Biologik xususiyatlari, ekish muddatlari usullari va meyori. Loviyaning xalq xo‘jaligidagi ahamiyati, botanikva

Botanik xususiyatlar Loviya Phaseolus L avlodining Fabaceae oilasiga mansub bo‘lib, o‘z ichiga 150 dan otriq turlarni qamrab olgan bir yillik o‘tsimon o‘simlik hisoblaninadi. Bu turlar tropik va subtropik mintaqalar - AQSH, Osiyo, Afrikada tarqalgan. Ildizi o‘q ildiz, 1,5-2 m chuqurlikka kirib boradi. Ildizlarida tuganak bakteriyalari uchraydi. Loviyaning yon ildizchalari ham kuchli rivojlangan bo‘lib, asosiy massasi tuproqning 40 sm chuqurligida joylashadi. Loviyaning barglari uchtalik yo uch qo‘shaloq bo‘ladi. Barg bandi barg plastinkasidan kaltaroq, ba’zan unga teng bo‘ladi. Barg bandidagi bargchalari yirik, to‘q yashil rangda. Loviyaning gullari shingil holatda bo‘lib, bir qo‘ltiqda 2-12 tagacha gul joylashadi. Gullari yirik, oq yoki binafsha rangda bo‘ladi. Loviyaning dukkagi boshqa o‘simliklar dukkagiga qaraganda eng yirigi hisoblanadi. Bir dona dukkagining ichida 5-12 tagacha urug‘lar uzunasiga joylashadi. Dukkagining tashqi ko‘rinishidan uning ichidagi urug‘lar sonini bilish mumkin. Dukkagining sirti tekis, bir oz yaltiroq, uchi ingichka ilmoqli bo‘ladi. Dukkaklar rangi oq va sarg‘ish. Loviya dukkaklari pishgandan keyin poyasida uzoq turib qolsa (15-20 kun) chatnashi mumkin. Urug‘ining shakli buyraksimon, ovalsimon, ellipssimon, yassiroq bo‘lib, hajmi 15mm ga yetadi. Rangi oq, urug‘ choki yaxshi ko‘rinib turadi. 1000 dona urug‘ining doni 150-200 gr keladi. O‘zbekistonda loviyaning- Radost, Navro‘z, Qahrabo, Pobeda-104 navlari ekiladi. Ekiladigan navlari ichida eng ko‘p tarqalgan turlari: