Fizikadan praktikum
Download 104 Kb. Pdf ko'rish
|
|
284 t, *C i 1 0 1 2 0 130 140 150 160 - r;, mkPa • s 256 232 2 1 2 196 184 174 - 13. Gazlaming 0°C dagi qovushqoqligi Gazlar 17 , 10 5 Pa • s Gazlar r?, 10 5 Pa • s Azot 1,67 Kislorod 1,92 Ammiak 0,93 Metan 1,04 Vodorod 0,84 Azot oksid 1,72 Havo 1,72 Xlor 1,2.9 Geliy 1,89 14. 18'C dagi ba’zi suyuqliklaming qovushqoqligi Suyuqliklar 77 , 10 2 Pa • s Suyuqliklar 7 7 , 10 2 Pa ■ s Anilin 0,4600 Simob 0,159 Atseton 0,0337 Elil spirti 0 . 1 2 2 Benzin 0,0673 Toluol 0.0613 Suv 0,1050 Glitserin 139,30 15. Elastiklik moduli (Gpa) Alyuminiy 7 0 Mis 1 2 0 Yog'och 1 0 Qo‘rg‘oshm ! 7 Dyuralyuminiy 75 Po'lat (temir) 2 1 0 G'isht 1 0 Cho'yan 1 0 0 Jez 9 0 Kauchuk 0,008 16. Gazlar va bug'larnmg solishtirma issiqlik sig‘imi Modda C, <4 = c /c . Ammiak (N H ,) 2 1 2 0 1630 1,31 Argon (AK) 532 320 1 , 6 6 Geliy (He) 5240 3140 1 , 6 6 Kislorod ( 0 2) 913 649 1,40 Metan (C H 4) 2373 1854 1,28 Suv bug'i 1820 1380 1,32 Karbonat angidrid 848 654 1,30 Havo 1 0 2 0 729 1,40 Azot (N 2) 0,31 Kislorod ( 0 2) 0,29 Argon (AK.) 0,29 Uglerod oksid (CO) 0,32 Vodorod (H2) 0,23 Karbonat angidrid (C 0 2) 0,33 Suv bug‘i (Н гО) 0,26 Xlor (СЦ) 0,37 Geliy (He) 0,19 18. Turli haroratlarda to ‘yingan suv bug‘ining bosimi va zichligi T‘,C p, mm. sim. ust. A g /m 3 f , С p, mm. sim. ust. A g/'m’ f ,C p, mm. sim. ust. A g /m 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -30 0,28 0,33 0 4,58 4,84 30 31,82 30,3 -29 0,31 0,37 1 4,93 5,22 31 33,70 32,1 -28 0,35 0,41 2 5,29 5,60 32 35,66 33,9 -27 0,38 0,46 3 5,69 5,98 33 37,73 35,7 -26 0,43 0,51 4 6 , 1 0 6,40 34 39,90 37,6 -25 0,47 0,55 5 6,54 6,84 35 42,18 39,6 -24 0,52 0 , 6 6 6 7,01 7,3 36 44,56 41,8 -23 0,58 0 , 6 8 7 7,51 7,8 37 47,07 44,0 - 2 2 0,64 0,73 8 8,05 8,3 38 49,69. 46,3 - 2 1 0,70 0 80 9 8,61 8 , 8 39 52.44 48,7 - 2 0 0,77 0 , 8 8 1 0 9,21 9 ,4 40 55,32 51,2 -19 0,85 0,96 1 1 9,84 1 0 , 0 45 71,88 65,4 -18 0,94 1,05 1 2 10,52 10,7 50 92,5 83,0 -17 1,03 1,15 13 11,23 11,4 55 118,0 104,3 -16 1.13 1,27 14 11,99 1 2 . 1 60 149,4 130 -15 1.24 1,38 15 12,79 1 2 , 8 65 187,5 161 -14 1,36 1,51 16 13,63 13,6 70 253,7 198 -13 1,49 1,65 17 14,53 14,5 75 289,1 242 - 1 2 1,63 1,80 18 15,48 15,4 80 355,1 293 - 1 1 1,78 1,96 19 16,48 16,3 85 433,6 354 - 1 0 1,95 2,14 2 0 17,54 17,3 90 525,8 424 -9 2,13 2,33 2 1 18,65 18,3 95 633,9 505 - 8 2,32 2,54 2 2 19,83 19,4 1 0 0 760,0 598 -7 2,53 2,76 23 21,07 2 0 , 6 - 6 2,76 2,99 24 22,38 2 1 , 8 -5 3,01 3,24 25 23,76 23,0 -4 3,28 3,51 26 25,21 24,4 -3 3,57 3,81 27 26,74 25,8 - 2 3,88 4,13 28 28,35 27,2 - 1 4,22 4,47 29 30,04 28,7 Q ur uq te r- n o m etm in g >‘ rs at is h i, ° C Q uruq va h o ‘1 term om etrlam ing k o ‘rsaikislilaridagi farq, "C 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Г 9 10 0 100 81 63 45 28 11 2 100 84 68 51 35 20 4 100 85 70 56 42 28 14 6 100 86 73 60 47 35 23 10 8 100 87 75 63 51 40 28 18 7 ! 0 100 88 76 65 54 44 34 24 !4 4 12 100 89 78 68 57 48 38 29 20 11 14 100 90 79 70 60 51 42 33 25 17 9 16 100 90 81 7 i 62 54 45 37 30 22 15 18 100 91 82 73 64 56 48 41 34 26 20 20 100 91 83 74 66 59 51 44 37 30 24 22 100 92 83 76 68 61 54 47 40 34 28 24 100 92 84 77 69 62 56 49 43 37 31 26 100 92 85 78 71 64 58 50 45 40 34 28 100 93 85 78 72 65 59 53 48 42 37 30 100 93 86 79 73 67 61 55 50 44 39 .. —1 20. Turli bosimlarda suvning qaynash harorati 6 8 0 6 9 0 7 0 0 7 1 0 7 2 0 7 3 0 7 4 0 7 5 0 7 6 0 7 7 0 7 8 0 7 9 0 0 96,92 97,71 97,71 98,11 98,49 98,88 99,26 99.63 100,0 100.37 100,73 100,09 1 6,96 7,36 7,75 8,14 8,58 8,91 9,29 9,67 0,04 C,40 0,76 1, i 2 2 7,00 7,40 7,71 8,18 8,57 8,95 9,33 9,70 0,06 0,44 0,80 1,16 3 7,04 7,44 7,83 8,32 8,61 8.99 9,37 9,74 0,1) 0,48 0,84 1.19 4 7,08 7,48 7,87 8,26 8,65 9,03 9,41 9,78 0,15 0,51 0,87 1,23 5 7,12 7,52 7,91 8,30 8,69 9,07 9,44 9,82 0,17 0,55 0.91 1,26 6 7,16 7,56 7,95 8,34 8,72 9,10 9,45 9,85 0,22 0,58 0,94 i,30 7 7,20 7,60 7,89 8,38 8,76 9,14 9,52 9,89 0,26 0,62 0,98 1,33 8 7,24 7,65 8,03 8,42 8,80 9,18 9,56 9,93 0,29 0,66 1,02 1,37 9 7,28 7,64 8,07 8.45 8,84 9,22 9,59 9,96 0,33 0,69 1,05 1,41 10 7,32 7,71 8,11 8,49 8,88 9,26 9,63 0,002 0,37 0,73 i ,09 1.44 21. Ba’zi moddalaming nur sindirish ko'rsatkichi ( n ) (5 8 9 n m t o ‘lqin uzunlikdagi sariq ch iziq uchun) № M odda N M odda n G azlar va Q a ttiq suv b u g 'i m o d d alai 1. A zot 1 ,000296 1 O lm o s 2 ,4 2 2. Suv b u g ‘i 1 ,000255 2 T em ir 1,63 3. V odorod 1 ,000132 3 O ltin 0 ,3 7 4. H ave 1 ,000292 4 T o sh tu z 1,54 5. K islorod 1,000271 5 M uz 1.31 M is 2 ,0 6 0 S uyuqliklar 7 N a triy 0 ,0 0 5 8 R ubin 1,76 1. A tseto n 1,36 9 Q and 1,56 2. Benzin 1,38 -1,41 10 K u m u sh 0,1 8 3. Suv 1,33 11 S hisha 1,5 -1 ,9 4. G litserin 1,47 12 Y an tar 1,55 5. S u t 1,35 -1 ,3 6 6. M etil spirti 1,33 7. E fir 1,35 22. Ba’zi moddalar uchun to ‘la qaytishning chegaraviy burchagi 1. O lm os — 24° 5. Spirt — 47° 2. Benzin — 45° 6. Shisha — (30 — 42)° 3. Suv — 49" (H a r xil turi) 4. G litserin — 4 3 ' 7. E fir — 47° 23. B a’zi yorugMik manbalarining yorug'lik kuchi № Y orug‘lik m anbai Y orug‘lik kuchi, kd. 1. Q u y o sh 3 • 1027 2. H arbiy projektor О С О Г K l о 3. D engiz m ayoqlari 10s— 107 4. Y oritish bom balari 5 I0 5— 10* 5. E le k tr yoyi 103- 1 0 5 6. «Volga» avtom ashinasining chirog'i: u zo q n i yoritadigani. 12000 yaqinni yoritadigani 5000 7. Shaytonarava chirog‘i 60 8. 20 W q u w a tli elektr ch iro g 'i 51 9. K erosin yoqiladigan chiroq 1-10 10. C h o ’ntakda olib yuriladigan chiroq 0 ,5 -0 ,3 11. S ham chiroq va gugurt c h o ‘pi 0 ,5 -2 ,0 12. Y orug‘lik chiqaruvchi hasharotlar 0 ,0 1 -0 ,0 0 1 I'lck tr cliiroq q u vvan, VI 15 25 40 60 100 150 300 500 1000 Yorug'lik kuchi, kd. 10 18 30 51 103 173 388 695 1350 25. Ba’zi ranglaming to ‘]qin uzunligi oraligM T /t R anglar ToMqin uzunligi, nm 1. Qizil 7 6 0 -6 2 0 2. Z arg ‘aldoq 6 2 0 -5 9 0 3. Sariq 5 9 0 -5 6 0 4.. Y ashil 5 6 0 -5 0 0 5. H avo rang 5 0 0 -4 8 0 6. K o ‘k 4 8 0 -4 5 0 7. Binafsha 4 5 0 -3 8 0 26. Simob lampasining spektr chiziqlari lo ‘lqin u/unligi S pektr chizig ining rangi T o ‘lqin uzunligi, nm Qizil 6 1 2 ,0 Sariq 5 8 0 ,0 O ch -y ash il 5 4 5 ,0 T o ‘q-yashil 4 8 7 .0 H avorang 4 3 5 ,0 Binafsha 4 0 9 ,0 27. Neon lampasining spektr chiziqlari toiqin uzunligi S pektr ch izig 'in in g rangi ToMqin uzunligi, nm Ravshan qizil 6 4 0 ,2 Q izil-qizg’ish, chapdagi ikkita yaq in chiziqlar 6 1 4 ,3 Qizg' ish, birinchi k o ‘ringani sariqdan chapga 5 9 4 ,5 Sariq 5 8 5 ,2 Y ashil, chapdagi ikkita yakka chiziqlar 5 4 0 ,0 Y ashil, o ‘ngdagi 5 ta teng 5 3 3 ,0 uzoqlikdagi chiziqlar 5 03 ,1 K o ‘k-y ash il, yakka 4 8 4 ,9 0 1 2 1 1 1 I I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 21,3 mm J 1 1 1 1 l l 1 1 1 1 a 5 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 l l 1 и 1 1 1 1/10 Nonius | • 1 1 1 1 1 j 0 5 10 0 3 < 5 1111111111111111111 hi Un1 —гЦ—H l L 1 1111111 1/2 0 N o nius ' 1 i 4 1 1 j 1 { 1 i • '! * i 1 f — 0 2 4 6 t 10 ___ L l I ■ . ■ ■ i I , s I I f ' T f [ Г Г I I I I r r i ~i • • It T T T I 11 ' 11 I I I I I I I I I I I I I I I 14 mrr I I I I Shtangensirkulning noniusi Asosiy s h k ili * 7 Й o I 0 0 Ч Щ - 45 Kattalashtirilgan ko'rinishi 2.7-rasm. Mikrometming umumiy ко nnism Nol n q (i 1.7.1-rasm. Matematik mayatnik Kapillar К 2.1.2-rasm. Havo molekulalarining erkin yugirish yo‘li va ichki ishqalanish koeffitsiyentini aniqlash Refraktometrning umumiy ko‘rinishi Mikroampermetrning umumiy ko‘rinishi CLOSSARIY Mexanika — jismiaming harakati, muvozanati va ular orasidagi o‘zaro ta’sirini o‘rganadigan ta’limot. Dinamika — kuchlar ta’siridagi jismiaming muvozanat qonunlarini o'rganuvchi ta’limot. Kinematika — jism iam ing massasini va ularga ta’sir qiluvchi kuchlami hisobga olmagan holda harakat qonunlarini o'rganadigan ta’limot. Aylanish davri — bitta aylanish uchun ketgan vaqt. Burchak tezlanish — burchak tezlikni vaqt bo‘yicha hosilasi yoki burilish burchagidan vaqt bo‘yicha olingan ikkinchi tartibli hosilasi. Fizik mayatnik — og'irlik kuchi ta ’sirida vertikal ipga nisbatan tebranuvchi qattiq jism. Burilish burchagi — jism ayiana bo'ylab harakat qilganda uning vaziyati o ‘zgarishi. Burchak te/Jik — nuqtaga o'tkazilgan nidiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt oralig’iga nisbatidir. Tezlik — k o ‘chishdan vaqt bo'yicha birinchi tartibli hosilasi. Tezlanish — ko‘chishdan vaqt bo'yicha ikkinchi tartibli hosilasi yoki tezlikdan vaqt bo'yicha birinchi tartibli hosilasi. Aylanish chastotasi — vaqt birligidagi aylanishlar soni. Statika — kuchlar ta’siridagi jismiaming muvozanat qonunlarini o'rganuvchi ta’limot. Moddaning uchlamchi nuqtasi — bir xil moddaning uch xil fazasi muvozanat da bo'lgan holat. Sublimatsiya — kristall qattiq jism ni gaz holatiga o'tishi. Moddaning agregat holati — bir -hindan strukturasi va m olckulalari issiqlik harakatlari bilan farqlanuvchi holat. Moddaning fazoviy o ‘tishlari — m oddaning bir f'azadan ikkinchi fazaga o'tishi. BugManish — suyuqlikning gaz holatiga o'tishi. Moddaning erishi — qattiq jismning suyuq holatga o'tishi. Kattalikning oqim zichligi — vaqt birligi ichida ma’lum bir yuza orqali o'tayotgan berilgan kattalik miqdori. Molekulalaming o‘rtacha yugurish yo‘li — molekulalaming ketma- ket to'qnashishlar orasida o'tgan o'rtacha masofasi. Atom spektrlari — erkin yoki kuchsiz ta’siriashayotgan atomlarning energetik qatlamlari orasidagi kvant o'tishlar natijasidagi nurlanish yoki yutilish spektrlari. Luminessensiya — jismning berilgan haroratdagi issiqlik nurlanishidan ortiqcha bo‘igan hamda davomiyligi ham nurlanuvchi yorug‘lik to‘lqinlarining davri (10-15 s) nurlanishi. lonoluminessensiya — ionlar hosil qilgan luminessensiya. Katodoluminessensiya — elektronlar hosi! qilgan luminessensiya. Radioluminessensiya — yadro nurlanishlari luminessensiyasi. Flnoressensiya — qisqa muddatli shu’lalanish. Molekular spektrlar — chiqarish va yutilish spektrlari bo‘lib, molekulalaming bir energetik sathdan ikkinchisiga Kvant o tishlariaa vujudga keladi. Kattaroq yoki kichikroq kenglikka ega chiziqlar 1 o‘plamidan iborat bo‘lgan zich joylashgan chiziqlar. Elektrolitlar — erituvchida eriganda ionlaiga ajraladigan moddalar bo'lib, ularda elektr toki ion o‘tkazuvchanligi bilan xarakterlanadi. Elektrolitik dissotsiatsiya — erituvchi ta’sirida erigan modda molekulalarini musbat va manfiy zaryadlangan ionlaiga ajralishi. Elcktroliz — elektrolitdan tok o‘tganda tarkibiga kiruvchi moddalarning elektrodlarda ajralib chiqishi. Dissotsiatsiyalanish darajasi — elektroliilardan tok o'tganda ionlaiga dissoisiatsiyalangan molekulalar soninirig moddadagi molekulalaming umumiy soniga nisbati. Elektrodinamika — fizikaningbirbo‘limi bo‘lib, unda elektromagnit ta‘sirlar o‘rganiladi. Elektrostatika — o'zgarmas elektrik zaryadlaming xossalari va ta‘sirlashuvi o‘iganiladi. 0 ‘zgarmas tok — tok kuchi va zichlikning vaqt o'tishi bilan o‘zgarrnas qolishi, ya’ni zaryadlaming tartibli harakat tezligining o ‘zgarmasligi. Elektrik zaryad — elektromagnit ta’sirini aniqlovchi elementar zarrachaning harakteristikasi. Zaryadlami tashuvchi moddiy obyektlar — har xil muhitlarda o‘z zaiyadlariga ega bo‘lgan elektronlar, ionlar va boshqa zaryadli zarrachalar. Elementar zaryad — moduli bo'yiga elektron (yoki proton) zaryadiga karrali bo‘lgan zaryad miqdori. Nuqtaviy zaryad — o‘lchamlarini shu zaryadning ta’sir qilish nuqtasiga bo‘lgan masofaga nisbatan hisobga olmasa ham bo‘ladigan zaryadlangan modda. Elektromagnit ta’sirlashuv — elektrik zaryadlangan zarrachalar yoki mikroskopik zaryadlangan moddalar o‘rtasidagi o‘zaro ta’sir. Elektromagnit maydoni — materiyaning bir shakli bo‘lib, bu orqali zaryadlangan zarrachalar yoki moddalarning elektromagnit o‘zaro ta’siri namayon bo‘ladi. Elektr maydon — elektrom agnit m aydonning bir ko'rinishi b o'lib , uning asosiy xususiyatlaridan birishuki, unda bu maydon elektr zaryadlar yoki zaryadlangan m oddalar tom o n id a n yaratiladi ham da ular bu obyektlarga harakatda yoki harakatsiz bo'lishidan q at’iy nazar ta’sir ko'rsatadi. M agnit maydon — elektrom agnit m aydonning bir ko'rinishi bo'lib, ulartokli o'tkazgichlar, elektr zaryadlangan zarrachalar va m oddalam ing harakati hamda magnitiangan moddalar va o'zgaruvchan elektr maydoni ta’sirida vujudga keladi. O'tkazgichlar — bu shunday moddalarki, bunda butun hajm bo'yicha erkin zaryad tashuvchilar mavjud bo'ladi. D ielektriklar — bu sh u n d ay m oddalarki, bunda am alda erkin elektronlar, y a ’ni erkin zaryad tashuvchilar mavjud em as. Kulon qonuni — ikkita nuqtaviy zaryadlam ing o ‘zaro ta ’sir kuchi shu zaryadlar m odullarining ko'paytm asiga t o ‘g ‘ri proporsional va ular orasidagi masofaga teskari proporsional. Elektr maydon kuchianganligi — vektor kattalikka ega bo'lgan kuch Download 104 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|