Tra k to r va avtom obillarning foydalanish xossalarini

7 8-rasm . Bort friksionini boshqarish gidravlik 
servouzatm asining sxemasi:
1 —
oqimni ajratuvchi korpusi; 
2
— zolotnik kanali tiqini; 
3 —
burilish 
richagi; 
4 —
porshen; 
5
— prujina; 
6
— turtgich; 7 — turtkich vtulkasi;
8
— him oya g'ilofi; 
9
— zolotnik.
U n i aylantirishni davom ettirganda (42° d an katta burchakka 
burilganida) shu bortning torm ozi tortiladi va trak to r kichik 
radiu s b ilan b u rila boshlaydi.
T ra k to rch in in g m e h n a tin i o so n lash tirish , ric h a g la r va 
p e d a lla rn in g q o ‘zg ‘alish ig a sa rfla n g a n k u c h n i k a m a y ti- 
rish u c h u n se rv o u zatm alar (k u ch ay tirg ich lar) ish latilad i. 
Bu kuchay tirgichlarda c h o ‘zilgan yoki qisilgan p ru jin alar 
en erg iyasidan , u n d a n tash q a ri suyuqlik yoki havo e n e r- 
giyasiga ay la n tirilg a n dvigatel energiyasidan fo y d alan ila- 
di. Shularga m os ravishda serv ou zatm alar p ru jin ali, g id ­
rav lik va p n e v m a tik b o i a d i . Ish la sh p rin s ip i b o ‘y ic h a
u la r oddiy va k uzatuvchi turlarga b o iin a d i. T rak to rlard a 
gidravlik servouzatm alar k o ‘p ro q ishlatiladi. B unday turdagi 
s e r v o u z a tm a la r T - 1 3 0 t r a k t o r i d a ( b o r t f r i k s io n i n i
b o sh q a rish u c h u n ) va T -4A tra k to rid a (b u rilish to rm o -

---

z in i b o s h q a ris h u c h u n ) q o i l a n i l g a n . U la r b o s h q a ris h
richaglaridagi kuchni 20...40N gacha kam aytiradi. T-130 
tra k to ri b o rt frik sio n in i b o sh q a rish gidravlik se rv o u z a t- 
m a s id a ( 7 8 -r a s m ) m oy n a so s y o rd a m id a b o sim b ila n
h aydab b e rila d i.
G id rav lik kuchaytirgichga kirish old id an oqim ni ajra- 
tu v ch i (1) o 'rn a tilg a n . S ilin d rla rg a j o ‘n atila y o tg a n m oy 
p o rsh e n d a g i (4) k an allar o rq ali k u ch ay tirg ich korpusiga 
to 'k ila d i, so ‘ngra qaytaruvchi tru b k a orqali bakka o ‘tk a - 
ziladi.