Toshkent davlat yuridik universiteti

 
Nazorat uchun savollar: 

---

82 
1. Eng qadimiy shartnomalardan biri ayirboshlash shartnomasi hisoblanadi. 
Bozor munosabatlari sharoitida esa ayirboshlash shartnomasi yangicha mazmun-
mohiyat kasb etdi. Ayrim o`rinlarda esa mazkur shartnomannig harakat doirasi va 
qo`llanilish sohalari chegaralanishga ham yo`l qo`yiladi. Bugungi kunda 
ayirboshlash shartnomasi borasidagi qonunchilik va undagi cheklanishlar va 
chegarlanishlarni izohlang? 
2. Ayirboshlash shartnomasida qiymati o`rtasidagi farq bo`lgan holatlarda 
uning bahosi qanday hal qilinadi? 
3. Fuqaro M. 1997 yil 1 sentyabrida fuqaro N. bilan ayirboshlash 
shartnomasini tuzadi. Shartnomaga muvofiq, N. hovlisini M. hovlisining 1/3 
qismiga almashadi. M.ning qizi A. 1997 yil 1 dekabrda sudga murojaat qilib, 
uyning yarmi o`ziga tegishli ekanini va uning roziligisiz otasi hovlining bir qismini 
almashtirganini ko`rsatib, mazkur shartnomani bekor qilishni so`raydi. U o`z 
talabini asoslash uchun uyning bir qismi onasidan meros bo`lib, hali otasi bilan 
bo`lib olmaganligi sababli, uyni almashtirish natijasida egalik huquqining 
buzilganini ko`rsatadi.
M.ning pozistiyasi, N.ning pozitsiyasi qanday bo`lishi lozim? Sud fuqaro 
A.ning talabini qondiradimi? 
4. Fuqaro K. egasiz turar joyga halol, oshkora va uzluksiz egalik qilgan. 
1998 yil 1 aprel kuni bu uyni fuqaro D.ga qarashli avtomobil bilan ayirboshlash 
to`g’risida shartnoma tuzishgan. Aniqlanishicha, K. bu uyga 1986 yil 1 yanvardan 
1998 yil 1 aprel kunigacha egalik qilgan.
Fuqaro K.da ushbu uy-joyga nisbatan mulk huquqi vujudga kelganmi? U 
mazkur obyekt yuzasidan shartnomada taraf sifatida ishtirok eta oladimi? 
 
31-BOB. HADYA SHARTNOMASI. XAYR-EHSON 
1. Hadya shartnomasi tushunchasi, huquqiy belgilari