Toshkent davlat yuridik universiteti

Sheriklarning umumiy ishlarini yuritish. Oddiy shirkat shartnomasi 
ishtirokchilarining umumiy ishlarini yuritish shartnomada nazarda tutilgan tartibda 
amalga oshiriladi. Bundagi umumiy qoida har bir sherik barcha sheriklar nomidan 
ish ko’rishidan iborat. Bunda shartnomada quyidagilar ko’zda tutilishi mumkin: 
- ishlar yuritish huquqini boshqa sheriklarga topshirish (boshqa sheriklarning 
huquqlarini cheklash). Mazkur holatda agar huquqlari cheklangan sherik uchinchi 
shaxslar bilan fuqarolik-huquqiy munosabatlarga kirishsa, boshqa sheriklar bunday 
bitimni tan olishlari lozim, uchinchi shaxslar bunday cheklovlar borligini bilgan 
yoki oldindan bilgan bilishlari lozim bo’lgan holatlar bundan mustasno; 
- ishlar yuritishni bir vaqtda barcha sheriklarga topshirish. Ushbu holatda 
bunday sheriklar alohida haq olish huquqiga egadirlar. 
Umumiy ishlarni yuritishda sheriklar ishonchnoma yoki shartnoma asosida 
harakat qiladi. 
Oddiy shirkatning foydasi, harajatlari va zararlarini taqsimlash. Foyda, 
harajat va zararlarni taqsimlash tartibi sheriklarning bitimlari bilan tartibga 
solinadi, aks holda sheriklar o’zining umumiy ishga qo’shgan hissasi qiymatiga 
mutanosib ravishda xarajatlar va zararlarni zimmasiga oladi. Bunda sheriklardan 
birortasini umumiy xarajatlarni yoki zararni qoplashda ishtirok etishdan to’liq ozod 
etadigan kelishuv o’z-o’zidan haqiqiy bo’lmaydi. 
Oddiy shirkat shartnomasini o’zgartirish yoki bekor qilish. Oddiy shirkat 
shartnomasini o’zgartirish O’zR FK 28-bobi tartibida amalga oshiriladi.
Oddiy shirkat shartnomasi bekor bo’lishning asoslari: 
a. 
sheriklardan birortasi muomalaga layoqatsiz, muomala layoqati 
cheklangan yoki bedarak yo’qolgan deb e’lon qilinganda, agar oddiy shirkat 
shartnomasida 
yoki keyingi kelishuvda qolgan sheriklar o’rtasidagi 
munosabatlarda shartnomaning saqlanib qolishi nazarda tutilmagan bo’lsa; 
b. 
sheriklardan birortasi nochor (bankrot) deb e’lon qilinganda; 
c. 
sherik vafot etganda yoki oddiy shirkat shartnomasida ishtirok 
etayotgan yuridik shaxs tugatilganda yoxud qayta tashkil etilganda, agar 
shartnomada yoki keyingi kelishuvda qolgan sheriklar o’rtasidagi munosabatlarda 
shartnomaning saqlanib qolishi yoxud vafot etgan sherikning (tugatilgan yoki 
qayta tashkil etilgan yuridik shaxsning) uning merosxo’rlari (huquqiy vorislari) 
bilan almashtirilishi nazarda tutilmagan bo’lsa; 
d. 
sheriklardan birortasi oddiy shirkatning muddatsiz shartnomasida 
bundan buyon ishtirok etishdan voz kechganda, ushbu moddaningikkinchi 
xatboshisida ko’rsatilgani bundan mustasno; 
e. 
muddat ko’rsatilgan holda tuzilgan oddiy shirkat shartnomasi 
sheriklardan birining talabi bilan o’zi va qolgan sheriklar o’rtasidagi 
munosabatlarda bekor qilinganda; 
f. 
oddiy shirkat shartnomasining muddati o’tganda; 
g. 
sherikning ulushi uning kreditori talabi bilan ajratilganda, ushbu 

---

402 
moddaning ikkinchi xatboshisida ko’rsatilgani bundan mustasno; 
h. 
FKda yoki shartnomada nazarda tutilgan boshqa asoslarda. 
Oddiy shirkat shartnomasini bekor qilish holatida: 
- sheriklarning umumiy egaligiga berib qo’yilgan ashyolar tegishli 
sheriklarga qaytariladi (xususan, ushbu qoida yakka tartibda belgilanadigan 
ashyoga nisbatan qo’llaniladi). 
- sheriklar bajarilmagan umumiy majburiyatlar bo’yicha solidar javobgar 
bo’ladilar.