Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi 5580200 − «Bino va inshootlar qurilishi»

 
Hajmiy – blokli binolarni barpo qilish texnologiyasi 
 
Hajmiy-blokli binolarni barpo qilishda jarayonlar tarkibi yirik panelli 
binolarni barpo qilishdagi jarayonlar tarkibiga aynan o‘xshash. Ammo 
hajmiy-blokli binolarni montaj qilish texnologiyasi o‘ziga xos bo‘lib uni 
quyidagicha ifodalash mumkin.
Blok-xonalar o‘zining loyihaviy holatiga burchakka oid xonalardan 
boshlab tekislangan zaminga o‘rnatiladi. Bunda vaqtinchalik mahkamlash 
vositalari talab qilinmaydi. Blok-xonalarni o‘rnatish ketma-ketligi asosan 
qo‘llaniluvchi montaj kranining turi bilan belgilanadi. Blok-xonalar 
o‘rtasidagi loyihaviy tirqishlar o‘lchamlarining bir xilligi fiksatorlar 
yordamida ta’minlanadi. Blok-xonalar o‘rnatilgandan so‘ng ularni 
43

---

tutashtiruvchi elementlar mahkamlanadi, quvur yo‘llarning ulanish 
chokllari bajariladi va bloklar o‘rtasidagi loyihaviy tirqishlar zichlanadi. 
Anna shunday ketma-ketlikda binoning blok-xonalari qavatma-qavat 
tartibda montaj qilinadi. 
Nazorat savollari 
1. Yirik blokli, yirik panelli va hajmli-blokli binolarni barpo qilishda 
qurilish maydonini, ishlari va mehnatni tashkil qilish. 
2. Yirik blokli binolarni montaj qilish texnologiyasi. 
3. Yirik panelli binolarni montaj qilish texnologiyasi: 
a) karkassiz; 
b) qisman karkasli; 
v) to‘la karkasli. 
4. Hajmiy-blokli binolarni montaj qilish texnologiyasi. 
 
11. Bir qavatli sanoat binolarini barpo qilish texnologiyasi. 
Binolarning qurilish-konstruktiv yechimi. Qurilish maydoni, ishlari va 
mehnatni tashkil qilish. Binolarni barpo qilishda jarayonlar tarkibi va 
texnologiyasi 
Binolarning qurilish-konstruktiv yechimi. Bir qavatli sanoat binolari 
odatda yig‘ma temirbeton elementlardan barpo qilinadi. Bunday binolar 
to‘la temirbeton karkasga ega bo‘ladi. Binolarning poydevorlari yig‘ma 
yoki yaxlit quyma temirbetondan loyihalanadi. Ustunlari binoning qulochi 
va kranga oid yukning miqdoriga bog‘liq ravishda uzluksiz kesimli yoki 
ikki shoxli bo‘lishi mumkin. Poydevorga oid va kran osti to‘sinlari − 
yig‘ma temirbetondan. Тom yopmasi yuk ko‘taruvchi va to‘suvchi 
konstruksiyalarning yig‘indisidan tashkil topadi. Тomning yuk ko‘taruvchi 
konstruksiyalari sifatida qulochi − 18,0 yoki 21,0m bo‘lgan fermalar va 
qulochi − 12,0 va 18,0m bo‘lgan bir yoki ikki nishabli to‘sinlar ishlatiladi. 
Yopmaning temirbeton plitalari qovurg‘ali bo‘lib o‘lchamlari – 3,0x6,0 
yoki 3,0x12,0m bo‘lishi mumkin. Devor panellari – keramzitobetondan. 
Тom qoplamasi – o‘ramli ashyolardan. Тom qoplamasining issiqlik 
izolyasiyalovchi qatlami - ko‘pikbeton plitalardan iborat bo‘ladi. Pollari – 
yaxlit quyma betondan. Pardozlanishi: ichkisi – temirbeton 
konstruksiyalarning suvli-emulsiyali tarkiblar bilan, metall 
konstruksiyalarning esa – moyli bo‘yoqlar bilan bo‘yash, tashqisi – 
fasadbop bo‘yovchi tarkiblar bilan bo‘yash.