Тошкент «Янги аср авлоди»

Бу йулларда юқорида баён қилғонларимиз, қозоқ тўралар 
ул бечора савдогарлардин баъзи вақти закот деб ва баъзи вакт 
тўғри талон-торож айлаб, молларини олур эди. Йўлларнинг 
амниятсиз ва ўзимизнинг илмсизлигимиздин ҳеч ишимизда рав- 
нщ
ва ривожимиз йўқ эди. Энг катта машҳур бой деганлари- 
мизда минг тиллодан иборат тўрт минг сўм йўқ демакга мум­
кин эди. Кўчаларимизга тош солинмаган ва чироқ йўқ, ариғла-

---

римиз кўпрук кўрмаған, қишларда лойдин ва қоронғуда юруб 
бўлмаган, шаҳримиз бир харобазордин иборат эди.
Эмдн Моварауннаҳр ва Туркистон саҳроларининг ихтило- 
ли, яъни талон-торож, фитна-фасод вақти ўтди. Роҳат ва тинч­
лик замони келди. Маданий Русия ҳукумати пўчта, тилигром, 
темир йўл илан, Ўрта Осиёни илм ва маданият оламига забт ва 
рабт қилди. Мунтазам қоидалар, мустаҳкам усули идора ва заб- 
тияпар ила роҳат ва саломатни таъмин қилди. Мундин муқад- 
дам кўп карвон ила ўтуб бўлмайдургон йўллардин бот ёлғуз 
юрмак мумкин бўлди. Вилоятимизнинг молу мато ва мева ти- 
жоратига катга ривож берилди. Туркистон меваси, юнг, тери, 
пахта, ипак ва бошқа моллар қиймат баҳолар ила Русия ичка- 
рисига олиниб, Русиядин Туркисгонга оқча сувдек оқа бошла­
ди. Туркистон а^олисининг касби ва бойлиги, сарвати бирга 
ўн, балки мундин ҳам зиёда бўлди. Фақиру камбағал, марди- 
корларнинг хизмат ҳаққи бир ва мулклар қиймат, ғоят даража­
да баландга ва қиммат баҳога кўтарилди. Хазинага бериладур- 
ган солиғ ва тижорат моли (право) пули бадалида Туркистон- 
дин Русияга тахминан йигирма - ўттиз миллийўн сўм кетмоқ 
ўрнига Русиядин Туркистоннинг ободлиги учун ҳар йили қирқ-