4-mavzu. O„zbekistonda sud-huquq tizimini isloh qilishning milliy strategiyasi Reja

qidiruv faoliyati to„g„risida”gi Qonunni qabul qilish zarurati asoslab berildi. 
Jamiyat rivojining qonuniyatlari, davlatning jinoyatchilikni oldini olish va unga 
qarshi kurashga qaratilgan ta‟sirining o„ziga xos xususiyatlari takomillashayotgan 
sharoitda inson va jamiyatning jinoiy xurujlardan himoya qilishda tezkor-qidiruv 
xususiyatidagi tadbir-larning huquqiy asosini yaratish bugungi kunning dolzarb 
vazifalaridan biri hisoblanadi. Bugungi kunda tezkor qidiruvni amalga oshirishga 
vakolatli organlarning faoliyati O„zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual 
kodeksi, Jinoyat-ijroiya kodeksi hamda “Terrorizmga qarshi kurash to„g„risi-da”gi 
O„zbekiston Respublikasi qonunining ayrim moddalari bilan tartibga solingan. 
Mazkur qonun hujjatlarida tezkor-qidiruv faoliyatiga oid umumiy normalargina 
belgilangan bo„lib, tezkor-qidiruv xususiyatidagi tadbirlarni amalga oshirish 

---

23 
prinsiplari, shuningdek bunday tadbirlarni o„tkazishning aniq mexanizmi va tartibi 
tizimli ravishda belgilanmagan. Bu esa o„z navbatida, sohani tartibga solib turuvchi 
maxsus qonun hujjatini qabul qilish zaruriyati mavjudligini keltirib chiqarmoqda. 
Ushbu sohadagi xorijiy davlatlar qonunchiligini o„rganish davomida bunga 
o„xshash qonun Rossiya Federatsiyasi, Ozarboyjon, Ukraina, Belarus va Moldovada 
amal qilayotganligini ko„rish mumkin. Konsepsiyada ilgari surilgan “Tezkor-qidiruv 
faoliyati to„g„risida”gi Qonunning qabul qilinishi mamlakatimizda jinoyatchilikka 
qarshi kurash va uning oldini olish bo„yicha choralarning samaradorligini, 
shuningdek, surishtiruv va dastlabki tergovning sifatini yanada oshirishga, eng 
muhimi 
pirovardida 
tezkor-qidiruv 
xususiyatidagi 
tadbirlarni 
o„tkazishda 
fuqarolarning huquq va erkinliklarini taminlashga xizmat qilishi shubhasiz. 
Huquqbuzarliklarning oldini olishda, fuqarolarni O„zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasi va qonunlariga rioya etish ruhida tarbiyalashda O„zbekiston 
Respublikasining Ma‟muriy javobgarlik to„g„risidagi kodeksi alohida o„rin 
tutadi.O„z navbatida jinoiy jazolarning liberallashuvi va jinoiy-huquqiy siyosatda yuz 
berayotgan jiddiy o„zgarishlar Mamuriy javobgarlik to„g„risidagi kodeksning ham 
takomillashuviga, unga davr talabidan kelib chiqib qator o„zgartish va qo„shimchalar 
kiritilishga sabab bo„ldi. Xususan, 1994 yilda qabul qilingan mazkur Kodeksga 
o„tgan davr mobaynida 60 martadan ko„proq o„zgartish va qo„shimchalar kiritilgan. 
Konsepsiyada faol rivojlanib borayotgan demokratlashtirish jarayonlarini 
inobatga olgan holda O„zbekiston Respublikasining Mamuriy javobgarlik