Компьютер вируслари ва вирусга қарши воситалар

-murojaat qilishni cheklash-axborotni ruxsat etilmagan ishlatishni bartaraf etish, xususan, viruslardan dasturlarni va ma’lumotlarni o‘zgarishlardan himoya qilishdan, noto‘g‘ri ishlaydigan dasturlardan va foydalanuvchilarning noto‘g‘ri harakatlaridan himoya qilishdan.
Axborotni himoya qilishni umumiy vositalari viruslardan himoya qilish uchun juda muhimligiga qaramasdan, ularning o‘zlari etarli emas. Viruslardan himoya qilish uchun maxsus dasturlarni qo‘llash ham kerakdir.
Bu dasturlarni bir nechta turlarga bo‘lish mumkin: detektorlar, vaksina (immunizatorlar), doktorlar (orash), taftishchilar (fayllarda va disklarning tizimli sohalarida o‘zgarishlarni nazorat qilish dasturlari), doktor-taftishchilar va filtrlar (viruslardan himoya qilish uchun dasturlar).
Viruslardan kompyuterlarni va ma’lumotlarni xavfsizligiga xissa qo‘shish bo‘yicha birin o‘rin, shubxasiz, ma’lumotlarni nusxalash, hisoblanadi. Virus bilan kompyuter zararlanganda hali ham hech bo‘lmaganda ma’lumotlarning bir qismini tiklash mumkin, lekin agar kompyuterda qattiq disk buzilsa, unda nima qilmoq kerak? Bundan tashqari, nusxalari arxivda mavjud bo‘lgan dasturlar va ma’lumotlar istalgancha buzilganda, qo‘shimcha ularni turli “doktorlar” bilan davolashni amalga oshirishga intilmasdan, arxivdan to‘g‘ri nusxalarini nusxalash maqsadga muvofiqdir.
Xavfsizlikka hissa qo‘shish bo‘yicha ikkinchi o‘ringa ma’lumotlarga murojaat qilishni cheklashni qo‘yish mumkin. Agar aksariyat ko‘pchilik ishlatiladigan dasturlar to‘plami yozishdan himoya qilingan mantikiy diskda joylashgan bo‘lsa, unda virus bilan zararlanganda bu to‘plamlar buzilmaydilar va zararlanish oqibatlarini bartaraf etish uchun nisbatan kam urinishlar talab etiladi.
Dastur-taftishchilar (virus bilan zararlanishni oldindan payqash) uchinchi o‘rinda turadilar, ular dasturlarning va ma’lumotlarning butunligini aniqlaydilar. Bunday tekshirish virusning borligini, u ham ko‘p narsalarni buzishga ulgurmasdan oldin, eng boshlang‘ich bosqichda payqash imkonini beradi.