Ӛзбекстан республикасы жоқары ҩӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги әжинияз атындағы нӛкис

Мулоқот (араб. – учрашиш, кўриниш, қабул қилиш)- инсонларнинг маълум жамоа 
ѐки гуруҳда ҳамкорликдаги фаолиятлари жараѐнида вужудга келадиган эҳтиѐжлардан 
бўлиб, уларнинг ўз фаолиятлари давомида ўзаро муносабатларга киришиш жараѐнини 
ифодаловчи, инсонларга хос хусусият.
Мулоқот жараѐни - одамлар орасида ахборот алмашиниш, суҳбатдошининг ички 
дунѐсига кира билиш, ўзаро фаол алоқа ва уйғунлик, инсон - инсонни идрок этиши каби 
ҳолатларнинг мажмуи сифатида ифодаланадиган тушунча. 
Демак, мулоқот фаолиятни биргаликда амалга ошириш воситасидир, таълим 
жараѐнида фаолиятни биргаликда амалга ошириш эса таълимнинг сифат ва 
самарадорлигини кафолатлайди. Шу нуқтаи назардан мулоқот ўқувчиларга аждодлар 
мероси ва ўзбек халқининг асрлар давомида яратган маданий бойликларини бевосита 
ўзлаштириш имконини берадиган ўзаро ахборот алмашиниш, бир-бирларини билиш ва 
англаш натижасида вужудга келадиган ўзаро фикрлаш жараѐнидир. Таълим жараѐнида 

---

37 
муваффақияга эришиш учун ўзаро мулоқотнинг барча жиҳатлари бирдай намоѐн 
бўлиши керак. Бу жиҳатлар ахборот алмашинув, таълим жараѐни иштирокчиларини 
мулоқотга йўналтириш ва бошқариш ҳамда ўқув материали доирасида ижодий фикрлаш 
кабилардир. Профессионал таълим жараѐни фақатгина билимларни пухта 
ўзлаштиришга ўқувчиларни йўналтириш эмас, балки ўқувчиларда кўникма ва 
малакаларнинг ўстириш, ижодкорлик кўникмаларини ривожлантириш асосида касбий 
компетенцияларни шакллантиришни назарда тутади.
Баҩо - ўқувчи ѐки талабанинг эгаллаган билим, кўникма ва малакалари ҳамда 
шахсий сифат даражаларини белгилашдан иборат бўлган педагогик жараѐндир. 
Вербал таъсир - бу ўқитувчининг нутқи орқали ўқувчиларга кўрсатадиган 
таъсиридир. Маълумки, нутқ- бу сўзлашув, ўзаро мулоқот жараѐни бўлиб, унинг 
воситаси сўзлар ҳисобланади.Нутқда ўқитувчи ўзидаги барча сўзлар заҳирасидан 
фойдаланиб, энг таъсирчан сўзларни топиб ўқувчига таъсир кўрсатади.