Z. X. A L im o V a transport vositalarida
kg benzinga 17-18 kg havo darkor bo‘ladi. 1 kg uglerod yonishi uchun 2,67kg kislorod va 1kg vodorod yonishi uchun 8
Download 3.59 Mb. Pdf ko'rish
|
Transport vositasida ishlat.ekspl.materiallar Z.X.Alimova 2011
1
kg benzinga 17-18 kg havo darkor bo‘ladi. 1 kg uglerod yonishi uchun 2,67kg kislorod va 1kg vodorod yonishi uchun 8 kg kislorod kerak bo’ladi. Lekin, aralashmadagi ortiqcha havo, benzinni to‘la yonishini ko‘paytirish (orttirish) bilan birga yonish tezligini pasayishiga olib keladi, bu esa, o‘z navbatida dvigatel quwatini kamayishiga olib keladi. Yonilg‘i molekulalari havoda bir tekis taqsimlanganda, ya’ni yonuvchi aralashma bir jinsli bo‘lganda aralashma hosil bo‘lish jara yoni eng to‘liq va muntazam bo‘ladi. Tarkibiy qismlar o ‘zaro mole- kulyar natijasida aralashadi. Aralashtirilayotgan tarkibiy qismlar hajmlarining nisbati birga qancha yaqin bo‘Isa, aralashma hosil qilish jarayoni shuncha oson kechadi. Aralashmani yonish tezligini oshirish uchun aralashmadagi havo miqdorini kamaytirish lozim. Eng katta yonish tezligi 1 kg benzinga taxminan 13 kg havo to‘g‘ri kelganda sodir bo‘ladi. Bu nisbatdagi aralashma dvigateldan katta quvvat olishni ta’minlaydi, lekin benzinni yonishi to‘liq bo‘lmaganligi sababli yonilg‘i tejamkorligi yomon lashadi. Shunday qilib, yonuvchi aralashmadagi havo miqdori nazariy miqdorga nisbatan ko'payib ketsa (a > l, 0 ), bunday aralashma kam- bag‘al; kamayib ketsa (a < l, 0 ) boy aralashma deyiladi. Xaddan tashqari boy yoki kambag‘al yonuvchi aralashma alan- galanmaydi. Havoni benzinga nisbati eng kam va eng ko‘p bo‘lganda aralashmani elektr uchqunidan yonish mumkinligi (imkoniyati) aralashmani alangalanish chegarasi deyiladi. Boy aralashmani alangalanish chegarasi (a=0.45+0.5) -yuqori, kambag‘al aralashmani alangalanish chegarasi (a = l .35-5-1.40) esa pastki deyiladi. Bosim va haroratni ko‘tarilish bilan bu chegaralar bir oz kattalashadi. Dvigatelning suyuq aralashmada ham, quyuq aralashmada ham ishlash rejimi foydali emas. Birinchi xolda yonuvchi aralashma ko‘p miqdorda inert azot va ortiqcha kislorod vositasida suyuladi, yonish tezligi va harorati past bo‘ladi, dvigatel kerakli quw atni hosil qilol- maydi. Ikkinchi xolda kislorod yetarli bo‘lmaydi, yonilg‘ining chala yonish maxsullari paydo bo'ladi, qurum ko‘payadi, dvigatel tutaydi, yonilg‘i sarfi ortadi, quw ati kamayadi. Barcha tipdagi dvigatellaming hamma ish rejimlarida yonilg‘ining to ‘la yonishiga bunda ortiqcha havo koeffitsiyenti mumkin qadar kichik bo‘lishiga erishish zarur. Qo‘yida turli dvigatellarda yonilg‘i yonishi uchun kerak bo'ladigan ortiqcha havo koeffitsiyentining taxminiy qiymatlari keltirilgan: 2.2-jadval Yo n i 1 g‘ i t u r 1 a r i Benzin (karbyuratoril dvigatellar uchun) 0.09-1.15 Dizel yonilg‘isi (tezyurar dizellar uchun) 1.20-1.60 Motor yonilg‘isi (sekinyurar dizellar uchun) 1.50-1.70 Gazsimon (siqilgan,suyultirilgan gazlar) 1.05-1.15 Yonish issiqligi deb, yonilg‘ining massa birligi -1kg suyuq yonilg‘i yoki Download 3.59 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling