Али Ҳасанов геосиёсат озарбайжончадан Бобохон муҳаммад шариф таржимаси Тошкент


Комплиментарлик (французча: мақташ)


Download 2.72 Mb.
Pdf ko'rish
bet235/294
Sana27.10.2023
Hajmi2.72 Mb.
#1728354
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   294
Bog'liq
Хасанов А. Геосиёсат

Комплиментарлик (французча: мақташ)Маълум бир 
маданият ѐки цивилизациянинг эмпирик тажрибаси доирасидан 
четга чиқадиган трансцендентал тушунча (тушуниш акти). 
Комплиментарликнинг этник ва суперэтник турлари мавжуд. Лев 
Гумилев ҳар қандай этник системаларга нисбатан ижобий ва салбий 
комплиментарлик тушунчаларини ишлатган. Комплементарлик 
тамойили бўлса, фақат муайян хатти-ҳаракат стереотипларига эга 
бўлган конкрет цивилизация доирасида фаолият кўрсатади. Бир 
қарашда 
ўхшаш 
кўринадиган 
“комплементарлик” 
ва 
“комплиментарлик” тушунчаларининг фарқи ана шундан иборат. 
Комплиментарлик этник жамоа аъзоларининг “ўзиникиларга” ва 


470 
“ѐтларга” муносабатда ўзаро рағбатини (нафратини) акс эттиради. 
Муайян 
алоқалар 
шароитида 
мусбат 
комплиментарлик 
этносларнинг симбиози ва бирлашишига, салбий комплиментарлик 
бўлса, хомхаѐлга олиб бориши мумкин. 
Конвергенция 
назарияси 
– 
Жамиятнинг 
эволюцион 
тараққиѐти, капитализм ва социализмнинг тобора бир-бирига 
яқинлашиб, ягона индустриал жамият ташкил этиши тўғрисидаги 
таълимот. Икки системанинг ўхшашлиги тўғрисидаги тасаввурлар 
биринчи марта америкалик социолог П.Сорокиннинг “жамиятни 
чатиштириш” ҳақидаги таълимотида таърифлаб берилган эди. 
Кейинчалик бу назария У.Ростоу ва Ж.Гелбрейт томонидан 
замонавийлаштирилди. Бу назарияга мувофиқ, капиталистик ва 
социалистик системалар тубдан ислоҳ этилиши, улар рақибининг 
афзалликларини, атлантизм ва континентализмнинг энг яхши 
тарафларини ўзлаштириши даркор. Ғарб СССР ва Шарқий Европа 
мамлакатларига қарши “совуқ уруш”да мондиализмдан жуда 
самарали фойдаланди. Капитализм иқтисодиѐтни режали тарзда 
бошқаришнинг муайян элементларини жорий этди ва ижтимоий 
таъминот дастурларини кенгайтирди. Бу омиллар, фан-техника ва 
бошқа ютуқлар билан бир қаторда ривожланган капиталистик 
давлатларнинг постиндустриал даврга ўтишига кўмаклашди.

Download 2.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   294




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling