Koordinatsion harakat qobiliyatlarini tarbiyalash

tarbiyalashda va harakat faoliyatiga o‘rgatish tuzilishining oqilonaligi 
natijasida vujudga keladi.
C H ID A M LIL IK N I T A R B IY A L A SH M E T O D IK A SI
Biror bir faoliyatda charchoqqa qarshilik koTsatish qobiliyati 
chidamlilik deb ataladi. Agar kishi biror bir ishni bajarayotgan boMsa, u 
birmuncha vaqtdan so‘ng bu 
ishni 
bajarish tobora qiyinlashib 
borayotganini sezadi. Chetdan qaraganda bu kishining holati ancha 
o‘zgarganligini ko‘rish mumkin. 
Bu o‘zgarishni mimika usullari 
kuchlanishida, ter paydo bo‘lishida ko‘rish mumkin. Ayni vaqtda uning 
organizmida birmuncha jiddiy fiziologik oczgarishlar ham ro‘y beradi.
Qiyinchiliklar ko‘payib borishiga qaramasdan, kishi iroda kuchi 
hisobiga dastlabki ishning shiddatligini birmuncha vaqt saqlab turish 
mumkin. Bunday holatni kompensatsiyali charchash fazasi deyiladi. Agar 
iroda 
kuchi 
ortganiga 
qaramay 
ishning 
shiddatligi 
pasaysa, 
dekompensatsiyali charchash fazasi boshlanadi. Ishlash natijasida kishi 
ishlash qobiliyatining vaqtinchalik kamayishi charchash deb ataladi. Bu 
qiyinchilik ortishida yoki ishni avvalgidek samarador bajarish mumkin 
boMmay qolishida ifodalanadi. Agar bir necha kishiga bir xil vazifani 
bajarish tavsiya etilsa, ular turli vaqtdan so'ng charchaydilar. Bunga sabab 
shu kishilardagi chidamlilikni xilma-xil boMishidir. (jadval 19)
19 - jadval.
C haqqonlikni tarbiyalash jarayonida harakat koordinatsiyalarini 
yanada yuqoriroq aks ettiruvchi turli m etodik usullardan 
foydalaniladi.
Ulardan biri L. P. M atveev b o‘yicha:
Metodik usul mazmuni
M iso lla r