1-mavzu: Til va tafakkur, ularning o’zaro munosabati

Mavzuni mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar:
1. Metafora haqida gapiring.
2. Metonimiya yo’lida ma’no ko’chishning o’ziga xos xususiyati qanday?
3. Sinekdoxa haqida gapiring.
4. Vazifadoshlik qanday ma’no ko’chish?
5.Yod olgan she’rlaringizning qaysilarida ma’no ko’chish uchraydi? Misollar ayting,izohlab bering.
Adabiyotlar:
1.Olimov M. Ilmul - lug’ot yoki leksikologiya.O’quv qo’llanma. Buxoro, ”Buxoro”,2010.
2. Raxmatullayev Sh.Hozirgi adabiy o’bek tili. Toshkent,’’Universitet’’,2006.
3. Rafiyev A,G’ulomova N.Ona tili va adabiyot. Toshkent,’’Sharq’’,2009.
4.Tursunov U va boshqalar Hozirgi o’zbek adabiy tili.Toshkent,’’O’qituvchi’’,1992.


Mavzu bo’yicha testlar.

1.Aloqadorlik asosida ma’no ko’chish nima deyiladi?
A)Metafora
B)Metonimiya
C)Sinekdoxa
D)Vazifadoshlik
2.Metafora qaysi so’z turkumlari doirasida uchraydi?
A)Ham mustaqil ham yordamchi so’zlarda
B)Faqat ot so’z turkumida
C)Ot,sifat,fe’lda
D)Deyarli barcha mustaqil so’z turkumlarida
3. E.Vohidovdan yodlab kelinglar,-dedi o’qituvchi.Gapda ma’no ko’chishning qaysi usuli bor?
A)Metafora
B)Metonimiya
C)Sinekdoxa
D)Vazifadoshlik
4.Stulning singan oyog’ini tuzatamiz.Gapda ma’no ko’chishning qaysi turi mavjud?
A)Metafora
B)Metonimiya
C)Sinekdoxa
D)Vazifadoshlik
5.Sinekdoxa yo’li bilan ma’no ko’chgan qatorni toping
A)O’qituvchi xafa bo’lib,auditoriyaga o’shqirdi
B)Gapga yana gap ular,o’zaro suxbat gullar
C)Belni aldab-aldab ishga solmasak bo’lmas
D) Urush ko’p odamlarning yostig’ini quritdi

12-mavzu. Ma’nodosh, shakldosh va zid ma’noli so’zlar tavsifi

Reja:
1. So’zlarning ma’no va shakl munosabatiga ko’ra turlari.

2. Ma’nodosh so’zlar.
3. Shakldosh so’zlar.
4. Zid ma’noli so’zlar.