Ўзбекистон репсубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети тарих факультети


Ж. Кондоросе (ХVIII аср.) А. Фергюссон (ХVIIIаср)


Download 1.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/105
Sana26.01.2023
Hajmi1.84 Mb.
#1123741
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   105
Bog'liq
tarixij antropologiya

Ж. Кондоросе (ХVIII аср.) А. Фергюссон (ХVIIIаср) 
даврлаштиришлар ҳақида нималарни биласиз? 
3. 
И. Бахофен фаолиятини биласизми? 
4. 
Диффузионизм атамасига шарҳ беринг? 
5. 
К. Томсеннинг даврлаштиришдаги фаолиятини айтинг? 
6. 
Г. Мортилье даврлаштиришга 
7. 
неолит бронза ва илк темир даврларини Европа қитъаси учун 
даврлаштирган олимни айтинг? 
8. 
Археологик даврлаштиришни биласизми? 
9. 
Л. Морганнинг даврлаштириш тўғрисидаги таклифлари? 
10. 
Ибтидоий даврни ижтимоий муносабатар, Палеоантрополгик, 
антропологик, геологик – антропологик даврларштиришлар ҳақида 
гапиринг?
11. 
Ашѐлр ѐшини аниқлашда Радиоуглерод, археомагнит, калий – 
аргон, дендрохронологик ва бошқа усулларни тавсифланг? 
12. 
Саналарни аниқлашда табиий фанларнинг роли 
Адабиѐтлар 
1, Алексеев В. П., Першиц А. И. История первобытного обшества. – 
М.: Высшая школа, 1990.
3. 
Алексеев В. П. Историческая антропология: учеб. поссобие. – М.: 
Высш школа 1979. – 216 с. 
4. 
Борисковский П. И. Древнейшее прошлое человечества – М.: 
Наука, 1980. – 239 с.
5. 
е изд. СП б: 2000 
6. 
http: // www. mirknig.com/; 
7. 
http: // www.turklib.ru/; 
8. 
http: // www.rsl.ru/; 
9. 
http: // www.ziyonet.uz/. 
даврлаштириш муаммолари (2 - машғулот) 
Режа: 
1. 
Антропосоциогенез, ибтидоий уруғ жамоаси ва стратификация 
жараѐни 


57 
2. 
Ибтидоий илк тарих босқичларининг умумий тавсифи. 
Антропосоциогенез ҳақидаги гипотеза.
Инсоннинг 
келиб 
чиқиши ва ҳозирги замон одамларининг вужудга келиши ижтимоий 
формаларнинг ўзгариши ва тараққиѐти билан узвийликда кечган. Биологик 
ўзгаришлар инсоният аждодларини атрофни ўрганишга ва алоҳидаликдан 
жипслашишга ундаган эди. Ибтидоий тўда дастлабки инсонларнинг жамоаси 
бўлиб, у 20 – 30 кили атрофида бўлган. Тўда мунтазам бўлмаган. Аммо, 
тўдада ижтимоий муносабатлар мавжуд бўлиб, бу биргаликда овқат топиш, 
ўзаро ѐрдам, ѐшларни ҳаѐтга тарбиялаш Тўда ичидаги ижтимоий зиддиятлар 
(ҳукмронлик учун кураш, насл қолдириш) кучли бўлганлигига қарамай 
мавжуд бўлган деб ҳисобланади. Бир сўз билан айтгандан инсон аждодлари 
жамоаси ҳисобланган тўда даврида ҳам стратификация жараѐнлари мавжуд 
бўлган. Аммо, тўда давридаги ижтимоий жараѐнлар, социогенез ва 
стратификация жараѐнлари етарли даражада ўрганилмаган ва улар билан 
боғлиқ фикрларнинг кўпчилиги назариялардан иборатдир. 
Антропосоциогенез инсон жамоасининг биологик тараққий этиб 
боришида ва ҳозирги қиѐфага келгунга қадар босиб ўтган ижтимоий 
ўзгаришларни ўрганади. Кишиликнинг энг қадимги аждодлари ҳам маълум 
бир маънада ижтимоий гуруҳларга бирлашганлар. Тўда ичидаги ижтимоий 
тартибларнинг антропологик ўзгаришлар билан биргаликда ўзгариб бориши 
энг авваола палеантропология, морфология каби фанларнинг ютуқлари 
асосида тадқиқ этиилади. 
Ижтимоий стратификация (лотинча stratum – қатлам маъносини 
англатади. Мулкий ва ижтимоий табақаланиш жараѐнини англатади) илк 
инсон жамиятларидаѐқ мавжуд бўлиб, ижтимоий гуруҳлар, қатламлар 
ўртасида моддий неъматлар, ҳукмронлик функцияларини нотекис 
тақсимланишини ибтидоий тўда ва уруғ жамоаси давридаги роли ҳам 
антропосоциогенезнинг бир қисми бўлиб ҳисобланади.


58 
Стратификация жараѐни ибтидоий уруғчилик жамоаси даврида бир 
қадар мукаммал ўрганилган. Уруғ жамоасида стратификация жараѐни ўз 
аъзоларига муайян ижтимоий мавқени эгаллаш истагини уйғотиши, кейин 
эса позиция билан боғлиқ мажбуриятларни бажариш истагини мустаҳкамлаш 
керак. Имтиѐзлар ва уларнинг уруғ жамоаси ичида тақсимланиши (қабила 
бошлиғи, ҳарбий йўлбошчи, коҳин) ижтимоий тизимнинг таркибий қисми 
бўлиб, стратификацияни вужудга келтиради. Ибтидоий тўда ва уруғ жамоаси 
давридаѐқ англанмаган ҳолда стратификация ҳосил бўлади.

Download 1.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   105




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling