrasi

Investitsion nizolarni hal etish mexanizmini takomillashtirish uchun taklif. 
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlarning asl mohiyati 
investitsiya muhitini yaxshilash, iqtisodiyotni rivojlantirish orqali xalq farovonligiga 
erishishdan iborat. Chet eldan investorni jalb etish uchun unga, birinchi navbatda, 
qulay ishbilarmonlik muhiti, huquq va manfaatlarini himoya qilish uchun qonuniy 
kafolatlar yaratib berish lozim. Investitsiya faoliyatidagi nizolarni sud tomonidan hal 
etish buyicha amaldagi qonun hujjatlari normalari etarli darajada rivojlanmagan. Bu 
esa investitsiyaviy muhitni yanada yaxshilanishiga va investitsiyaviy nizolarni 
to’laqonli hamda samarali hal etilishiga salbiy ta'sir ko'rsatayotgan omillardan biri.
61
https://databamk.worldbank.org

---

48 
Bu sohani rivojlantirish uchun mening taklifim, birinchidan, aniq va 
barqaror 
me'yoriy-huquqiy 
bazani 
yaratish. 
Qabul 
qiluvchi 
davlatlar 
investitsiyalarni boshqaradigan aniq va barqaror me'yoriy-huquqiy bazalarni 
yaratishi investitsiyalarning rentabelligiga ta'sir qilib, tartibga soluvchi 
o'zgarishlarning oldini olishga yordam beradi. Investorlar me'yoriy-huquqiy baza 
barqaror va prognozli ekanligini bilsalar, investitsiya jarayoniga ko'proq ishonch 
hosil qiladilar. Aniq va shaffof qoidalarni taklif qilish nizolarni yuzaga kelishidan 
oldin oldini olishga yordam beradi. Agar qoidalar noaniq bo'lsa, bu sarmoyadorlar 
va hukumatlar o'rtasida chalkashlik va nizolarga olib kelishi mumkin. Barqaror 
tartibga solish muhitini ta'minlash orqali esa investorlar o'z investitsiyalari bo'yicha 
asosli qarorlar qabul qilish uchun barqaror tartibga solish muhitiga muhtoj. 
Hukumatlar bu barqarorlikni qonunlar yoki qoidalardagi keskin o'zgarishlarga yo'l 
qo'ymaslik orqali ta'minlashi mumkin. 
Mamlakat samarali iqtisodiyotga ega bo‘lishi uchun quyidagilarni amalga oshirishi 
kerak: 

Barqaror, biri boshqasini inkor etmaydigan qonunchilik; 

Mansabdor 
shaxslarning o‘zboshimchaligi oldini oluvchi, ijroiya 
hokimiyatini vakillik va sud hokimiyatlari, jamoatchilik va ommaviy axborot 
vositalari nazoratiga bo‘ysundiruvchi, bo‘lingan hokimiyatlarga ega, ularni 
tiyib va posangi bo‘lib turuvchi tizim; 

Qonunlarning bajarilishini ta'minlash va iqtisodiyot sub'yektlari huquqlarini 
himoya qilishga chog‘langan samarali va mustaqil sud tizimi; 

Biznes yuritish uchun teng va adolatli shart-sharoitlar.