Ózbekstan Respublikasın rawajlandırıwdıń bes ústin turatuǵın baǵdarı boyınsha Háreketler strategiyasına muwapıq, nef-gaz sanaatı salasında -da qatar ózgerisler ámelge asırıldı

1.NEFT HA’M GAZ KA’NLERI JINISLARININ’ KLASIFIKATSIYASI HA’M TIYKARG’I QASIYETLERI
1. 1. Taw jınıslarınıń fatsial-litologik dúzilisi
hám kollektorlıq qásiyetleri
Neftli hám gazlı jınıslardıń litologik hám fatsial dúzilisin úyreniw neft hám gaz kánlerin isletiwde, razvedka hám isletiw qudıqların aqılǵa say jaylastırıwda zárúrli áhmiyetke iye. Kópden-kóp neft hám gaz jer astı saqlagichlari shógindinen payda bolǵan jınıslardan - qum, qumtas, konglomerat, hák tas, dolomit hám sh. k. den quram tapqan. Basqa jol menen payda bolganlari, mısalı, magmatik hám metamorfik jınıslar kemnen-kem jaǵdaylardaǵana jer astı neft saqlag’ishlari bóla aladı. Jer maydanınıń túrli uchastkalarında fizikalıq-geografiyalıq sharayatlardıń ózgeriwshenligi hár túrlı genetikalıq tipdegi shógindi hám fatsiyalardin’ toplanıwına sebep boladı.
Sho'kindi jınıslar payda bolıwına kóre chaqiq, xemogen hám organogen túrlerge bólinedi; chaqiq jınıslar bos -shashılıwǵa biyim yamasa bólekleri óz-ara birikken - cementlengen boladı.
Qum-alevritli jınıslar bóleksheleriniń forması, tegisleniw dárejesi, bo’lekleniwi, shógindi toplanıw sharayatlarına kóre bir-birinen parıq etedi. Soǵan kóre bir rayon daǵı neft-gazlı jınıslar kvarts qumı yamasa qumtaslaridan dúzilgen bolsa, basqa rayondaǵıları atız spati mineralına bay bolǵan polimikt jınıslardan quram tapqan boladı.
Jınıslardıń kollektorlıq qásiyetleri olardıń gewekliligi hám ótkizgishligi muǵdarı menen bahalanadı, sonıń menen birge, ol bólekler forması hám bólek fraktsiyalari muǵdarı, bóleklerdi biriktirip turıwshı cement ózgeshelikine hám de saz minerallardıń bar-joq ekenligine qaray belgilenedi.
Joqarı geweklilik hám ótkezgishlikke iye bolǵan ayırım jınıslar quramında neft' saqlasada, kán-geologiyasi kózqarasınan olardı kollektor, dep atab bolmaydı, sebebi isletiw pratsestinde ol ishindegi neftti bermeydi. Usınıń sebebinen neft hám gaz kollektorları degende tek-ǵana ózinde flyuidlardi saqlaytuǵın, bálki uyumdi isletiw waqtinda olardı ózinen shıǵara alatuǵın taw jınısları túsiniledi.