Vazirligi alisher navoiy


Download 0.62 Mb.
bet9/23
Sana17.06.2023
Hajmi0.62 Mb.
#1533342
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   23
Bog'liq
jahonov shohruh bmi

Asrlar

Davrning Nomlanishi

Manbalarda tilning turlicha nomlanishi

Asosiy adiblari va yozma

1.

X-XIV

O‘zbek tilining ilk taraqqiyot davri

turkiy, eski turkiy til, turkiy, turkiy xoqoniy, sharqiy turkiy, chig‘atoy tili

Mahmud Koshg‘ariy, Yusuf Balasog‘uniy, Ahmad Yugnakiy, Ahmad Yassaviy, Rabg‘uziy, Durbek, Qutb Xorazmiy

2.

X IV- XIX

O‘zbek tilining takomillashish davri

eski o‘zbek tili, turkiy til, chig‘atoy tili, O‘rta Osiyo turkchasi,
Navoiy turkchasi, sharqiy turkcha

Xorazmiy “Muhabbatnom”si (1353- y.)dan boshlab Niyoz- Muhammad (Komil) Xorazmiygacha (XIX asr ikkinchi yarmi)

3

X
IX-XX

Milliy adabiy tilning shakllana boshlashi

yangi o‘zbek tili, turkiy til, sort tili

Muqimiy, Furqat asarlaridan boshlab o‘zbek jadid adabiyoti ilk namunalarigacha

4.

XX XXI

O‘zbek milliy adabiy tili

hozirgi o‘zbek tili

Abdulla Qodiriy, Hamza, Ayniy, Oybekdan hozirgi adiblargacha

XX asr tilshunoslik merosini o‘rganar ekanmiz I bob yuzasidan quyidagi xulosalarga keldik:


XX asr boshlarida Markaziy Osiyoda Ziyolilar o‘rtasida milliy o‘zlikni anglash hissi kuchaydi. XVI asrdan boshlangan madaniy, ma’naviy inqiroz tufayli

unutilar darajaga kelib qolgan boy madaniy va ma’naviy merosimizni tiklash, kishilar o‘rtasida o‘tmish madaniyatiga mehr- muhabbat hissini uyg‘otish harakati boshlandi. Bu harakatning yalovbardori sifatida jadidchilik maydonga keldi.


Jadidlar taraqqiyotga erishishning bosh yo‘li ma’rifat ekanini his qilganlari holda, birinchi navbatda, yangi tipdagi maktablar ochish, zamonaviy oliy maktablar tashkil etish, dunyo yangiliklarini xalq o‘rtasida tezroq targ‘ib qilish, kishilarni uyqudan uyg‘otish uchun matbuotni rivojlantirish; taraqqiyotimizga to‘siq bo‘layotgan illatlarni fosh qilish uchun teatr san’atini barpo etish, iqtidorli yoshlarni Ovruponing eng ilg‘or oliy o‘quv yurtlariga o‘qishga yuborish orqali milliy ongni shakllantirish, milliy g‘urur va iftixor tuyg‘ularini singdirishga urinish kuchli bo‘ldi.

Download 0.62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling