Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

SÜMGÜRME [sümğürmö], iş ady. Sümgürmek 
ýagdaýy. 

---

291 
SÜMGÜRMEK [sümğürmök], işl. Burundan 
batly howa çykaryp, dem alyş ýoluny arassalamak. 
SÜMGÜRMEKLIK [sümğürmöklük], iş ady. 
Sümgürmek ýagdaýy. 
SÜMGÜRMEZLIK [sümğürmözlük], iş ady. 
Sümgürip durmazlyk. 
SÜMGÜRTMEK 
[sümğürtmök], 
işl. 
Sümgürmek hereketini etdirmek. 
SÜMME [sümmö] I: sümme tokaý ýolsuz-
ýodasyz, gür tokaý, jeňňel. 
SÜMME [sümmö] II, iş ady. Sümmek ýagdaýy. 
SÜMME [sümmö] III, at. Demir deşmek üçin 
ulanylýan, ujy togalakdan inçe, ýokarsy ýognalyp 
gidýän polat enjam, gural. 
SÜMMEK [sümmök], işl. 1. Sümelgeden ýa-da 
bir deşikden, aralykdan ýapyrylyp, eglip geçmek. 2. 
göç.m. Bir zadyň içine girmek, içinde ýerleşmek, 
gizlenmek. 
◊ Sümere deşik tapmazlyk gaçyp girere ýer 
tapmazlyk, çykalga tapmazlyk. 
SÜMMEKLIK [sümmöklük], iş ady. Sümmek 
ýagdaýy. 
SÜMMEN 
[sümmön], 
at. 
Ýaş çaganyň 
gulaklaryny ýapyp duran gurama tahýasy. Meniň 
ballym ýaşynda, Ýaşyl sümmen başynda (Hüwdü). 
SÜMMÜL I, at. Däneli ekinleriň boý alyp başa 
durmazynyň öň ýanyndaky görnüşi, tümmül. 
SÜMMÜL II, at. Garpyzyň bişendigini bilmek 
üçin kesilip alynýan bölek. Garpyzyň bir ýerinden 
sümmül almasaň, onuň içiniň nähilidigini bilip 
bolanok. 
SÜMMÜLLEME 
[sümmüllömö], 
iş 
ady. 
Sümmüllemek ýagdaýy. 
SÜMMÜLLEMEK 
[sümmüllömök], 
işl. 
Garpyzyň bişendigini bilmek üçin böwründen ýa-da 
sapagynyň ýerinden (pelliginden, göweginden) 
pyçagy çümdürip, bir bölejigini kesip almak.