Iroq respublikasi davlat xavfsizligi muammolarining genezisi va ularning yechimlari

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) 
Passport: 
http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
  
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 1050
Oltinchidan, butun jamiyat vakillari Iroqning keying 10, 20 yoki 30 yillik 
istiqbolini shakllantiradigan yuqori darajadagi milliy maqsadlar bo’yicha kelishib 
olishlarini ta’minlash. Maqsad bitta, faqatgina uni amalga oshirish borasida tomonlar 
o’rtasida raqobat shakllanadi. Hukumatlarga qiyin bo’lishi tabiiy, lekin eng muhim Iroq 
rivojlanadi, aholi farovon yashaydi. 
XULOSA 
Biz yashayotgan zamonaviy dunyodagi hech bir muammoli holat o’z-o’zidan, 
atrofdagi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy jarayonlarga bog’liq bo’lmagan holda vujudga 
kelmaydi. Aynan shu sababdan ham har bir muammoli vaziyatni tahlil qilish va uning 
yechimlari borasida ish olib borilayotgan masalani atrofdagi jarayonlar bilan 
aloqadorlikda o’rganish lozim. Bugungi kunda Iroq Respublikasida sodir bo’layotgan 
jarayonlar ham o’zining ijobiy yechimlariga erishish uchun xuddi shunday 
yondashuvlarni talab qiladi. 
Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, Iroqning bugungi muammolari oqibatini 
o’ylamasdan amalga oshirilgan ko’pyillik boshqaruv siyosatining natijasidir. O’tgan 
asrning oxiri yangi davr boshlarida davlat rahbariyatining, oxirgi o’n besh yillikda esa 
dunyo hamjamiyatining masalaga jiddiy bo’lmagan tarzda panja ortidan nazar tashlashi 
oqibatida bugungi inqirozli holat vujudga keld. 
Shu o’rinda Iroqdagi ziddiyatli vaziyatning shakllanishida “parda orti”dagi 
kuchlarning ham roli borligini unutmaslik lozim. Malakatning ulkan neft va 
uglevodorod zahiralariga ega ekanligi yirik neft istemolchisi bo’lgan davlatlarning 
oshkora va yashirin tarzda Iroqning ichki ishlariga aralashuviga hamda o’z 
manfaatlarini o’ylab ish tutganliklari ham bugungi inqirozli holatning sabablarida biri 
hisoblanadi. Iroqdagi muammolar nafaqat siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy balki terrorchilik 
faoliyati nuqtai nazaraidan ham dunyo hamjamiyatini e’tiborini talab qiladi.
Ushbu mavzuni chuqurroq tadqiq qilgan insonda “Iroq Respublikasi o’zining 
joylashuvi, tabbiy zahira boyliklari bilan Yaqin Sharqdagi eng muhim strategik 
nuqtalardan biri va ayni shu omil mintaqaviy va kuch markazlarining doimo bu hududda 
o’z manfaatlarini ilgari suradilar” degan mazmundagi xulosa shakllanadi. 
Manfaatdor davlatlarning Iroqda barqaror vaziyatni tartibga solish masalasida 
ixtilofga bormasdan, shaxsiy manfaatlarini biroz chetga surib, Iroq Respublikasining 
amaldagi hukumatiga yordam berishlari mamlakatadagi barqarorlikni ta’minlash eng 
muhim shartlaridan bir.
Hozirgi kundagi Iroq jamiyatida siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy muammolar mavjud 
ekanligini ko’rdik. Ularning har biri bir-biri bilan chambarchas bog’liq. Ijtimoiy 
muammolar amalfagi hukumatdan norozilikni, bu siyosiy inqirozni, siyosiy inqiroz esa 
iqtisodiyotga zarba ekanli kundek ravshan. Tadbirkorlik va biznesda ish boshlash uchun 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 ǀ ISSUE 4 ǀ 2022 
ISSN: 2181-1601