Yil “J t o f L / y I l “/ ? Ilmiy ish asoslari

II. 0 6quv fanining maqsadi va vazifasi
Fanni o'qitishdan maqsad - Mazkur kursning asosiy maqsadi - talabalami ilmiy 
izlanish asoslari bilan tanishtirish, 
Imiy manbalar bilan ishlashning 
dastlabki 
k o ‘nikmasini, ilmiy ish olib borish bilan b o g iiq malakasini hosil qilish. Chunki, bilim 
va tasavvurga ega bo‘lish uchun ulami qabul qila olish ko‘nikma va malakasi tizimi 
bo‘lish darkor.
Ilmiy ish, qat’iy rejali faoliyat deb, baholanadi. Q at’iy reja asosida olib borilgan, 
zamonaviy usul va vositalar bilan ta’minlangan ilmiy tadqiqot tabiat va jamiyatdagi 
obyektiv qonuniyatlami ochish va teran bilishga imkon yaratadi.
Fanimiz aynan shu maqsadga qaratilgan boTib, uning asosiy vazifasi eng sodda 
va shu bilan birga zaruriy bo ‘lgan quyidagi uch savolga javob berishdan iborat.
Ilmda yangi bilimlarni qaysi у о ‘I va usullar bilan q o lg a kiritish mumkin?
Egallanayotgan bilimning kerakli darajada haqqoniyligiga qanday erishiladi? 
Qanday у о 7 bilan bilim insonga va aksincha, inson bilimga ta \sir о ‘tkaza oladi?
h 0 ‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiv ta’ limdagi o‘ rni
3

---

1 - modul. “ Ilmiy ish asoslari” fanining asosiy tushunchaiari
l~mavzu. K irish. F anning m aqsad, vazifa va niazm uni
Umshunoslikning “fan haqida fan’' sifatidagi alohida tabiati. Ilmiy tadqiqot ishi 
va filolog faoliyatining asosiy yo‘nalishlari. “Ilmiy tadqiqot asoslari” kursi 
mutaxassislikka kirishning muhim b o iim i sifatida.Bizning fanimiz “Ilmiy tadqiqot 
asoslari'5 deb nomlanganligi sabab biz umumiy koVinishda bo‘lsa ham, ilrn-fan nima 
ekanligini tushunib olishimiz lozim. Ilmshunoslik fani filologlar uchun filologik oliy 
o ‘quv yurtida o ‘qiy boshlagan davrdan va butun hayoti mobaynida kasbiy faoliyatiga 
aloqador ilmiy faoliyatning m a’lum shakllarini o ‘rgatishga yo‘naltirilgan. Ilmiy 
bilimning soddadan murakkabga qarab o ‘zgarishi, takomillashuvi jarayoni uni 
egallashda katta kuch va iroda talab etadi. “Ilmiy ish asoslari” kursidan ko‘zlangan 
asosiy maqsad filologiya ilmining turli sohalarida faoliyat yuritayotgan izlanuvchilar 
uchun boshlang‘ich, eng zaruriy bilimlarni berish qilib belgilangan.Ilmiy soha o ‘ziga 
xos murakkabliklarga ega. Uning tabiatiga individuallik, keng qamrovlik, aniq faktik 
materiallarga asoslanganlik xos.
Ilmiy faoliyat filologiya xususan, lingvistika bilan bog‘liq bo'lganligi sabab, biz 
fanning ulkan dunyosida filologiya qanday o ‘rinni egallashi. filologik fanlar orasida 
esa lingvistika qanday o ‘rinni tutishini aniqlab olishimiz lozim.
Ilmiy tadqiqot ishi va filolog faoliyatining asosiy yo‘nalishlarini aniqlashda eng 
avval ilmiy tadqiqot nima? U qanday amalga oshiriladi? U nima uchun kerak? 
Tilshunoslikda amalga oshiriladigan ilmiy tadqiqotning xususiyatlari nimadan iborat? 
kabi qator savollarga javob topishimiz zarur.
Mutaxassis filologga ilmiy tadqiqot ishlarni olib borish ko4nikmalari uning 
kasbiy faoliyatining barcha sohalarida - ilmiy, pedagogik, informatsion, tashkiliy, 
tashviqot kabilarda juda kerak bo‘ladi.