Türkmenbaşy adyndaky türkmenistan milli golýazmalar instituty
Download 0.72 Mb. Pdf ko'rish
|
Aly Sewim Siriýa we Palestina Seljuk döwletiniň taryhy-2004`MGI
|
RYZWANYŇ GARŞYLYKLAÝYN HEREKETLERI Halap töwereklerindäki esasy galalaryň haçparazlar tarapyndan basylyp alynmagy netijesinde, bu sebitler haçparazlaryň golastyna geçipdi. Halap Seljukly döwletine-de ýok bolmaklyk howpy abanýardy. Antakyýa we Urfa haçparaz güýçleriniň Harrana garşy hereketlere goşulmaklary we Halap sebitlerinden aýrylmaklary bilen bu ýerlerdäki haçparazlaryň hüjümleri togtadyldy (1104-nji ýylyň Magtymguly aýy). Şu sebäpli Mosul seljukly walysy Çökürmiş we Hasankeýfiň emiri Sökmeniň baştutan- lygyndaky seljukly goşunynyň Baudouiniň II, Josceliniň, Bohemundyň we Tankrediň ýolbaşçylyk eden uly haçparaz goşunyny Harranyň golaýynda, Belihçaýyň sebitlerinde ilkinji gezek uly ýeňlişe sezewar etmegi, Baudouiniň we Josceliniň ýesir alynmagy yslam älemini begendirdi. Ine, şundan peýdalanyp, Ryzwan haçparazlaryň golastyndaky birnäçe galalary (Jezr, Faw, Sermin, Magarratun- 150 Nugman) yzyna aldy we haçparaz esgerleriniň uly bölegini ýesir etdi. Ondan başga-da, Ryzwan Humusa degişli Balisi, Faýany we Selamiýäni eýeledi (1104-nji ýyl). Şeýlelikde, Ryzwanyň şowly harby hereketleriniň netijesinde, Halabyň goranyş üçin örän ähmiýetli galalar haçparazlaryň elinden alyndy. HAÇPARAZLARYŇ TÄZE HEREKETLERI Bohemundyň harby taýdan ýardam soramak üçin Ýewropa gitmegi sebäpli Antakyýa haçparaz şazadalygyny dolandyrmagy öz üstüne alan Tankred beýleki haçparaz döwletleriniň kömegi bilen Halap seljukly topraklaryna hüjüme başlady. Ol ilki bilen Halaba degişli Artah galasyny gabady. Gala ýolbaşçysyna kömek etmek üçin Ryzwan atlylardan we pyýadalardan düzülen goşun bilen Artaha gitdi. Seljukly goşunynyň köplügi sebäpli Tankred gabawy aýryp, Ryzwana ýaraşyk teklip etdi. Esasan, Ispehbud Sabawanyň täsiri bilen teklibi kabul etmedik Ryzwan haçparazlar bilen söweşe girdi. Emma haçparazlar söweş meýdanyny taşlap gitdiler, ýöne bir mütdetden soň gaýtadan söweşe girdiler. Çaknyşykda haçparazlar derbi-dagyn edildi. Ýöne seljukly esgerler haçparazlaryň emläklerini talap ýören wagtlary haçparazlaryň duýdansyz hüjümi netijesinde seljuklylar uly ýitgä sezewar boldular. Ryzwan diri galan esgerleri bilen Halaba gaýdyp bardy (1105-nji ýylyň 151 Gurbansoltan aýy). Degişli çeşmelerde görkezilişi ýaly, bu ýeňliş sebäpli Halap Seljukly döwletine degişli oba, kent we galalar haçparazlaryň çozuşy bilen ýüzbe-ýüz bolup galdy. Aradan köp wagt geçmänkä, Tankrediň baştutanlygyndaky Antakyýa haçparazlary Artah galasyndan başga-da Ryzwanyň azat eden galalaryny- da aňsatlyk bilen eýeledi. Şeýlelikde, daş- töweregindäki galalaryň haçparazlarlar tarapyndan basylyp alynmagy netijesinde Halabyň daşy çolaryp galdy. Download 0.72 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|