Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти
Download 1.21 Mb.
|
Sotsiologiya
|
Таянч иборалар:
Жамият-бу инсонларнинг ишлаб чиқариш, иқтисодиёт, ижтимоий муносабатлари, мафкуравий, сиёсий тизими билан табиат бирлигини ташкил этувчи яхлит табиий-ижтимоий тарихий мавжуд борлиқдир. Глобал муаммо-у умумжаҳон аҳамиятига эга бўлган, жаҳон халқлари тақдирига кескин таъсир этадиган уни хал қилишлик ҳам умумжаҳон аҳамиятига эга бўлган ҳаётнинг ҳамма соҳасида сиёсат, иқтисодий, атроф-муҳит, тинчлик соғлиқ-саломатлик муаммоларидир. Биосфера-ернинг тирик мавжудотлар тарқалган, яшайдиган ўсадиган қисмидир, ривожланиш жойидир. Атмосфера- осмон, космосда ўзига хос кислородлар мавжудлиги захираси даражасини билдирувчи қатламдир. Экология-бу инсонлар яшайдиган, уларни қамраб олган атроф-муҳитдир. Экология проблема-ана шу атроф-муҳит жараёнида юз берган ҳаётнинг ҳамма жараёнларда содир бўлган мураккаб масалаларини ҳал қилиниш муаммосидир. Х У Л О С А Ушбу “Социология” фани бўйича ўқув қўлланма қайтадан ёзилиб тугатилар экан, якуний хулосада қуйидагиларни таъкидлашга тўғри келади. Биринчидан – бу ўқув қўлланма, дастлаб эски намунавий дастур асосида Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим Вазирлиги режасига киритилган бўлиб, ана шу режага мувофиқ тайёрланиб муаммолар институига топширилган эди, бу институт муҳокамасига асосан проф. С.Н. Алиқориев томонидан тақриз қилиниб бу тақризга мувофиқ қайта ишланди ва 2002 йил июн ойида муаммолар институтига қайта чоп этишга топширилди. Иккинчидан – ушбу ўқув қўлланма 2004 йилда Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим Вазирлиги томонидан тасдиқланган янги намунавий дастурга асосланиб, кафедрада тузилган ишчи дастурга мувофиқ иккинчи маротаба қайта тайёрланиб, кўпгина мавзулар бўйича жиддий ўзгаришлар киритилди. Учунчидан эса – янги намунавий ва ишчи дастур асосида “Эмпирик социал тадқиқиотлар” мавзуи қайта ишланиб замонавий талабларга асосан социал муаммоларни социал тадқиқотлар асосида илмий ва амалий тахлил этиш ва хулосалар қилишнинг замонавий услубларига мувофиқлаштириб ёзишга ҳаракат қилинди. Тўртинчидан – “Социология” фани бўйича янги дастурда (2004 йил июл) кўрсатилмаган, аммо ўқув қўлланманинг биринчи вариантида мавжуд “Ўзбекистонда, жаҳонда глобал-социал муаммолар” мавзуи кўплаб “Социология” фани ихлосмандларининг истакларига эътиборан ушбу ўқув қўлланмада қолдирилди. Бешинчидан – “Социология” фанидан эски намунавий дастур бўйича ёзилган “Миллий масала ва миллий муносабатлар социологияси” мавзуи ҳам ушбу ўқув қўлланмади, қолдирилди. Шу билан бирга “Ўзбекистон Республикаси миллий мустақиллиги ва суверенитетининг социал муаммолари” мавзуи ҳам ушбу ўқув қўлланмада кенг тахлил қилинган ҳолда қолдирилди. Олтинчидан – янги намунавий дастур асосида ишчи дастурда кўзда тутилган “Жамият, унинг тузилиши ва тизимлари” ва “Жамият ва унинг тизимлари” мавзуларига алоҳида режалар асосида атрофлича тахлил берилди. Унда “Фуқаролик жамияти” ва “Маънавият ижтимоий тизим сифатида” мавзуларга алоҳида саволлар қўйилиб кенг тахлил берилди. Еттинчидан – ушбу қўлланмада “Жамиятнинг сиёсий системаси ва сиёсий ҳокимият” мавзуи “Сиёсатшунослик” фанига таалуқли бўлсада “Социология” фани билан узвий боғлиқлигини эътиборга олиб, ушбу мавзуни жамиятда сиёсий муаммоларни ҳал қилишдаги роли ва аҳамиятини эътиборга олган ҳолда ушбу ўқув қўлланмага киритилиб социал жиҳатдан кенг тахлил берилди. Саккизинчидан – янги намунавий ва ишчи дастур бўйича “Жамиятнинг ижтимоий тузилмалари” мавзуи асосида “Социл стратификация назарияси”, “Ёшлар социологияси” ва “Девиант-хулқ-атвор социологияси” масалаларига алоҳида тахлил қилиниб, уч ярим босма табақ ҳажмида алоҳида ўқув-услубий қўлланма сифатида рисола шаклида тайёрланиб чоп этилди. Унда “Социология” фанида социал страталарнинг Ғарб усулида тахлил қилинишига нисбатан унинг Шарқона, Марказий Осиё халқларининг ижтимоий ҳаётидаги объектив борлиги, турмуш тарзи, урфу-одати, анъаналари ижтимоий табақаланиши, тоифалари, аҳоли қатлами ва шунга мувофиқ социал ҳолатларига алоҳида Шарқона мазмунда тахлил берилди. Умуман олганда ушбу тайёрланиб, чоп этилаётган “Социология” фани (предмети) бўйича ўқув қўлланма янги намунавий дастур асосида тамоман қайта жавоб бераолиши даражасида ёзилганлиги ҳақидаги фикр хулоса ва баҳосини бериш китобхонлар эътиборига ҳавола. Қисман хато ва камчиликлари учраса китобхонлардан узр сўраймиз. МУНДАРИЖА
ШАКАР АҲАДОВИЧ АҲАДОВ С О Ц И О Л О Г И Я (ўқув қўлланма) Эралиев Ш.Э. МУХАРРИР: доц. ТЕХНИК МУХАРРИР: Истамова У.М. ва Ахатов Ф.Ш МУСАХХИХ: МУСАВВИР: Теришга берилди: 2007 йил апрел. Босишга рухсат этилди: 2007 йил май. Босма табоқ: 24,5 б\т. Нашриёт манзили: Самарқанд шаҳри, Лолазор кўчаси 70 уй. СамДАҚИ босмахонаси. Нусхаси: 200 та. Бахоси: Эркин нархда. Ушбу ўқув қўлланма “Ижтимоий фанлар” кафедра йиғилишида 2007 йил 30 март (қарор сон №7) СамДАҚИ илмий кенгашида 2007 йил 31 март (қарор сон №7)даги йиғилишида мухокама қилиниб чоп этишга тавсия этилган. С А М А Р Қ А Н Д - 2007 йил 1 И.Каримов. “Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда”. Т. 1999. 14-15 бетлар. 2 И.Каримов. “Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт – пировард мақсадимиз”. “Фидокор” газетаси, 2000 йил 23 январ сони. 1 И.Каримов. “Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда”. Т. 1999. 31-бет. 2 Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т. “Ўзбекистон”, 1992. 11-бет. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура”. 65-бет. 1 Абу Наср Фаробий. “Фозил одамлар шаҳри”. Т. А.Қодирий номидаги ҳалқ маорифи нашриёти, 1993, 186-бет. 2 Беруний. Танланган асарлар, 3-том. Т. 1969, 83-бет. 1 «Критика современных буржуазных социолистических теорий». Москва, «Прогресс», 1976, стр 84-85. 2 «Критика современных буржуазных социолистических теорий». Москва, «Прогресс», 1976, стр 84-85. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистоннинг шз истиқлол ва тараққиёт йўли”. Т. “Ўзбекистон”, 1992 йил 72-бет. 1 Афғонистон ҳозирги кунда толибонлар хукмронлиги ўрнатилган худудларда наркобизнес, терроризмга мойиллик юз бермоқда. Уларда Шимолий Альянс деб аталувчи сиёсий гуруҳларда эса демократик сиёсий йўл танланган. 2002 йил 10-13 июн кунлари Афғонистонда миллий жирға ўтказилиб, мустақил, суверен демократик давлат ташкил этилиб, президентлик лавозимига Ҳамид Карзай сайланди. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон иқтисодий ислоҳатларни чуқурлаштириш йўлида”, Т. “Ўзбекистон”. 1995, 155-бет. 2 Қаранг. И.А.Каримов “Ўзбекистон иқтисодий сиёсатининг устувор йўналишлари”. Т. 1993. 6-бет. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон иқтисодий ислоҳатларни чуқурлаштириш йўлида”, Т. “Ўзбекистон”. 1995, 220-бет. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон иқтисодий ислоҳатларни чуқурлаштириш йўлида”, Т. “Ўзбекистон”. 1995, 154-255 бетлар. 1 Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодекси. Т. 1996, 2-модда. 4-бет. 2 И.А.Каримов “Биздан озод ва обод Ватан қолсин”. Т. 1994. 20-бет. 3 И.А.Каримов. “Ўзбекистон иқтисодий ислоҳатларни чуқурлаштириш йўлида”, Т. “Ўзбекистон”. 1995, 265-бет. 1 Қаранг. Х.Шайхова, К.Назаров. “Умуминсоний қадриятлар ва маънавий камолот”, , 1992. 42-43 бетлар. 2 Қаранг. Х.Шайхова, К.Назаров. “Умуминсоний қадриятлар ва маънавий камолот”, , 1992. 48-49 бетлар. 1 Ўша жойда. 1 Қаранг. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т. 1992 й. 1 Қаранг. Х.Узоқов, Э.Ғозиев, А.Тожиев. “Оила этикаси ва психологияси”. Т. 1992, 13-14 бетлар. 2 Ўша жойда. 1 Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т. 1992 йил. 20-21 бетлар. 1 Қаранг. А.Тўхтасинов, Н.Рахимов. “Никоҳ, оила, жамият”, Т. 1985. 6-7 бетлар. 2 Олимот ул-Баноит. “Муошарият одоби”, Т. 1992. 8-бет. 1 Ўша жойда. 8-9 бетлар. 2 С.Рахимов. “Абу Али Ибн Сино – таълим ва тарбиялаш ҳақида”. Т. 1967, 93-бет. 1 Юсуф Хос Хожиб. “Қутадғу билиг”, Т. 1990, 38-бет. 2 Қаранг. “Аҳлоқ – одобга оид ҳадис намуналари”. Т. “Фан”, 1990, 46-бет. 1 И.А.Каримов. “Кучли давлатдан кучли жамият сари”, Тошкент, 1998, 100-бет 2 Энтони Гидденс “Социология”. Тошкент, 2002. “Шарқ” нашриёти, 757-бет 1 “Умумий социология”. Тошкент.1999. 147-бет 2 Қаранг. Энтони Гидденс “Социология”. Тошкент. 2002. 757-бет 1 Умумий социология. Тошкент. 1999. 148-бет 2 Қаранг. Умумий социология. Тошкент. 1999. 149 бет 1 Қаранг. Умумий социология. Тошкент, 1999, 150 бет 2 Энтони Гидденс. Социология. Тошкент. 2002. 758 бет 3 “Умумий социология”. Тошкент. 1999. 152 бет 4 Уша жой. 150 бет 1 “Умумий социология”. Тошкент. 1999. 151-бет 1 Қаранг. “Социология” (маърузалар матни) Т.2000. 188 бет 1 Энтони Гидденс. Социология. Т. 2002. 773-бет 1 Ўша жойда 1 Қаранг. “Умумий социология” Тошкент. 1999. 157-бет 2 Қаранг. Уша жойда. 3 Қаранг. “Умумий социология”. Тошкент. 1999. 156-159-бетлар 1 Энтони Гидденс. Социология. Тошкент. 2002. 769 бет 2 “Умумий социология”. Тошкент. 1999. 159-160 бетлар 1 “Умумий социология”, Тошкент, 1999, 159-160 бетлар 1 Уша жойда 160 бет 1 Қаранг. “Умумий социология”, Тошкент,1992, 166-170 бетлар 2 Қаранг. Уша жойда, 167 бет 3 Қаранг. “Умумий социология”, Тошкент, 1999, 167 бет 1 Қаранг. “Умумий социология”, Тошкент, 1999, 171-бет 2 Қаранг. “Умумий социология”, Тошкент, 1999, 171-бет 3 “Умумий социология”, Тошкент, 1999, 171-бет 1 “Ҳалқ сўзи” газетаси, 1993 йил 8 декабр сони. 1 “Ҳалқ сўзи” газетаси, 1993 йил 8 декабр сони. 2 Ўша жойда. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда”. Т. 1999. 14-15 бетлар. 2 И.А.Каримов. “Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт – пировард мақсадимиз” “Фидокор” газетаси, 2000йил 23 январ сони. 1 И.А.Каримов. “Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда” Т. 1999. 31-бет. 2 Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т. 1992, 11-бет. Download 1.21 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|