Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик
Download 7.66 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Bir yosh atrofidagi
- Erta bolalik yoshida (1-3 yosh)
|
Ko`krak yoshidagi bolalar og`iz shilliq qavatining asosiy
xususiyatlari shundan iboratki, epiteliy va shilliq osti pardasi qalinlashib boradi, chaynov sohalarida va ipsimon so`rg`ichlar sohasida yassi epiteliy shoxlanishiga moyillik paydo qiladi, shu bilan bir qatorda glikogenning yo`qolishi kuzatiladi. Shilliq osti pardada qon tomirlar kamaya boshlaydi, hujayralar soni, ayniqsa plazmotsitlar keskin kamayadi. Bir yosh atrofidagi bolalar og`iz shilliq pardasi qo`shuvchi to`qimasida, uning asosiy moddasida oqsillarning kamayib ketishi ona organizmidan olingan tayyor himoya vositalarini yo`qolib borishini ko`rsatadi. Bu esa o`z navbatida organizmning immunobiologik xususiyatini bir muncha pasayganidan darak beradi. Bunday holat shu davrdan boshlab bolalarning tez–tez kasallikka chalina boshlaganligini tushuntirsa ajab emas. Erta bolalik yoshida (1-3 yosh) og`iz bo`shlig`i shilliq pardasi aniq shakllanib bo`ladi: lab, lunj, til epiteliy qavatida glikogen juda oz miqdorda aniqlanadi, hujayralar sitoplazmasida RNK miqdorining oshmasligi shakllanishining turg`un bo`lishini ta’minlaydi. Qo`shuvchi to`qima tolalari nozik, ingichka bo`lib ma’lum yo`nalishlarda dastalanmagan to`rni hosil qiladi. Ko`shuvchi to`qima tolalari nozik, ingichka bo`lib ma’lum yo`nalishlarda dastalanmagan to`rni hosil qiladi. Qo`shuvchi to`qimaning asosiy moddasi mukopolisaxaridlar bilan to`yinmagan. Bazal membrana yumshoq shakllanmagan tolalardan iborat. 1-3 yoshli bolalar og`iz shilliq pardasida hujayralar soni talaygina bo`lib, ular asosan so`rg`ichlar qo`shuvchi to`qimani va tomirlar atrofida joylashgan bo`ladi. Bu esa qon tomirlar o`tkazuvchanligi oshganligidan dalolat beradi. Bu yoshda qo`shuvchi to`qimada labrotsitlar soni oshadi 194 va ular asosan, qon tomir devorlari atrofida joylashgan bo`ladi. Labrotsitlar to`qimada gemeostaz buzilishida ma’lum ahamiyat kasb etadi. Plazmatik va gistiotsitit hujayralar sonining keskin ko`payib ketishiga sabab bo`lishi mumkin. Bunga misol bolalarda o`tkir gerpetik stomatitning kechishi va aynan shu yoshda juda ko`p (71,1 – 85 %) uchrashidir desak xato bo`lmaydi. Birlamchi (4-7) va ikkilamchi (8-12) yoshli bolalar og`iz shilliq pardasi ancha qalinlashgan, hujayralarda boshida (4-7) glikogen va RNK ko`payishi keyinchalik (8-12) ularning kamayishini kuzatish mumkin. 8- 12 yoshda to`qimalarda oqsil moddasining ko`payishi kuzatiladi. Bu yoshda bazal membrana qalinlashib zichlashadi, xususiy qavatida retikulin va elastik tolalar soni oshadi, kollagen tolalar takomillashgan bo`ladi. Download 7.66 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|