Mavzu: "Funksiya"


Download 1.26 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/17
Sana21.12.2021
Hajmi1.26 Mb.
#182259
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   17
Bog'liq
15- amashgulot

6.  Uy vazifasi 

1. 


     

 

 funksiyasini aniqlanish sohasida uzluksizligini 1-ta`rifir bo’yicha tekshiring. 



2. 

      


 

         funksiyasini  aniqlanishi  sohasida  uzluksizligini  2-ta`rif  bo’yicha 

tekshiring.  

3.Quyidagi funksiyalarning uzilish nuqtalari turini aniqlang va chizmada tasvirlang  



a) 

   


 

   


 

b) 


     {

                    

     

 

             | |    



          | |    

 

c) 



     

 

   



 

   


      

d) 


   

 

 



   

   


  

Javoblar: a) 

        II tur   c)              I tur   d)        yo’qotiladigan uzilish nuqtasi           

𝑥

 



 

𝑥

 



 

𝑥

 



 










7.  Mustaqil yechish uchun misollar. 

1.   


                      funksiyalarini  o’zlarining  aniqlanish  sohasida  uzluksizligini  1-ta`rif 

bo’yicha tekshiring 

2. 

                  



 

 

       



  

 

 



 funksiyalarini o’zlarining aniqlanish sohasida uzluksizligini 2-

ta`rif bo’yicha tekshiring 

3.  Quyidagi funksiyalarning uzilishini aniqlang va chizmada tasvirlang: 

a) 


         

 

   



 

b) 


   

 

   



 

 

 



c) 

    2


 

 

                   



                    

 

d) 



     

 

   



 

e) 


   

 

 



 

  

 



f) 

   


√      

 

 



   

 

g) 



   

 

   



 

 

Javoblar: a) 



       I tur     b)         I tur    c)            d)           II tur    e)           II tur   

 f) 


       II tur           yo’qotiladigan     g)                    II tur 

8.  O’z-o’zini tekshirish uchun savollar. 

1.  Funksiya orttirmasi nima? 

2.  Uzilish nuqtasi deb nimaga aytiladi? 

3.  Yo’qotiladigan uzilish nuqtasi deb nimaga aytiladi? 

4.  Birinchi tur uzilish nuqtasi deb nimaga aytiladi? 

5.  Ikkinchi tur uzilish nuqtasi deb nimaga aytiladi? 

6.  Kesmada uzluksiz funksiyalarning xossalarini bayon qiling. 

7.  Ko’rsatkichli funksiyani aniqlanish sohasida uzluksizligini ko’rsating. 

8.  Uzluksiz funksiya ustida arifmetik amallarni ta`riflang. 

 

20- mashg’ulot. 



Mavzu: “Funksiya hosilasi” 

Reja: 


1.  Hosila ta`rifi. 

2.  Hosila jadvali. 

3.  Differensiallashning asosiy qoidalari. 

4.  Auditoriya topshirig’i. 

5.  Uy vazifasi. 

6.  Mustaqil yechish uchun misollat. 

7.  O’z-o’zini tekshirish uchun savollar. 

1.  Hosila ta`rifi. 




         funksiyaning  

 

  nuqtadagi hosilasi deb, funksiya orttirmasi    ning argument orttirmasi    



ga nisbatining 

   nolga intilgandagi limitiga aytiladi va  

 

  

 



   yoki  

 

  



 

   deb belgilanadi, ya`ni  

   

    


  

  

     



    

   


 

           

 

 

  



   

 

    



Agar bu limit chekli songa teng bo’lsa, hosila  

 

  nuqtada mavjud deyiladi. 



Agar 

   


    

  

  



    bo’lsa,          funksiya  

 

  nuqtada cheksiz hosilaga ega deyiladi. 



Agar hosila ta`rifida 

          yoki          bo’lsa, bir tomonlama hosilaga ega bo’lamiz, ya`ni  

   

      


  

  

   



 

 

  



 

                 

      

  

  



   

 

 



  

 

  



          funksiyaning  

 

  nuqtada hosilasi mavjud bo’lishi uchun  



 

 

  



 

    


 

 

  



 

  lar mavjud va teng 

bo’lishi  kerak,  ya`ni   

 

 



  

 

     



 

 

  



 

 .  Funksiya  hosilasini  topish  amali  differensiallash  deyiladi. 

          funksiya  [    ]  kesmaning  har  bir  nuqtasida  hosilaga  ega  bo’lsa,  u  [    ]    kesmada 

differensiallanuvchi deyiladi. 

Misol 1. 

     


 

   funksiya hosilasini toping. 

Yechish: 

   


    

  

  



     

    


      

 

  



 

  

     



    

         

  

     


Misol 2.    

    √ 


 

        


 

 

       



Yechish: : 

   


    

  

  



     

    


√    

 

  √ 



 

  

     



    

√  


 

  

     



    

 

√  



 

 

    



Misol 3. 

    | |           

 

 

  



 

    


 

 

  



 

  larni toping. 

Yechish:     

 

 



 

  

 



       

    


|    | | |

  

     



    

|  |


  

     


              

 

 



  

 

       



    

|    | | |

  

     


    

|  |


  

     


Demak, 

    | |  funksiya  

 

  nuqtada hosilaga ega emas, chunki  



 

 

 



  

 

     



 

 

  



 

 . 


2.  Hosila hadvali. 

1. 


 

 

    



2. 

 

 



    

3.   


 

 

 



 

    


   

 

4. 



(

 

 



)

 

   



 

 

 



 

5. 


(√ )

 

 



 

 √ 


 

6.   


 

 

 



 

   


 

    


7.   

 

 



 

 

   



 

 

8.   



   

 

  



 

 

 



    

 

9.   



    

 

 



 

 

 



10. 

      


 

       


11. 

      


 

        



12. 

     


 

 

 



   

 

 



 

13. 


      

 

   



 

   


 

 

 



14.   

        


 

 

 



√   

 

 



15.   

        


 

   


 

√   


 

 

16.   



       

 

 



 

   


 

 

17.   



        

 

   



 

   


 

 

 



3.  Differensiallashning asosiy qoidalari. 

1. 


    

 

    



 

 

2.   



      

 

   



 

   


 

 

3.   



      

 

   



 

   


 

 

4.   



      

 

   



 

           

 

 

5. 



(

 

 



)

 

 



 

 

    



 

  

 



 

 

6. 



(

 

 



)

 

 



  

 

 



 

 

Misol 4. Quyidagi funksiyalar hosilalarini toping. 



a) 

     


 

          

 

 

b) 



   

 

 



 

 

 



 

c) 


     

 

       



d) 

   


    

    


 

Yechish: 

a) 

 

 



    

 

          



 

 

 



    

 

 



 

        


 

    


 

 

 



    

 

 



 

 

   



 

    


b) 

 

 



  (

 

 



 

 

 



)

 

   



 

 

 



 

   


 

 

 



 

   


 

 

 



 

 

 



 

c) 


 

 

    



 

     


 

    


 

 

 



        

 

      



 

    


 

        


 

        


 

        


       

d) 


 

 

  (



    

    


)

 

 



      

 

                   



 

      


 

 

                   



      

 

 



           

      


 

 

  



      

 

 



Misol 5.  

                         

 

(

 



 

)    


Yechish: 

 

 



              

 

        



 

       


 

   


 

   


 

 

 



 

   


 

 

 



 

 

   



 

   


  

 

 



 

   


  

 

   



 

(

√ 



 

)

 



 

 

(



√ 

 

)



 

               

Misol 6. 

     


 

              

 

       



Yechish:  

 

 



    

 

    



 

    


 

 

 



       

 

     



 

    


 

       


 

 

 



 

   


 

           

Murakkab funksiya hosilasi. 

                    ya`ni      [    ] murakkab funksiya hosilasi  

 

 

   



 

 

   



 

 

  formula yordamida 



topiladi. 

Murakkab funksiyalar uchun hosila jadvali 

1.   

 

 



 

 

    



   

 

 



 

2. 


(

 

 



)

 

   



 

 

 



   

 

 



3. 

(√ )


 

 

 



 √ 

   


 

 

4.   



 

 

 



 

   


 

       


 

 

5.   



 

 

 



 

   


 

   


 

 

6.   



   

 

  



 

 

 



    

   


 

 

7.   



    

 

 



 

 

   



 

 

8. 



      

 

          



 

 

9. 



      

 

           



 

 

10. 



     

 

 



 

   


 

 

   



 

 

11. 



      

 

   



 

   


 

 

   



 

 

12.   



        

 

 



 

√   


 

   


 

 

13.   



        

 

   



 

√   


 

   


 

 

14.   



       

 

 



 

   


 

   


 

 

15.   



        

 

   



 

   


 

   


 

 

Misol 7. Quyidagi funksiyalar hosilalarini toping. 



a) 

     


 

 

  



 

b) 


          

 

 



 

c) 


                 

Yechish:  

a) 

 

 



  ( 

 

 



  

)

 



   

 

 



  

  

 



    

 

   



 

 

  



          

b) 


 

 

  (      



 

 

)  



 

√  


 

  

  (



 

 

)



 

 

 



√ 

 

  



  ( 

 

 



 

)    


 

 √ 


 

  

 



c) 

 

 



  [           ]

 

                          



 

                    

Misol 8.  

       


   

 

          



 

(

 



 

)    


Yechish: 


 

 

  (   



   

 

)



 

  [(   


 

 

)



 

]

 



    (   

 

 



)

 

  (   



 

 

)



 

      


   

 

     



 

 

  (



 

 

)



 

 

 



 

   


   

 

     



 

 

   



 

 

 



   

 

 



      

 

 



(

 

 



)  

 

 



   

 

 



   

 

 



 

 

 



 

√ 

 



  

Misol 9. 

        

   


 

 

               



 

(

 



 

)    


Yechish:  

 

 



  ( 

   


 

 

)



 

   


   

 

 



        (   

 

 



)

 

   



   

 

 



        . 

 

   



  

 

/   (



 

 

)



 

   


   

 

 



        . 

 

   



  

 

/  



 

 



 

)     


   

 

 



       

 

 



 

   


  

 

  



 

 

(



 

 

)    



   

 

 



       

 

(



 

 

)



 

   


  

 

 



 

 

   



 

  


Download 1.26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling