aytganda, maxsus chidamlilik turlari juda kocp boMishi mumkin. Biroq
jismoniy charchoqni ba’zi bir belgilari asosida uncha katta boMmagan
guruhlarga taqsimlash mumkin. Awalo ishda qatnashadigan muskul
qismlarining hajmiga qarab, bir joydagi guruh muskullar charchoq va
umumiy charchoq boMishi mumkin. Lokal bir joydagi guruh muskullar
ishtirokidagi bajariladigan yurak-tomir va nafas olish sistemalarining
ancha aktivlashuvi bilan bogMiq emas. Bunday ishda charchoqning sababi,
asab-muskul apparatining harakat bajarilishini
ta’minlaydigan
bo‘gMnlaridir.
Gavda
muskullarining
2/3
qismidan
ko‘progM
qatnashadigan ishda odatda, energiya ko‘p sarf boMadi. Bu energetik
metobolizm tizmalari, jumladan, nafas olish va qon aylanish organlariga
katta talablarga quyadi. Ko‘pincha organizmning aynan shu tizimdagi
funksional imkoniyatlarining yetarlicha boMmasligi ish qobiliyatini
cheklab quyadi.
Shuning uchun maMum bir lokal mashqlarda ko‘rsatadigan
chidamlilik barcha muskullarga ta’sir etadigan mashqlardagi yuksak
chidamlilikdan dalolat bermaydi. Masalan, bir oyoqda juda ko‘p marta
(150-200) o ‘tirib turgan holda nisbatan yomon changMchi yoki stayyor
boMishi mumkin.
Chidamlilikni
tarbiyalash
jarayonida
organizmning
umumiy
chidamlilikni va chidamlilikning maxsus turlarini belgilab beradigan
funksional
xususiyatlarini har tomonlama o‘stirishning bir qator
vazifalarini hal etish talab qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |