Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

4. 
Kämilleşdirilmek, 
ýaýbaňlandyrylmak, 
gowu-
landyrylmak, güýçlendirilmek, giňeldilmek.
ÖSDÜRMEK [össürmök], işl.1. Ekin, agaç we 
ş.m. zatlary ekip ýetişdirmek. Her kim öz öýüniň 
töwereginde ir-iýmişli bag ösdürip ýetişdirdi 
(

Edebiýat we sungat

). 2. Ekläp-saklap ulaltmak, 
terbiýeläp ýetişdirmek, kemala getirmek. 3. 
Köpeltmek, artdyrmak. Bizde hojalygyň ähli 
pudaklaryny ösdürmäge giň ýollar açyldy (N. 
Jumaýew). 4. Bir pikiri, ugry kämilleşdirmek, 
ýaýbaňlandyrmak, şol hakdaky düşünjäni giňeltmek, 
çuňlaşdyrmak. Kemine öz döredijiliginde beýik şahyr 
Magtymgulynyň pikirlerini döwrüne görä ösdüripdir. 
5. göç.m. Biriniň derejesini, wezipesini galdyrmak. 
ÖSDÜRMEKLIK [össürmöklük], iş ady. 
Ösdürmek ýagdaýy. 
ÖSDÜRMEZLIK 
[össürmözlük], 
iş 
ady. 
Ösdürip 
ýetişdirmezlik, 
ösmeginiň 
öňi 
alynmak,ösmez ýaly etmek. 
ÖSDÜRTMEK [össürtmök], işl. Ösdürmek işini 
başga birine etdirmek; ösmek üçin mümkinçilik 
döretdirmek. 
ÖSER [ösör], at. Ösümligiň dik ösýän göni 
baldagy. 
ÖSGÜN [ösğün], syp. Has ösen, gytyk däl. 
Ösgün ýorunja. 
ÖSGÜNLIK [ösğünlük], at. Boýy uzynlyk, boýy 
ýeten 
ýagdaýda 
bolmaklyk. 
Sakgal-saçynyň 
ösgünligine 
garamazdan 
onuň 
ýüzüni-gözüni 
ýagtyltdy (N. Pomma).
ÖSME [ösmö], iş ady. Ösmek ýagdaýy. 
ÖSMEK [ösmök] I, işl. 1. Gögerip boý almak. 
Pisse agajy gaty haýal ösýär eken. 2. Terbiýelenip 
ulalmak, kemala gelmek, ýetişmek. Olar bile oýnap, 
bile ösenmiş, Nirä gitse, bile aýak basanmyş (M. 
Seýidow). 3. Sany artmak, köpelmek. Daýhan 
hojalygy bu ýyl geçen ýyldakysyndan iki esse ösdi. 4. 
Kuwwaty artyp berkemek, güllemek, pajarlamak. 
Biziň 
pikirimizçe, 
mogollar 
imperiýasynyň 
ösmeginde Baýram han Türkmeniň ägirt uly goşandy 
bar (

Türkmenistan

). Biziň Bitarap döwletimiziň 
ösmegi, güllemegi halk döredijiligine hem täsir etdi 
(

Nesil

). 5. Kämilleşmek, öňe gitmek. Türkmen 
edebiýaty ýyl geldikçe ösýär, kämilleşýär (

Edebiýat 
we sungat

). 6. Düşünjäň artmak, aňly-düşünjeli 
bolmak, medeniýetiň artmak. 7. göç.m. Derejäň 
galmak, ýokary wezipä çekilmek.