Божхона экспертизаси ва товарларни таснифлаш кафедраси фанлари бўйича якуний давлат аттестацияси саволлари (2023 й)

Sug‘urta ekspertizasi - tovarlarni tabiiy ofat, yong‘in, halokat va boshqalarga uchrashi 
sabablarini aniqlash maqsadida o‘tkaziladi. 
Texnologik ekspertiza - xom ashyo, yarim xom ashyo, tayyor mahsulotni qayta ishlash 
texnologiyasini o‘rganish,
kerakli asbob-uskuna, moslama modeli, ishlab chiqarish 
quvvati va tayyor mahsulotning ishlab chiqarish jarayonida texnologik rejimga mosligini 
aniqlaydi. 
Sertifikatlar ekspertizasi - davlat standartlari (GOST) asosida tovarlarni 
sertifikatlashtirish, ishlab chiqarish texnikaviy shartlari (TSh), sifat darajasi va boshqalarni 
aniqlashda o‘tkaziladi. 
Bojxona ekspertizasi yuqorida berilgan ekspertiza turlaridan tubdan farq qilib, bojxona 
ekspertlari tomonidan bojxona rasmiylashtiruvi jarayonida ma’lum bir bojxona maqsadlarida 
o‘tkaziladi. 
 
1.Ekspertiza tadqiqoti doirasida foydalaniladigan maxsus bilimlar mazmuniga ko‘ra 
ekspertizalarni bir qancha turlarga ajratish mumkin. Masalan, u yoki bu fandagi maxsus 

---

bilimlarning qo‘llanilishini hisobga olib, ekspertizalarni kriminalistik, sud-tibbiy, sud-
psixiatriya, sud-buxgalteriya va boshqa ekspertiza turlariga ajratish mumkin.
2. Ekspertizalar o‘tkaziladigan joyi bo‘yicha ikki turga: ekspertiza muassasasida hamda 
ekspertiza muassasasidan tashqarida o‘tkaziladigan ekspertizalarga bo‘linadi. 
3. Ekspertiza tadqiqotining ketma-ketligi nuqtai nazaridan ekspertizalar birlamchi va 
qayta ekspertizalarga bo‘linadi. 
Ekspertiza o‘tkazilishining ketma-ketligi bo‘yicha turlariga quyidagilar kiradi: birlamchi 
ekspertiza, qayta ekspertiza. 
Ish yuzasidan o‘tkazilgan dastlabki ekspertiza tadqiqoti birlamchi ekspertiza 
hisoblanadi. 
Qayta 
ekspertiza 
– 
ekspert 
yoki 
ekspertlar 
komissiyasining 
xulosasi 
asoslantirilmaganda, uning to‘g‘riligiga shubha tug‘ilganda, unga asos qilib olingan dalillar 
ishonarsiz deb topilganda yoki ekspertizani o‘tkazishning protsessual qoidalari jiddiy 
buzilganda o‘tkaziladigan ekspertizadir. 
4. Tadqiqot hajmi bo‘yicha ekspertizalar asosiy va qo‘shimcha ekspertizalarga 
bo‘linadi. 
Ish yuzasidan ekspertiza tayinlash haqidagi qaror yoki ajrim asosida to‘la hajmda 
o‘tkaziladigan ekspertiza asosiy ekspertiza hisoblanadi.