Диссертация илмий раҳбар: Б. Х. Ходжаев, педагогика фанлари доктори, профессор наманган 2022 2

2.1.1-расм. Педагогик-психологик фанлар мазмунини педагогик 
аксиологияга доир билимлар билан бойитиш блок-чизмаси 
Биринчи босқич – ―горизонтал бойитиш‖ анъанавий ўқув режасини 
танлов фанлари асосида такомиллаштиришдан иборат бўлди. Бундай 
курсларнинг турли-туман бўлиши ва ўқув режасидаги танлов фанлари 
компонентга ажратилган вақт ҳисобидан ўтказилишига алоҳида эътибор 
қаратилди. Натижада қуйидаги кўриниш ҳосил бўлди: ―Бошланғич таълим ва 
спорт-тарбиявий иш‖, ―Педагогика ва психология‖, ―Мактабгача таълим‖ 
Анъанавий курслар: умумий педагогика ва умумий 
психология 
Ижтимоий-педагогик қадриятлар ҳақидаги 
билимлар ва дунѐқарашни кенгайтириш 
Мини курслар 
Интеграллашган курслар 
МЕН 
Маънавий қадриятлар 
ва меъѐрлар ҳақидаги 
билимларни 
чуқурлаштириш 
Ижтимоий-педагогик 
билимларни 
ўзлаштириш 
воситаларини 
ривожлантириш 
Ўз-ўзини англаш 
 
Аксиологик имконият 
 

---

58 
бакалавриат таълим йўналишлари бўйича талабаларни тайѐрлашнинг 
анъанавий йўналишларига диагностика, коррекция ва прогнозлаш (башорат 
қилиш) функциясини бажарадиган фаолият турларини киритиш кўзда 
тутилди. Таклиф этилган танлов фанларининг мақсади асосий педагогик-
психологик фанларни инкор этмаган ҳолда, бўлажак ўқитувчиларнинг 
ижтимоий-педагогик компетентлигини ривожлантириш самарадорлигини 
оширишдан иборат этиб белгиланди.
Таълим жараѐнини ―горизонтал бойитиш‖нинг қўшимча йўли сифатида 
мустақил таълим учун ажратилган соатлар ҳисобидан вебинар мини-курслар 
ташкил этилди. Авваламбор, тадқиқот доирасида мини-курслар лойиҳавий 
фаолиятни ташкил этиш, ижодий муҳит яратиш, тадқиқот ишларини ташкил 
этиш орқали кенгайтирилди. Мини-курслар қисқа машғулотлар (2-6 соат) 
кўринишида амалга оширилди ва талабаларнинг маънавий-ахлоқий 
компетентлигини ривожлантиришнинг асосий муаммоларига бағишланган 
қуйидаги вебинарларни ўз ичига қамраб олди: ―Касбий ўз-ўзини англаш‖, 
―Ижтимоий-педагогик иш технологияси‖, ―Ижтимоий-педагогик фаолият 
диагностикаси ва коррекцияси‖, ―Катта киши ва бола‖ диадасида ишлаш 
қобилиятини бошқариш‖, ―Гендер педагогика‖ ва бошқалар. Бизнинг 
тажриба-синов ишимиз жараѐнида мазкур вебинарлар магистрантлар ва 
докторантлар билан ҳамкорликда амалга оширилди. Мини-курсларнинг 
вазифаларидан бири – бўлажак ўқитувчиларни ижтимоий-педагогик фаолият 
метод ва технологияларини кенг ўзлаштиришдан иборат этиб белгилаб 
олинди. 
Иккинчи босқич – ―вертикал бойитиш‖ бўлиб, у қуйидагилар орқали 
таълим жадаллигининг таъминланишига хизмат қилди: ўқув материали ва 
унинг ижтимоий-педагогик асосларини чуқурлаштириш; махсус ишлаб 
чиқилган алгоритм бўйича ўрганиш фаолиятини амалга ошириш; 
ўрганилаѐтган мавзуни ижтимоий-педагогик тавсифдаги реал далиллар билан 
бойитиш; замонавий (рақамлашган) болаларнинг ижтимоий-педагогик
муаммоларини чуқур таҳлил қилишга қаратилган таълим модулини 

---

59 
белгилаш; талабаларни ижтимоий-педагогик лойиҳаларга жалб этиш; 
мустақиллик, мустақил таълим; ахборот муҳитини бойитиш – вақт, 
воситалар, материаллар, турли ўқитиш шаклларидан унумли фойдаланиш. 
2.1.1-жадвалда педагогик аксиология нуқтаи назаридан педагогик-
психологик фанлар мазмунини бойитиш даражалари келтириб ўтилган.