Al-jomi' as-sahih (1-jild) Arabchadan Zokirjon Ismoil
Download 1.28 Mb. Pdf ko'rish
|
sahih buhari1 ziyouz com
- Bu sahifa navigatsiya:
- 6-bob. Yuvuqsiz (junub) odam, agar g‘usl qilsam kasal bo‘laman yoki o‘lib qolaman deb qo‘rqsa, yohud (suvni ishlatib qo‘yib) suvsiz qolaman, deb
- 7-bob. Tayammum bir zarbdir (qo‘lni tuproqqa bir urmoqdir)
- 2-bob. Kiyim kiyib namoz o‘qimakning yujibligi, Olloh taoloning «Har bir namoz o‘qiganingizda va tanof qilganingizda kiyimda bo‘lingiz!» degan oyati karimasi
- 4-bob. Bir kiyimga (matoga) o‘ralib namoz o‘qimoqning hukmi
- 6-bob. Agar kiyimlik ensiz bo‘lsa, ne qilg‘aydir
- 7-bob. Shomiy (majusiy to‘qigan) to‘nda namoz o‘qimoq
- 8-bob. Namoz vaqtida (va muqaddas joylarda) yalang‘och bo‘lmakning makruhligi
- 9-bob. Ko‘ylak-ishton yoki kalta ishton va chopon kiyib namoz o‘qimoq
|
www.ziyouz.com kutubxonasi 73 idishda suv berib: «Bor, cho‘milib ol!» dedilar Rasululloh. Xotin tepada tik turib, odamlar suvni nima qilayotganiga qarab turar edi. «Allohga qasam ichib aytamanki, odamlar suv olib bo‘lishgach, meshlarning og‘zini bog‘lashganda, meshlardagi suv bizga ilgarigidan ham ko‘proq ko‘rindi», deydilar Imron. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Xotinga bir nima yig‘ib beringiz!» dedilar. Odamlar xotinga xurmomi, unmi, talqonmi, qo‘yingki, birmuncha rizq yig‘ib, bir narsaga tugib, tuyasiga ortib berdilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam xotinga: «Bildingmi, suvingni hech kamaytirmadik, ammo bizga Alloh taoloning o‘zi suv ato etdi», dedilar. Xotin o‘z odamlari oldiga ravona bo‘ldi, yetib borgach, «Ey falonchi, qaerda eding?» deyishdi. «Ajoyib bir voqeaning shohidi bo‘ldim, men yo‘lda ikki kishini uchratdim, ular meni anavi yangi din olib kelgan kishining oldiga olib borishdi. U unday qildi va bunday qildi», deb bor gapni aytib berdi xotin. Keyin bunday deb qo‘shib qo‘ydi: «Allohga qasamki, u kishi manavi bilan ana u (o‘rta barmog‘i bilan yer va osmonga ishora qildi) o‘rtasidagi barcha odamlarning eng sehrgarrog‘i yoki haqiqatan ham Alloh taoloning payg‘ambari bo‘lishi kerak». Musulmonlar o‘sha voqeadan keyin atrofdagi mushriklar (Allohni bir deb bilmaydiganlar) yashaydigan qishloqlarni ishg‘ol qila boshladilar. Lekin haligi xotin yashayotgan joyga tegishmadi. Buni ko‘rgan xotin hamqishloqlariga: «Anavi musulmonlar sizu bizga ataylab tegishmayapti, deb o‘ylayman. Islomga kirsak-chi, nima deysizlar?» dedi. Xotinning gapiga ko‘ndilar va islomga kirdilar».
Amr ibn al-Os qattiq sovuq kechalardan birida (g‘azot vaqti edi) nahs (junub) bo‘lib qoldilar. Shunda tayammum qilib, namoz o‘qidilar. Keyin «O’zingizni halok qilmang, Alloh sizga mahribondir» degan oyatni o‘qidilar, deb zikr qilinadi (ya’ni, kishi ilojsiz qolib, sovuq suvga cho‘milsa, halok bo‘lishi mumkinligiga ishora qilinadi). Amr ibn al-Osning (sovuq suv bo‘la, turib) tayammum qilganini Janob Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga aytishganda, u kishi koyimadilar. Abu Muso: «Nahs odam suv topolmasa, namoz o‘qimaydimi?» deb Abdulloh ibn Mas’uddan so‘radilar. «Agar odamlarga tayammum qilmoqqa ruxsat bersang, ulardan birortasi sal seskansa ham, Abu Muso shunaqa degan edi, deb tayammum qilib namoz o‘qiyveradi», dedilar Abdulloh. «Ammorning Umarga aytgan so‘zi qaerda qoldi, unda?» dedilar Abu Muso. «Ammorning so‘zidan Umar qoniqqan emas, deb o‘ylayman», dedilar Abdulloh. Al-A’mash quyidagi hadisni Shaqiq ibn Salamadan eshitgan ekanlar: «Abu Muso va Abdulloh ibn Mas’udning yonlarida edim. Abu Muso: «Ey Abu Abdurrahmon, agar yuvuqsiz odam suv topmasa, nima qiladi?» deb Abdullohdan so‘radilar. Abdulloh: «Suv topguncha namoz o‘qimaydi», dedilar. «Ammorning aytgan gapi nima bo‘ladi? Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning unga: «Senga tayammum qilmoq kifoya qilgay» deganlari-chi?» dedilar Abu Muso. «Umar bundan qanoatlanmaganligini sezmadingmi? dedilar Abdulloh. «Xo‘p mayli, Ammorning gapini qo‘ya turing, mana bu «Agar suv topmasangiz, tayammum qilingiz» degan oyatga nima deysiz?» dedilar Abu Muso, Abdulloh ibn Mas’ud nima deyishlarini bilmay qoldilar. (Hazrat Umar va Abdulloh ibn Mas’ud mazkur oyati karima tahorati singan odamga taalluqli, deb tushungan edilar. Ammo g‘usl vojib bo‘lgan odam esa, albatta g‘usl qilmog‘i shart, unga tayammum kifoya qilmaydi, deyishar edi. Imom Buxoriy esa yuqoridagi hadislarga tayanib, tayammum kifoya qilgay, deb ta’kidlaydilar). Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 74 So‘ng «Agar biz ularga tayammum qilmoqqa ruxsat bersak birortasiga suv sovuqlik qilsa, suvni qo‘yib, tayammum qilaveradi» deb boyagi gaplarni qaytardilar. «Abdulloh ibn Mas’ud shuning uchungina tayammumga ruxsat bermaslik kerak deganmidilar?» deb so‘radilar al-A’mash suhbatdoshlari Shaqiqdan».
7-bob. Tayammum bir zarbdir (qo‘lni tuproqqa bir urmoqdir)
Shaqiq raziyallohu anhu bunday deydilar: «Abu Muso va Abdulloh ibn Mas’ud bilan birga o‘tirgan edim. Abu Muso: «Agar odam nahslansa-yu, bir oygacha suv topmasa, tayammum qilib namoz o‘qiyvermaydimi? Surai «Moida»dagi mana bu «Suv topmasangiz, toza tuproqqa tayammum qilingiz!» degan oyati karimaga nima deysiz?» dedilar Abdullohga. Abdulloh: «Ularga tayammumga ruxsat berilsa, birontasiga suv sovuqroq tuyulsa, bo‘ldi, tuproqqa tayammum qilaveradi», dedilar. Men: «Siz shu boisdangina tayammumga ruxsat berishni istamadingizmi?» deb so‘rasam, «Ha», dedilar. «Ammorning Umarga: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam meni bir yumushni bajarib kelish uchun bir joyga yubordilar. Shunda men nahslanib qoldim. Xuddi hayvon yumalagandek tuproqqa yumaladim. Keyin, Janob Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga shu haqda aytib berganimda, u kishi menga: «Mana bunday qilsang ham yetarli bo‘lar edi, deb qo‘llarini yerga bir urdilar, keyin qoqib tashladilar, so‘ng o‘ng qo‘llarining kaftini chap qo‘llariga, chap qo‘llarining kaftini o‘ng qo‘llariga surdilar. Undan keyin esa ikkala kaftlarini yuzlariga surtdilar» deganini eshitmaganmisiz?» dedilar Abu Muso Abdulloh ibn Mas’udga. «Umarning Ammor aytgan gapdan qanoat hosil qilmaganini sezmadingmi?» dedilar Abdulloh». Shaqiq al-A’mashga bunday degan ekan: «Abdulloh va Abu Muso bilan birga edim. Shunda Abu Muso Abdullohga, Ammorning Umarga aytgan mana bu rivoyatini eshitmaganmiding? dedilar: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam meni va seni bir yumushga yubordilar. Shunda men, nahslanib qoldim-da, tuproqqa yumaladim. Qaytib kelganimizdan keyin Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga yumalaganimni aytdim. Rasululloh: «Senga mana bunday qilsang ham yetarli bo‘lar edi», deb yuzlari va qo‘llariga bir marta mash tortib qo‘ydilar».
Imron ibn Husayndan: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam jamoat bilan namoz o‘qimasdan bir chekkaga chiqib turgan odamni ko‘rdilar. Shunda unga: «Ey falonchi, senga jamoat bilan namoz o‘qimog‘ingga nima mone’lik qildi?» dedilar. «Yo Rasulalloh, men nahslanib qoldim, suv yo‘q», dedi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Tuproqqa tayammum qilmog‘ing lozim, shu senga kifoyadir», dedilar».
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 75 ÉΟó¡Î0 «!$#
Ç⎯≈uΗ÷q§9$#
ÉΟŠÏm§9$# SALOT (NAMOZ) KITOBI
(Me’roj Janob Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning Madinaga hijratlaridan bir yil avval, Imom Navaviyning aytishlaricha, Rabi’ ul-avval oyida bo‘lgan erdi). Abu Sufyon Hiraqlga: «Payg‘ambar alayhissalom bizga namoz o‘qimakni, halol va pok bo‘lmakni buyuradilar»,— deb aytgan ekanlar.
Abu Zarrga Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bunday degan ekanlar: «Makkada ekanlig‘imda uyimning shipi ochilib, Jabroil alayhissalom tushdilar. Ko‘kragimni yorib, ichini zam-zam suvi birlan yuvdilar, keyin iymonu hikmat to‘la tilla jom keltirdilar-da, uni ko‘kragimga qo‘ydilar, so‘ng ko‘kragimni yopdilar. Shundan keyin Jabroil alayhissalom qo‘limdan ushlab meni eng yaqin birinchi osmonga olib chiqdilar. Birinchi osmonga chiqqanimda Jabroil alayhissalom osmonbonga: «Eshikni ochg‘il!» — deb aytdilar. U: «Kim bu?»— dedi. «Jabroilman»,—dedilar, Osmonbon: «Sen bilan birga biron kishi bormi?» — dedi. «Ha, men bilan Muhammad alayhissalom bor»,— dedilar Hazrat Jabroil. Osmonbon: «Muhammad alayhissalomning osmonga chiqmog‘iga ruxsat bo‘ldimi?» — dedi. Jabroil alayhissalom: «Ha»,— dedilar. Eshik ochilgach, birinchi osmon ichkarisiga ko‘tarildik. U yerda bir kishi o‘tiribdi. Uning o‘ng tomonida ham, chap tomonida ham odam gavjum. O’ng tomoniga qarasa, kuladi, chap tomoniga qarasa, yig‘laydi. O’sha kishi menga qarab: «Xush kelibsiz, payg‘ambar, yaxshi o‘g‘il!»-dedi. «Bu kishi kim?» — deb so‘radim Hazrat Jabroildan. «Bu —Odam alayhissalom va mana bu o‘ng va chap tomonlarida turganlar Odam bolalarining ruhlaridir. Bulardan o‘ng tomondagilari jannat ahli va chap tomondagilari do‘zax ahlidir. (Shuning uchun ham) Odam alayhissalom o‘ng tomonlariga qaraganlarida kuladilar, chap tomonlariga qaraganlarida yig‘laydilar»,— dedilar Jabroil alayhissalom. Keyin, meni ikkinchi osmonga olib chiqib, osmonbonga: «Ochg‘il!» — dedilar. Ikkinchi osmonbon ham birinchi osmonbon aytgan so‘zlarni aytdi, so‘ng darvozani ochdi».
Abu Zarr bizga: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam osmon qavatlarida Odam alayhissalomni, Idris, Muso, Iso va Ibrohim salavotullohi alayhimlarni ko‘rdilar»,— deb aytdi. Lekin ularni qaysi osmonda ko‘rganlarini aniq aytmadi. Faqat Odam alayhissalomni birinchi osmonda va Ibrohim alayhissalomni oltinchi osmonda ko‘rganlarinigina zikr qildi, xolos»,— Deydilar Anas raziyallohu anhu va hikoyani davom etdiradilar: «Xazrat Jabroil payg‘ambarimiz sallallohu alayhi va sallamni Idris alayhissalomning yonlaridan olib o‘tayotganlarida, Idris alayhissalom: «Xush kelibsiz, yaxshi payg‘ambar, yaxshi birodar!» — debdilar. Shunda Rasululloh: «Bu kim?» — deb so‘rabdilar. «Bu Idris»,— debdilar Hazrat Jabroil. Keyin, Muso alayhissalomning yonlaridan olib o‘tibdilar, u kishi: «Xush kelibsiz, yaxshi payg‘ambar, yaxshi birodar!»— debdilar. Rasululloh: «Bu kim?» — debdilar. «Bu Muso»,— debdilar Hazrat Jabroil. Keyin, Iso alayhissalomning yonlaridan olib o‘tibdilar. Shunda u kishi: « Xush kelibsiz, yaxshi birodar, yaxshi payg‘ambar!» — debdilar. Rasululloh: «Bu kim?»—deb so‘rabdilar. «Bu Iso alayhissalom»,— debdilar Hazrat Jabroil. Keyin, Ibrohim alayhissalomning yonlaridan olib o‘tibdilar. U kishi: «Xush kelibsiz, yaxshi payg‘ambar, Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 76 yaxshi o‘g‘il!» —debdilar. «Bu kim?» deb so‘rabdilar Janob Rasululloh. «Bu Ibrohim alayhissalom»,— debdilar Hazrat Jabroil».
Ibn Abbos va Abu Hayya al-Ansoriy: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bunday degandilar»,— deyishadi: «Keyin meni shunchalik balandga olib chiqdiki, hatto o‘sha joyda (yozuv-chizuv qilayotgan) qalam sharpalarini eshitdim». Ibn Hazm va Anas ibn Molik: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam mana bunday deb aytgan edilar»,— deyishadi: «Olloh taolo ummatimga 50 vaqt namoz farz qildi, men shuni olib qaytdim. Muso alayhissalomning yonlariga kelganimda: «Ummatingizga Olloh taolo nimani farz qildi?» — dedilar. «50 vaqt namozni»,— dedim. «Qayting rabbingiz huzuriga, chunki ummatingiz bunga chidamaydir»,— dedilar Muso alayhissalom. Men qaytdim, rabbim yarmini kechdi. So‘ng, Muso alayhissalomning oldilariga kelib: «Yarmini kechdi»,— dedim. «Qayting rabbingizning oldiga, chunki ummagingiz bunga ham toqat qilmaydir»,— dedilar Muso alayhissalom. Qaytdim, rabbim yana yarmini kechdi. Muso alayhissalomning yonlariga qaytib kelib, yana yarmini kechganligini aytdim. «Qayting rabbingizning oldiga, ummatingizning bunga ham toqati kelmaydir»,— dedilar Muso alayhissalom, Rabbim oldiga qaytib bordim. Shunda rabbim: «Besh vaqt namoz farz qildim, lekin savobi ellik vaqt namoz savobiga tengdir, endigi so‘zim qat’iydir, boshqa o‘zgartirilmaydir»,— dedi. Muso alayhissalomning yonlariga qaytib keldim. «Qayting rabbingizning oldiga»,— deb edilar, «Rabbimdan uyalaman»,— dedim. Keyin, Hazrat Jabroil meni Sidrat ul-Muntaho degan joygacha olib chiqdilar. Sidrat ul-Muntahoni turli- tuman ranglar shunchalik chulg‘ab olg‘ankim, uning ne ekanlig‘in bilolmadim. Keyin, jannatga kiritildim. Uning so‘qmoqlari durru gavharlar birlan qoplangan, tufrog‘i ersa mushk erkan».
Oisha ummulmu’minin: «Olloh taolo namozni farz qilgan paytida ikki-ikki rak’atdan farz qildi; musofir uchun ikki rak’at, muqim yashovchi uchun ikki rak’at. Safarda o‘qiladigan namoz o‘sha ikki rak’atligicha qoldi. Lekin muqim kishilar namozi (3—4 rak’atga) ko‘paytirildi»,— deganlar.
o‘qiganingizda va tanof qilganingizda kiyimda bo‘lingiz!» degan oyati karimasi va birgina lungiga (matoga) o‘ralib namoz o‘qimaslik haqida
Salama ibn al-Akva’ bunday deb aytgan ekanlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Agarchi bir tikan birlan bo‘lsa ham (avrat ko‘rinmasligi uchun) uni (matoni) qadab oling‘aydir»,— deganlar. Mazkur hadisda aslida «Xotini birlan jinsiy aloqa qiladirgan kiyimda (agar unga bir narsa tegmagan ersa) namoz o‘qisa, bo‘lur» degan fikr bor. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Ka’batullohni yalang‘och tavof qilmaslikni buyurganlar».
Ummu Atiyya mana bu hadisni keltiradilar: «Ikkala hayitda, hayz ko‘rganlar ham, balog‘atga yetgan paranjidagi qizlar ham namozga chiqishga buyurildi. Ular (erkak) musulmonlarning yig‘inida va ularning taot-ibodatlarida qatnashishdi, hayz ko‘rganlari esa namozgohga yaqin bormay, bir chekkada turishdi. Bir xotin: «Yo Rasululloh sallallohu alayhi va sallam, ba’zi birimizning paranjimiz bo‘lmasa, (qatnashmay qo‘yaveraylikmi)?»—dedi. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Dugonasining paranjilaridan birini olib kiyib tursin»,— dedilar». Abdulloh ibn Abu Rajo’ Ummu Atiyya aytib bergan ushbu hadisni boshqacharoq qilib rivoyat qilgan.
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 77
3-bob. Namoz o‘qishdan avval avratpo‘shni belga (orqaga) bog‘lab olish
Sahl raziyallohu anhu quyidagicha rivoyat qiladilar: «Sahobalar Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga avratpo‘shlari orqalariga tug‘ilgan holda namoz o‘qiganlar».
Muhammad ibn al-Munkadir dedilar: «Jobir raziyallohu anhu kiyimlarini qoziqqa ilib qo‘yib, avratpo‘shini orqasiga tugib oldi-da, namoz o‘qidi. Bir kishi unga: «Birgina avratpo‘shda namoz o‘qiysizmi?»—dedi. «Senga o‘xshagan nodon ko‘rsin deb, ataylab shunday qildim. Qaysi biringizning Rasululloh sallallohu alayhi va sallam davrlarida ikkita kiyimingiz bo‘lgan?» — dedilar Jobir raziyallohu anhu».
Muhammad ibn al-Munkadir: «Jobir ibn Abdulloh va Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning ham bir kiyimda namoz o‘qiganlarini ko‘rganman»,— deganlar.
Az-Zuhriy: «Bir kiyimga o‘ralib, degani ikki yelkaga bo‘yin aralash tashlangan matoning o‘ng uchini chap tomonga o‘rashdir»,— deydilar. Ummu Honi’ aytadilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bir kiyimga o‘raldilar. Kiyimning bu chekkasini yelkadan aylantirib, u tomondan bu tomonga va bu tomondan u tomonga o‘radilar».
Umar ibn Ummu Salama dedilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bir kiyimda namoz o‘qir erdilar, kiyimlarining bir tarafini u tomonga, u tomonini bu tomonga aylantirib namoz o‘qidilar».
Umar ibn Salama aytdilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning Ummu Salama uyida bir kiyimda namoz o‘qiyotganlarini ko‘rdim. Kiyimlarining ikki tarafini ikki yelkaga tashlab olgandilar».
Urva ibn Zubayr dedi: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning bir kiyimga o‘ralib namoz o‘qiyotganlarini ko‘rdim, kiyimlarining ikki tarafini yelkalaridan o‘tkazib olgandilar».
Ummu Honi’ bunday degan ekanlar: «Makka fath qilingan yili Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning huzurlariga bordim. Rasululloh sallalloxu alayhi va sallam g‘usl qilayotgan va qizlari Fotima esa bir narsa bilan pana qilib turgan ekanlar. Rasulullohga salom berdim. «Bu kim?» — dedilar. «Men Ummu Honi’man, Abu Tolib qiziman»,—dedim. «Xush kelibsan Ummu Honi’!» — dedilar. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam g‘usl qilib bo‘lganlaridan keyin turib bir kiyimga o‘ralgan holda 8 rak’at namoz o‘qidilar. Namoz o‘qib bo‘lib o‘girildilar. Shunda men: «Yo Rasululloh, ukam men panohimga olganim falonchi ibn Hubayrni o‘ldirurmen, deydir»,— dedim. Shunda Rasululloh sallalloxu alayhi va sallam: «Ey Ummu Honi’, sen kimni panohingga olgan ersang, biz ham o‘shani panohimizga oldik»,— dedilar. Shu gapni aytganlarida choshgoh edi».
Abu Hurayra aytdilar: «Bir kishi Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan bir kiyimda namoz o‘qimoq to‘g‘risida so‘radi. «Hammangizning ham ikkitadan kiyimingiz bormi?» — dedilar Janob Rasululloh».
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 78
Abu Hurayradan: «Rasululloh sallalloxu alayhi va sallam: «Birontangiz bir kiyimda, ikki yelkangiz ochiq holda namoz o‘qimangiz!»—deganlar».
Ikrima raziyallohu anhudan: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Kimki bir kiyimda namoz o‘qisa, ikki yog‘ini yopib olsin!» — deganlar».
Sa’id ibn Hars bunday dedilar: «Jobir ibn Abdullohdan bir kiyimlikka o‘ralib namoz o‘qimoq to‘g‘risida so‘radim. U kishi quyidagicha javob qildilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bilan birga bir safarga chikdim. Kechasi bir masala xususida Janob Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning oldilariga bordim, namoz o‘qiyotgan ekanlar. Men tanamni mato bilan o‘rab olgandim xolos. Yonlarida turib namoz o‘qidim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam namozni tugatib: «Kelmog‘ingning boisi nedir, ey Jobir?» — dedilar. Hojatimni aytdim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam menga qarab: «Bu nechuk o‘ramoqdir?» — dedilar. «Ilgari tuppa-tuzuk kiyim erdi»,— dedim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Agar mato keng ersa, yaxshilab o‘rab olg‘il, agar tor ersa, (biror narsa birlan) uni qadab olg‘il!» — dedilar».
Sahl as-Sa’id raziyallohu anhu ushbu hadisni aytdilar: «Odamlar kiyimlarini yosh bolalar singari qadab olib, Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga namoz o‘qir erdilar. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (erkaklar ortida) namoz o‘qiyotgan xotinlarga: «Erkaklar to‘liq o‘tirib olgunlaricha boshingizni ko‘tarmang!» — deb aytdilar».
Hasan Basriy: «Majusiy to‘qigan kiyimda namoz o‘qimoqning zarari yo‘q»—deydilar. Ma’mar esa: «Go‘shti yeyiladigan hayvon siydigiga bo‘kkan yamaniy kiyimni Az-Zuhriy kiyganini va Hazrat Alining uzun kiyimda namoz o‘qiganlarini ko‘rganman»,— deydilar.
Mug‘ira ibn Shu’ba bunday deydilar: «Safarda Rasululloh bilan birga erdim. Shunda Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Ey Mug‘ira, obdastani olg‘il!» — dedilar. Men obdastani oldim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam tashqariga chiqib ketdilar, hatto uzoqlashib, ko‘zimdan g‘oyib bo‘ldilar, qazoi hojat qildilar. Ustilarida shomiy choponlari bor erdi. Janob Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (tahorat olmak uchun) qo‘llarini choponlarining yengidan chiqaraman dedilar, torlik qildi, shunda qo‘llarini yeng ichidan tortib chiqardilar. Suv quyib berib turdim, u kishi namozga mo‘l tahorat oldilar va mahsilariga mash tortdilar. Keyin namoz o‘qidilar».
makruhligi
Jobir ibn Abdulloh ushbu hadisni aytib berganlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Quraysh ahli birlan birga Ka’bani ta’mirlamak vaqtida tosh tashiyotgan erdilar. Ustilarida izorlari bor erdi. Shunda amakilari Abbos: «Ey jiyan, izoringni yechib, toshning tagidan yelkangga qo‘yib olsang-chi»,— dedi. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam izorlarini
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi 79 yechib yelkalariga qo‘ydilar hamki, hushlaridan ketib yiqildilar (o‘shanda 25 yosh atrofida erdilar). Shundan beri hech ham yalang‘och yurmadilar».
Abu Hurayra raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Bir kishi turib Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan bir kiyimda namoz o‘qimoq to‘g‘risida so‘radi. Jaiob Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Birortangizning ikkitadan kiyimingiz bormi o‘zi?» — dedilar. Keyin, bir kishi turib bir kiyimda namoz o‘qish haqida Hazrat Umardan so‘radi. «Olloh taolo yengillik bergandan keyin, yengillashtiringiz-da! (kiyimi bitta bo‘lgach, . o‘sha bitta kiyimda namoz o‘qiyveradi, bordiyu ikkita bo‘lsa, almashtirib kiyib olib o‘qisa, afzalroq) Kiyimi ko‘p bo‘lsa, izor va ridoda, izor va ko‘ylakda, izor va choponda, shim yu ridoda, shim va ko‘ylakda, shim va choponda, kalta ishton va choponda o‘qisin!» — dedilar».
«Umar talta ishton va ridoda o‘qisin, deb aytganligiga shubham bor»,— deydilar Abu Hurayra. Shihobuddin Qastaloniy: «Agar rido uzun bo‘lib, tizzani yopib tursa, kalta ishtonda namoz o‘qisa bo‘lur»,— deydilar.
Ibn Umar rivoyat qiladilar: «Bir kishi Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan: «Hajga ehrom bog‘lagan kishi ne qilg‘aydir?» — deb so‘radi. «Ko‘ylak-ishton ham, burnus ham kiymag‘aydir. za’faron va sariq rangli mato ham kiymag‘aydir (o‘ramag‘aydir). Kimki kovush singari to‘pig‘dan past oyoq kiyim topmasa, mahsisining qo‘njini to‘pig‘idan past qilib qirqib tashlasin!» — dedilar».
Ushbu hadisni Nofi’ (Ibn Umardan eshitib) sal boshkdcharoq riyuyat qilib bergan. Download 1.28 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|