Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Murabboli quymoq tayyorlash 
1 kg murabboli quymoq uchun 
kerakli masalliqlar: un 
400 g, sut 1 l, tuxum 4 dona, shakar 25 g, tuz 8 g, o‘simlik 
moyi 20 g, murabbo 200 g.
Ishni bajarish tartibi: 1. Murabboli quymoq tayyorlash 
uchun xuddi tvorogli quymoq kabi suyuq xamir tayyorlab 
olinadi.
2. Xamir yog‘ surtilgan tovada o‘rtacha olovda ikki tomoni 
qizartirilib pishirib olinadi.
3. Pishgan xamirlar laganga taxlanadi.
4. Xamirlarni olib sirtiga murabbo surtiladi va to‘rttaga 
buklab, likobchalarga taxlanadi.
5. Murabboli quymoqlar sovuq holda dasturxonga tortiladi.
1. Quymoq uchun xamir qanday tayyorlanadi?
2. Xamirli mahsulotlar sifatli chiqishi uchun nimalarga e’tibor berish 
kerak?
3. Tvorogli quymoqni tayyorlash ketma-ketligini aytib bering.
4. Tayyor bo‘lgan quymoq dasturxonga qanday tortiladi?
5. Murabboli quymoq qanday tayyorlanadi?

---

127
2-bob. GAZLAMAGA ISHLOV BERISH 
TEXNOLOGIYASI
2.1. UMUMIY TUSHUNCHАLАR
Prezidentimiz Islom Karimov «Yuksak ma’naviyat – yengil-
mas kuch» asarlarida ta’kidlab o‘tganlaridek, o‘quvchilarning 
ma’naviyatini shakllantirish, ta’lim-tarbiya tizimi bilan cham-
barchas bog‘liqdir. Bu borada ta’lim-tarbiyani amalga oshirish 
jarayonida umumta’lim maktablarining moddiy-texnik bazasini 
kuchaytirishga katta e’tibor qaratilgan. Umumta’lim maktab-
larida o‘qitiladigan mehnat ta’limi darslarining samarali olib 
borilishi ko‘p jihatdan gazlamaga ishlov berish texnologiyasi 
o‘quv xonalarining moddiy ta’minlanganligida ko‘rinadi. 
Mehnat ta’limi mashg‘ulotlari jarayonida yuzaga keladigan 
shov 
qin ta’sirini kamaytirish uchun gazlamaga ishlov berish 
texnologiyasi o‘quv xonalariga alohida joylashtiriladi. Xona 
bichish-tikish ishlarini olib borish uchun ixtisoslashtiriladi. 
Xona keng, yorug‘, quruq, 12–15 ta o‘quvchiga mo‘ljallangan 
bo‘ 
lib, bir burchagida kiyib ko‘rish xonasi ajratilishi, unda 
albatta ko‘zgu bo‘lishi kerak. Xonada bajarilgan ishlarni 
ko‘rsatish uchun ko‘rgazma javonlari va taxtalari, maneken-
lar, ko‘rgazmalar va texnik hujjatlarni saqlash uchun javonlar 
bo‘ladi. Xona o‘quvchilarning ishlarini targ‘ib qiluvchi stend-
lar bilan jihoz 
lanib, ularni «Tikuvchilar qirolichasi», «Yosh 
tikuvchi», «Mohir tikuvchi», «Chokdan buyumgacha», «Yosh 
dizayner» deb nomlash mumkin.
Xonada har 2 ta o‘quvchi uchun bitta maishiy tikuv 
mashinasi, imkoniyat darajasida hamma foydalanishi uchun 
maxsus mashinalar, dazmol stoli suv purkagichli apparati 

---

128
bilan, bichish stoli bo‘ladi. Dazmollash stolining ustiga chit 
gazlamadan g‘ilof tikilib, vaqti-vaqti bilan tozalab va al-
mashtirib turiladi. Dazmol bilan ishlaganda oyoq tagiga rezina 
gilamcha to‘shaladi. Xonada katta va kichik bichish qaychi-
lari, katta lineykalar, santimetrli lenta, bir nechta ish qutilari 
bo‘ladi. Unda tikish jarayonida zarur bo‘lgan ish qurollari: 
qaychi, ignalar to‘plami, to‘g‘nag‘ichlar, pichoqli halqa, iz 
tushirgich, bo‘r, santimetr lenta, angishvona, qalam, masshtab 
lineykasi bo‘ladi. Mehnat xonasiga kirgan o‘quvchi ish kiyi-
mida bo‘lishi talab etiladi.