ÝÜREK [ýürök] I, at. 1. Adamyň, haýwanyň döş
boşlugynyň çep tarapynda ýerleşýän merkezi gan
aýlanyş agzasy. 2. göç.m. Adamyň ruhy dünýäsini
jemleýän agza. Şeýle hem bolsa, her sapar ýola
atlananda ýüregi ezilýärdi, närahat pikirler üstüni
basýardy (G. Kulyýew) 3. göç.m. Bir ýeriň, ýurduň
ýa bir zadyň iň esasy ýeri, merkezi. Ýurdumyzyň
ýüregi Aşgabatda gurulýan binalar diňe bir başga
şäherlileri däl, aşgabatlylaryň özünem haýran
galdyrýar.
4.
göç.m.
Güýç-kuwwat,
gaýrat.
Tüweleme, bu işe hötde gelip bilen bolsaň, sende
ýürek bar! 6. Mis kündügiň iki gapdalynda
owadanlyk üçin güberçek edilip goýulýan ýürek
şekilli nagyş.
Ýürege düşmek halys etmek, irizmek,
ýadatmak, bizar etmek. Horazyň sesi baýyň ýüregine
düşdi (
Türkmen halk ertekileri
). Ýürege dykyn
bolmak bir zatdan kine galmak. Onuň aýdan sözleri
ýüregime dykyn bolup dur. Ýüreginden önen
özünden bolan perzent, çaga. Ýüregiňden turmak
göwnüňe, islegiňe görä hereket etmek, sözlemek,
aýtmak, göwnüňden turmak. Edil meniň ýüregimden
turupsyň, balam! Ýüregiň dilinmek gaty haýpyň
gelmek, rehimiň inmek, gaty gynanmak. Ýüregiň
dykylmak işdäň zat alman, bir hili ýüregiň
petiklenen, dolup duran ýaly bolmak. Ýüregiň
ezilmek gaýgylanmak, pikire batmak, ejizlemek.
Onuň
her
sapar
ýola
atlananda,
ýüregi
ezilýärdi.Ýüregiňe daş baglamak näme bolsa, şol
bolsun edip, kesgitli karara gelmek, ölsem öleýine
salmak. Ýüregiňe düşmek 1) aýraçylykda halys
göresiň gelmek. Oglum, seni şeýle bir küýsedim, seni
şeýle bir göresim geldi, şeýle bir ýüregime düşdüň!
Do'stlaringiz bilan baham: |