Электр хавфсизлиги

Ҳаётий фаолият хавфсизлигини та`минлаш ё`ллари,
асослари, усуллари,чоралари ва бошқариш воситалари.


Режа:
1. Ҳаётий фаолият хавфсизлигини та`минлаш асослари.
2. Хавфсизликни та`минлаш ё`ллари.
3. Хавфсизликни та`минлаш усуллари, та`рифлари.
4. Ҳаётий фаолият хавфсизлигини бошқаришнинг услубий асослари


Ҳаётий фаолият хавфсизлигини та`минлаш асослари.
Хавфсизликнинг умумий назариясини тузилишида тамойил (принцип)лар ва усуллар ко`рилаётган билим соҳасида алоқалар то`г`рисида то`ла тасаввур қилишда методологик аҳамиятга ега.
Асос (негиз, принцип) - бу фикр, г`оя, мақсад (асосий ҳолат)дир.
Усул - бу енг умумий қонуниятларни билиш орқали мақсадга еришиш ё`ли.
Хавфсизликни та`минлаш асослари ва усуллари мантиқ ва диалектикага хос умумий усулларга тегишли бо`лмай, махсус ва айрим усуллардан ҳисобланади. Усуллар ва асослар о`заро бог`лиқдир.
Хавфсизликни та`минлаш чоралари - бу усулларни ва асосларни амалий, ташкилий, моддий, гавдалантириб амалга оширишдир.
Асослар, усуллар, чоралар - бу хавфсизликни та`мин етишдаги мантиқий пог`оналардир. Уларни танлаб олиш фаолиятнинг аниқ шароитларига, хавфнинг даражасига ва бошқа мезонларга бог`лиқ.


Хавфсизликни та`минлаш ё`ллари.
Хавфсизликни та`минлаш тамойиллари ко`п. Уларни белгиларига қараб бир неча классларга ажратиш мумкин. Масалан: ё`налтирувчи, техник, ташкилий, бошқарув.
1. Ё`налтирувчи:
1) Операторнинг фаоллиги; 2) Фаолиятнинг мурувватлаш (одамийлиги, мурувватлилиги); 3) Тузулишнинг тартибсизланиши (деструкция); 4) Операторни алмаштириш; 5) Туркумлашлар (классификация); 6) Хавфларни ё`қотиш; 7) Тартиблаш (системалаш); 8) Хавфни камайтириш.
2. Техник:
1) Блокировкалаш; 2) Вакуумлаш; 3) Зичлаш (гермитизация); 4) Масофа билан ҳимоялаш; 5) Маҳкамлаш - пухталаш; 6) То`сиқлар орқали (екранлаш); 7) Ожиз звено қо`ллаш; 8) Сиқилган ҳаво қо`ллаш; 9) Ҳаракатларни секинлаштириш.
3. Ташкилий
1) Вақт билан ҳимоялаш; 2) Ахборот (ма`лумотлар); 3) Захиралаш; 4) Мос келмаслик; 5) Ме`ёрлаш; 6) Ходимлар танлаш; 7) ергономиклик.
4. Бошқарув:
1) Мослик (адекватност); 2) Назорат; 3) Қарши алоқа; 4) Жавобгарлик; 5) Режалилик; 6) Раг`баллантиришлар; 7) Самарадорлик; 8) Бошқариш.