Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
takomillashtirmoq. perfectionniste I. n o‘z ishini takomillashtirishga, mukammallashtirishga, yangilik kiritishga intiluvchi odam, ratsionalizator; c’est une perfectionniste bu yangilik kirituvchi odam; II. adj tu es trop perfectionniste sen o‘ ta ratsionalizatorsan. perfide adj litt 1. ahdini buzuvchi, ahdidan qaytuvchi, o‘z so‘zida turmaydigan; xiyonatkor, bevafo, munofiq; femme perfide bevafo xotin; 2. soxta, yolg‘ondakam, yasama, qalbaki (narsa); de perfides promesses soxta va’dalar; une insinuation perfide yashirin kirish. perfidement adv litt il nous a perfidement induits en erreur u bizni xiyonatkorona adashtirdi. perfidie nf litt 1. soxtalik, yolg‘ondakamlik, yasamalik, qalbakilik; 2. makkorlik, xoinlik, munofiqlik, xiyonatkorlik, vafosizlik; un hypocrite d’une étonnante perfidie hayratda qoladigan munofiq ikkiyuzlamachi. perforateur,
trice I. adj teshadigan, burg‘ilaydigan, burg‘ilovchi, burg‘ilash; teshkich ombir; II. nm 1. teshgich (qog‘oz teshadigan kanselyariya asbobi); 2. burg‘ilovchi, parmalovchi. perforation nf 1. teshish; 2. teshilish (ichki organlarning teshilishi); perforation intestinale ichaklarning teshilishi. perforatrice nf 1. burg‘i mashinasi, bolg‘a; perforatrice à air comprimé siqilgan havo bilan ishlaydigan burg‘i mashinasi; 2. perforator (qog‘oz, kino tasmalari va boshqalarga teshik teshadigan mashina). perforé,
ée adj 1. teshilgan, teshik qilingan; 2. inform cartes, bandes perforées teshikchali kartochka, tasmalar (perfokarta, perfolenta). perforer vt kichik teshikchalar teshmoq; la balle lui a perforé l’intestin o‘q uning ichagini teshib o‘ tdi; machine à perforer komposter, perforator, teshikchalar teshadigan mashina. performance nf 1. ot yoki yuguruvchining musobaqadagi yutug‘i, natijasi; les performances d’un champion chempionning erishgan natijasi; sa performance sera peut-être homologuée comme record uning natijasi balki rekord deb tan olinsa kerak; 2. muvaffaqiyat, yutuq; c’est une belle performance! bu ajoyib yutuq! 3. yutuq, natija; 4. salmoq, natija (jumladan nutqning). performant,
ante
adj anglic yuqori, baland, yuksak; yuqori, baland, yuksak darajadagi; yuqori malakali; un ordinateur très performant yuqori darajadagi hisoblash mashinasi; un directeur des ventes très performant juda yuqori malakali savdo direktori. PERFUSION
PERMÉABLE
404 perfusion nf zardobni, aralashmani sekin asta yuborish, quyish, kapelnitsa qo‘yish; le blessé est placé sous perfusion kasalga kapelnitsa qo‘yildi. pergola
nf shiyponcha, atrofi chirmashib o‘suvchi o‘ tlar bilan o‘ralgan ayvon.
péricarde nm anat perikard, yurak oldi xaltachasi. péricarpe nm bot perikarp, mevalarda urug‘ni o‘rab turuvchi qism. péricliter vi inqirozga, tushkunlikka ketmoq, tanazzulga yuz tutmoq, chappasidan ketmoq, xarob (ado) bo‘lmoq, so‘nmoq; son affaire, son commerce périclite uning ishi, tijorati tanazzulga yuz tutdi. péril nm litt 1. xavf-xatar, xavf, xatar, tahlika; s’exposer au péril o‘zini xavf-xatarga qo‘ymoq; affronter les périls avec audace xavf-xatarga tik qaramoq; navire en péril xavf-xatarga uchragan kema; 2. xavf-xatarlilik, xavflilik, xatarlilik, tahlikalilik; les périls d’une situation vaziyatning tahlikaliligi; 3. loc au péril de sa vie o‘z hayotini xavf-xatarga, tahlikaga qo‘yib; faire qqch à ses risques et périls biror ishni o‘z hayotini xavf- xatarga qo‘yib va tavakkaliga qilmoq; il y a péril en la demeure bu yerda qolish xatarli. périlleux,
euse
adj 1. litt xavfli, xatarli, og‘ir, nozik; une entreprise périlleuse xatarli ish; vous abordez là un sujet périlleux siz bu yerda nozik masalaga qo‘l uryapsiz; 2. loc salto, umbaloq oshish (havoda); deux sauts périlleux arrière orqaga ikkita salto. périmé,
adj 1. eski, qadimiy, qolib ketgan, eskirgan, unut bo‘lgan; des conceptions périmées eski qarashlar; 2. eski, eskirgan, yaroqsiz, muddati o‘tgan; passeport, billet périmé muddati o‘ tgan, yaroqsiz pasport, chipta. périmer
(se)
vpr muddati o‘tgan bo‘lmoq; (se tushirib qoldiriladi) laisser périmer un billet de chemin de fer temir yo‘l biletining muddatini o‘tkazib yubormoq. périmètre nm 1. perimetr (yassi ko‘p burchakning hamma tomonlari o‘lchamining yig‘indisi); le périmètre du cercle doiraning perimetri; 2. shu perimetrning ichki qismi; mise en culture des périmètres irrigués sug‘oriladigan perimetrning ichiga ekin ekish. périnée nm anat chot, chot orasi. période nf 1. davr, vaqt; la période des vacances ta’ til davri; en période de crise inqiroz vaqtida; 2. davr, vaqt, payt; période électorale saylov vaqti; 3. davr, zamon; la période révolutionnaire revolutsion davr; 4. faza, davr, davom; les périodes d’une évolution, d’un cycle bir siklning, evolutsiyaning davomida; 5. davriylik. périodicité nf davriylik, vaqti-vaqti bilan bo‘lib turish. périodique adj 1. vaqti-vaqti bilan, o‘qtin-o‘qtin bo‘ladigan, takrorlanib turadigan; alternance périodique de prospérité et de crise mo‘l-ko‘lchilik va qahatchilikning vaqti-vaqti bilan almashib turishi; 2. vaqtli (matbuot haqida); un journal périodique vaqtli gazeta; presse périodique vaqtli nashr; n un périodique vaqtli matbuot; 4. davriy; mouvement, fonction périodique davriy harakat, faoliyat. périodiquement adv davriy, vaqti-vaqti bilan, o‘qtin-o‘qtin, takror. péripatéticienne nf plais ko‘chada fohishalik qiladigan ayol, fohisha. péripétie nf 1. voqealarning to‘satdan o‘zgarishi (hikoya, drammatik voqealarda); péripétie centrale asosiy tugun; 2. turmushda, kutilmagan voqea, hodisa; hayotda yuz bergan mushkul ahvol (o‘zgarish); une vie pleine de péripéties kutilmagan mushkulotlarga to‘la hayot. périphérie nf 1. chet, chetki qism, qirg‘oq; 2. periferiya (markazdan chet, uzoqdagi joylar, shuningdek mahalliy tashkilotlar, muassasalar); les usines, les grands ensembles de la périphérie zavodlar, markazdan chetdagi ulkan muassasalar majmui. périphérique adj chetda, sirtda joylashgan; quartiers périphériques chetda joylashgan kvartallar; le boulevard périphérique ou nm le périphérique aylanma yo‘ l (Parijda). périphrase nm perifraza (bir so‘z bilan aytish mumkin bo‘lgan tushunchani ko‘p so‘zlar orqali ifodalash); “la capitale de la France” est une périphrase pour “Paris” “Fransiyaning poytaxti” iborasi “Parij” so‘zi uchun perifraza; user de périphrase pour toucher à un sujet délicat biror nozik masalaga murojaat qilishda perifrazadan foydalanmoq. périple
nm 1. suvda dunyo bo‘ylab sayohat; le périple de Magellan M agellanning dunyo bo‘ylab sayohati; 2. kruiz, dengiz sayohati; faire un périple en Grèce pendant les vacances ta’ til davomida Gretsiya bo‘ylab dengiz sayohati qilmoq. périr vi litt 1. o‘lmoq; cho‘kib o‘lmoq; il périt d’ennui u zerikishdan o‘lyapti, u o‘lgiday zerikyapti; 2. o‘ lib bormoq, yo‘q bo‘lib bormoq (narsa); les civilisations périssent sivilizatsiya o‘lib boryapti. périscope nm periskop (pana joydan turib kuzatishga moslashgan durbinsimon optik asbob); le périscope d’un sous-marin suv osti kemasining periskopi. périssable adj 1. litt o‘limga mahkum etilgan, o‘ tkinchi, foniy, abadiy emas; les sentiments les plus sincères sont périssables eng samimiy hislar o‘ tkinchi; 2. qisqa muddatli, tez buziladigan; denrée périssable tez buziladigan oziq ovqat mahsulotlari. périssoire nf baydarka (ensiz, yengil qayiq); aller en périssoire dans les marais botqoqli joylarda baydarkada yurmoq. péristaltique adj harakatlantiradigan, suradigan, surgi; (hazm bo‘lish yo‘lida ovqatni harakatlantiradigan, suradigan). péristyle nm ustunlar majmui. péritoine nm qorin pardasi. péritonite nf peritonit, qorin pardasining yallig‘ lanishi; la péritonite peut résulter d’une appendicite qorin pardasining yallig‘lanishi ko‘richak kasalidan kelib chiqishi mumkin. perle
nf 1. marvarid, dur, inju; perle fine tabiiy dur; perle baroque notekis dur; perle de culture sadafdorda sun’iy yo‘l bilan yetishtirilgan dur; pêcheurs de perles marvarid teruvchilar, g‘avvoslar; collier de perles marvarid marjon; loc jeter des perles aux cochons eshakning qulog‘iga tanbur chertmoq; 2. munchoq, nozik, marjon; les perles d’un chapelet tasbehning munchoqlari; perle de verre shisha munchoq; 3. durdona, tillo; barkamol, ajoyib inson; ce collaborateur est une perle bu sherik tillo odam; 4. xato natijasida beixtiyor hosil qilingan so‘z o‘yini; perles relevées dans des devoirs scolaires o‘quvchilarning uy ishlaridan olingan beixtiyoriy so‘z o‘yinlari. perler I. vt diqqat, puxtalik, e’ tibor bilan qilmoq; perler un travail ishni e’tibor bilan qilmoq; travail perlé puxta ish; II. vi marjon-marjon bo‘lib chiqmoq (ter haqida); quelques gouttes de sueur perlaient sur son front peshonasida bir necha ter tomchilari marjonday yaltirab turar edi. perlier,
ière
adj marvarid, dur, inju tayyorlaydigan, yetishtiradigan; industrie perlière marvarid sanoati; huître perlière sadafdor. permanence nf doimiylik, o‘zgarmaslik; la permanence des institutions tartibotlarning o‘zgarmasligi; 2. doim iy navbatchilik; assurer, tenir une permanence navbatchilikni ta’minlamoq, navbatchilik qilmoq;
la permanence d’un commissariat de police politsiya komissariyatining doimiy tayyorligi; 3. litsey, kollejlarda o‘quvchilar xonasi (o‘quvchilar darsdan bo‘sh vaqtlarida yig‘iladigan xona); il fait ses devoirs en, à la permanence u darsini o‘quvchilar xonasida qilyapti; 4. loc adv doimiy, uzluksiz, to‘xtovsiz; assemblée qui siège en permanence doimiy yig‘ilib turadigan assambleya, uyushma. permanent,
ente
adj 1. doimiy, o‘zgarmas; il prend la vie pour une aventure permanente u hayotni doimiy bir sarguzasht deb o‘ylaydi; cinéma permanent doimo bir xil filmlar qo‘yiladigan kinoteatr; 2. doimiy; un comité permanent doimiy qo‘mita; le représentant permanent de la France à l’O.N.U. Fransiyaning BM Tdagi doimiy vakili. permanente nf permanent (sochni uzoq vaqt yozilmaydigan qilib jingalaklash va shunday usulda pardoz berilgan soch). permanganate nm permanganat, margansovka, kaliy permanganat. perme ou
perm nf abrév fam permission 2. perméabilité nf o‘tkazuvchanlik, o‘zidan o‘ tkazuvchanlik qobiliyati; la perméabilité du sol tuproqning o‘tkazuvchanlik qobiliyati. perméable adj 1. nam, suv o‘ tkazadigan; roches, terrains perméables nam o‘tkazadigan xarsanglar, maydonlar; 2. ta’sirchan, beriluvchan, hassos; un homme perméable à toutes les influences har qanday ta’sirlarga beriluvchan kishi.
PERMETTRE
PERSÉVÉRANT
405 permettre I. vt 1. ruxsat bermoq, ijozat bermoq; yo‘l qo‘ymoq, imkon bermoq; si les circonstances le permettent agar sharoit bunga yo‘l qo‘ysa; permettre que ruxsat bermoq, rozi bo‘lmoq; ma mère ne permet pas que je sorte avec toi onam menga sen bilan birga ko‘chaga chiqishimga ruxsat bermaydi; permettre qqch à qqn biror kimsaga biror narsaga ruxsat bermoq; son médecin lui permet un peu de vin uning vrachi unga ozroq vinoga ruxsat etadi; il se croit tout permis u nima qilsam ham bo‘laveradi, deb o‘ylaydi; permettre de +inf biror narsa qilishga ijozat bermoq, yo‘l qo‘ymoq; je ne vous permets pas de me parler sur ce ton men sizga men bilan bunday ohangda gaplashishga yo‘ l qo‘ymayman; 2. yo‘l qo‘ymoq, imkon bermoq, ko‘tarmoq; sa santé ne lui permet aucun excès uning sog‘ligi hech qanday zo‘riqishni ko‘ tarmaydi; permettre à qqn de +inf biror kishiga biror narsa qilishga imkon bermoq; mes moyens ne me permettent pas d’acheter une voiture mening mablag‘larim menga avtomobil sotib olishga imkon bermaydi; impers autant qu’il est permis d’en juger ayniqsa bu haqda o‘ylab ko‘rish mumkin; 3. e’ tiroz, norozilik kabi ma’nolarni anglatadi; permettez! vous permettez! kechirasiz, afv etasiz, sabr qiling, to‘xtab turing; permettez-moi de vous présenter m. X. ruxsat eting men sizga janob X-ni tanishtiray; II. se permettre vpr 1. biror narsani o‘ziga ep ko‘rmoq; se permettre quelques petites douceurs ozroq shirinliklardan tatib ko‘rishni o‘ziga joiz ko‘rmoq; 2. biror ish qilgisi kelib, istab qolmoq; elle s’était permis de répliquer uning birdaniga gap qistirgisi kelib qolgan edi; puis-je me permettre de vous offrir une cigarette sizga bitta sigaret taklif qilsam bo‘ladimi? permis nm inv 1. ruxsatnoma; permis de construire qurish ruxsatnomasi; permis de chasse ov qilish ruxsatnomasi; 2. permis de conduire haydovchilik guvohnomasi; passer son permis haydovchilik guvohnomasi olish uchun im tihon topshirmoq. permissif,
ive
adj osongina ruxsat beradigan; les sociétés occidentales sont devenues plu, très, trop permissives g‘arb tashkilotlari osongina, juda, o‘ ta oson ruxsat beradigan bo‘lib qolishdi. permission nf 1. ijozat, ruxsat; obtenir la permission de faire qqch biror narsa qilishga ijozat olmoq; il est sorti sans permission u ruxsatsiz ko‘chaga chiqdi; avec votre permission sizning ijozatingiz bilan; 2. ruxsatnoma, ta’ til (harbiylar uchun). permissionnaire nm ruxsatnoma bo‘yicha harbiy qismdan vaqtincha chiqqan askar. permutation nf 1. ikki narsaning bir-birining o‘rnini almashtirish; permutations de lettres ou de syllabes harflarning yoki bo‘g‘inlarning bir- birini almashtirishi; 2. ishini, lavozim ini boshqasiga almashtirish; procéder à la permutation de deux fonctionnaires ikki xizmatchining vazifalarini almashtirishga kirishmoq. permuter
I. vt bir narsani ikkinchi bir narsa o‘rniga qo‘ymoq, o‘rinlarini almashtirmoq; permuter deux mots dans la phrase gapda ikki so‘zning o‘rinlarini almashtirmoq; II. vi o‘z o‘rinlarini almashtirmoq; ces deux officiers veulent permuter bu ikki zobit o‘z o‘rinlarini almashtirishmoqchi. pernicieux,
ieuse adj 1. sog‘liq uchun xavfli, xatarli, zararli; une habitude pernicieuse sog‘liq uchun xavfli odat; la drogue est pernicieuse giyohvand modda sog‘liq uchun zararli; 2. litt yomon, zararli; erreur pernicieuse yomon xato; doctrines, théories pernicieuses zararli ta’limot, nazariyalar. péroné
nm anat kichik boldir suyagi; fracture du péroné kichik boldir suyagining sinishi. péronnelle nf fam ahmoq va laqma qiz, juvon. péroraison nf nutqning yakunlovchi qismi. pérorer vi safsatabozlik qilmoq, vaysamoq, mahmadonachilik qilmoq. peroxyde nm chim peroksid; l’eau oxygénée est un peroxyde d’hydrogène oksidlangan suv vodorod peroksididir. perpendiculaire I. adj perpendikulyar, tik; perpendiculaire à -ga perpendikulyar, bilan to‘g‘ri burchak hosil qiluvchi; plans perpendiculaires perpendikulyar yuzalar; II. nf perpendikulyar, tik chiziq; tirer une perpendiculaire perpendikulyar chiziq chizmoq. perpendiculairement adv perpendikulyar. perpète, ou perpette (à) loc adv fam umrbod, abadiy, mangu; je ne vais pas l’attendre jusqu’à perpète men uni umrbod kutmoqchi emasman. perpétrer vt dr ou iron qilmoq, sodir qilmoq. perpétuel,
elle
adj 1. abadiy, doim iy, uzluksiz davom etadigan; mouvement perpétuel abadiy harakat; 2. umrbod, bir umr, umrboqiy; une perpétuelle jeunesse umrboqiy yoshlik; secrétaire perpétuel bir umr kotiba; 3. doimiy, uzluksiz, keti uzilmaydigan; c’était une obsession, une angoisse perpétuelle bu miyaga o‘rnashib qolgan fikr, doimiy xavotir edi; 4. pl yangilanib turadigan, doimiy, keti yo‘q, cheksiz; des jérémiades perpétuelles cheksiz hasratlar. perpétuellement adv 1. doimo, to‘xtovsiz; 2. doimo, har doim, hamisha; il arrive perpétuellement en retard u hamisha kech keladi. perpétuer I. vt davom ettirmoq, abadiylashtirmoq; il veut un fils pour perpétuer son nom o‘z sulolasini davom ettirish uchun o‘g‘li bo‘lishini xohlaydi; perpétuer une tradition an’anani davom ettirmoq; II. se perpétuer vpr uzluksiz davom etmoq; les espèces se perpétuent avlodlar uzluksiz davom etadi. perpétuité nf 1. litt abadiylik, mangulik; 2. loc adv à perpétuité umrbod, bir umr; les travaux forcés à perpétuité bir umr surgun ishlari; être condamné à perpétuité umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan bo‘ lmoq. perplexe adj boshi qotgan, nima qilarini bilmay qolgan, o‘zini yo‘qotgan, sarosimaga, talvasaga tushgan, dovdirab, esankirab qolgan, hayratda qolgan, garang, hayronlikdagi; cette demande la rend perplexe bu so‘rov uni dovdiratib qo‘ydi; un air perplexe gangigan ko‘rinish. perplexité nf boshi qotish, nima qilarini bilmaslik, o‘zini yo‘qotish, sarosimaga tushish, gangish, dovdirash, esankirash, hayronlik; être dans la plus complète perplexité butunlay boshi qotib qolmoq. perquisition nf tintuv. perquisitionner vi tintuv o‘tkazmoq; la police a perquisitionné chez lui pour retrouver le pistolet politsiya to‘pponchani topish uchun unikida tintuv o‘tkazdi. perron
nm uyga kiraverishdagi soyabonli pillapoya; il nous a accueillis sur le perron u bizni uyga kiraverishdagi soyabonli pillapoyada kutib oldi. perroquet 1 nm to‘ ti, to‘ tiqush; perroquet d’Amérique, d’Afrique Amerika, Afrika to‘ tisi; répéter qqch comme un perroquet biror narsani huddi to‘ tiqushday qaytarmoq. perroquet 2 nm mar bramsel (eng yuqorigi yarus yelkani); le grand, petit perroquet grot-bramsel, for-bramsel. perruche
nf 1. kichik to‘ tiqush, to‘ tiqushcha; un couple de perruches en cage qafasdagi bir juft to‘ tiqushchalar; 2. sergap, ezma, vaysaqi; safsataboz xotin. perruque
nf parik, yasama soch; porter une perruque parik kiyib yurmoq.
perruquier nm parik, yasama soch tayyorlovchi usta. pers adj m inv litt moviy-ko‘k rang; avoir des yeux pers moviy-ko‘k ko‘zli bo‘lmoq. persan,
ane
I. adj fors, forsiy; II. n 1. fors, eronlik; 2. nm fors tili. persécuter vt 2. ta’qib qilmoq, quvg‘in qilmoq; Louis XIV a persécuté les protestants Lui XIV protestantlarni quvg‘in qildi; un peuple persécuté quvg‘in qilingan, quvg‘inga uchragan xalq; n les persécutés et les opprimés quvg‘inga uchragan va ezilganlar; 2. xiralik qilmoq; des journalistes qui persécutent une vedette san’at yulduziga xiralik qilayotgan jurnalistlar. persécuteur,
trice n ta’qib, quvg‘in qiluvchi; payiga tushuvchi; il s’est vengé de ses persécuteurs u o‘zining payiga tushuvchilardan o‘ch oldi. persécution nf ta’qib, quvg‘ in; il se croit victime de persécutions u o‘zini ta’qibning qurboni deb hisoblaydi; être en butte à des persécutions quvg‘inga nishon bo‘lmoq; loc manie, folie de la persécution, délire de la persécution ta’qib vasvasasi. persévérance nf sabot, matonat, qat’iyat, tirishqoqlik, qunt; il travaille avec persévérance u sabot bilan ishlayapti. persévérant,
ante adj sabotli, quntli; tirishqoq, qat’iy; un homme persévérant tirishqoq odam; tu n’es pas assez persévérant sen yetarlicha tirishqoq emassan.
PERSÉVÉRER
PERSUASIF
406 persévérer vi sabotli, quntli; tirishqoq, qat’iyatli, qat’ iy bo‘lmoq, qat’iy turmoq; persévérer dans l’effort, dans l’erreur o‘zining gapida, xatosida qat’iy turib olmoq. persienne nf yog‘och yoki metall darparda. persiflage nm masxara qilish, birovning ustidan kulish, mazax, kalaka qilish.
persifler vt litt masxara qilmoq, birovning ustidan kulmoq, mazax, kalaka qilmoq. persifleur,
euse
n, adj masxara qiluvchi; burovning ustidan kuluvchi; mazax, kalaka qiluvchi; un ton persifleur masxaraom iz ohang. persil nm petrushka; un bouquet de persil bir bog‘ petrushka. persillade nf chopilgan petrushkaga yog‘, uksus qo‘shib tayyorlangan Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling