Диссертацияси илмий раҳбар: Д. И. Рўзиева педагогика фанлари доктори, доцент

14. Тугалланмаган педагогик таклифлар усули (8-илова). Ушбу усул 
конфликтологик компетентликнинг барча компонентлари учун қўлланиши 
мумкин. Ўқитувчи бўлажак ўқитувчида конфликтологик компетентликнинг 
қайси компоненти етарлича ривожланмаганини аниқлайди ва уни қайта 
ишлашни талаб этади. Шундан келиб чиқиб, тугалланмаган таклифларни тузиб 
чиқади[98]. Бўлажак ўқитувчиларга ўз сўзларини асослаган ҳолда фикрини 
давом эттириш ва таклифни якунлаш талаб этилади. 
15. SWОТ таҳлил усули муаммони ҳар тарафлама таҳлил қилишга 
имкон беради. Бунинг учун иштирокчилар 4 та кичик гуруҳларга бўлиниб, 
муҳокама учун уларга муаммоли вазият берилади. 
Муаммоли вазият. “Дарс давомида ўқитувчи синфдаги мактаб 
ўқувчиларидан бирини семиз деганлиги учун ушбу ўқитувчининг навбатдаги 
дарсидан олдин, хафа бўлган ўқувчи ўзининг “иши”га имзо қўйиб, синф 
доскасига ўқитувчининг салбий маънодаги мультипликация жанридаги 
расмини чизди. Расмда устознинг танаси ва оёқлари чўчқа каби тасвирланган 
эди. Буни кўрган ўқитувчи “рассомни” дарсдан четлаштириб, расм ҳақида 
директорга хабар берди ва ота-онасига қўнғироқ қилди. Она бу воқеада 
ўқитувчини айблаб, ўғлининг “ёнини олди”. 
Кичик гуруҳчалар муаммоли вазиятнинг қуйидаги жиҳатларини 
аниқлайдилар: 
1-гуруҳ муаммоли вазиятнинг ижобий жиҳатларини;
2-гуруҳ муаммоли вазиятнинг салбий жиҳатларини;
3-гуруҳ муаммони ҳал этиш имкониятлари ва йўлларини;
4-гуруҳ муаммони ҳал этишга тўсқинлиқ қилувчи омилларни 
аниқлайдилар. 

---

101 
Ҳар бир гуруҳ муаммода келтирилган позициялардан келиб чиқиб 
таҳлил қилади. Ва ниҳоят, умумий муҳокама ўтказилади ва рефлексив таҳлил 
амалга оширилади. 
16. Ўзини англаш усули. Бундай усулларни амалга ошириш предметли 
мазмунни очиш мантиғини ривожлантириш ва бўлажак ўқитувчилар томонидан 
ўзларининг мақсадга эришиш йўлини белгилаб олишда ёрдам беради. 
“Конфликтологик компетентлик” тўгарак машғулотида қатнашиш жараёнида 
бўлажак ўқитувчиларга конфликтологик компетентликка оид “Билимлар 
ҳаритаси”ни тузиш таклиф этилди. Ушбу ҳарита бир вақтнинг ўзида бўлажак 
ўқитувчи учун “кашфиётлар”, “қийинчиликлар”, “орқага юришлар” 
кўрсатилган шахсий мақсадларга эришиш йўлини белгилаш воситаси бўлиб 
хизмат қилади. “Конфликтологик компетенлик” тўгарак машғулоти якунида 
бўлажак ўқитувчилар ҳарита асосида ўқув материалидаги ўз ҳаракат 
йўлларини ёзма шаклда тиклашга уриниб кўрдилар.