Mavzu rejasi: Janubiy Turkmaniston hududida bronza davri

Ko‘zali bosqichi. Ko‘zali bosqichida Jarqo‘ton manzilgohining rivojlanish jarayoni davom etib, xo‘jalik va moddiy madaniyatida jarqo‘ton bosqichi anʼanalari davom etadi. Aholi Bustonsoy atrofidan tashqari hududlarni o‘zlashtiradi. Aholi o‘rtasida ijtimoiy tabaqalanish va xususiy mulkchilik munosabatlari chuqurlashadi.

• 
  Ko‘zali bosqichi. Ko‘zali bosqichida Jarqo‘ton manzilgohining rivojlanish jarayoni davom etib, xo‘jalik va moddiy madaniyatida jarqo‘ton bosqichi anʼanalari davom etadi. Aholi Bustonsoy atrofidan tashqari hududlarni o‘zlashtiradi. Aholi o‘rtasida ijtimoiy tabaqalanish va xususiy mulkchilik munosabatlari chuqurlashadi.
  
• 
  Mulali bosqichi. Oltinsoy tumani hududidagi Mulalitepa (8-9 ga.) va Buyrachi 1 (10 ga.) va boshqa kichik (0,2-2 ga.) manzilgohlar o‘rganilgan. Mullali bosqichlarda sopolli madaniyati tarqalgan hudud doirasi nihoyatda kengayib, Janubiy Tojikistonda Dushanbe shahrigacha bo‘lgan yerlarga tarqaladi. Dushanbe shahri yaqinidagi Kangurtut manzilgohining quyi qatlamidan Sopolli madaniyatiga xos uy-joy imoratlari va moddiy topilmalar aniqlangan. Mullali bosqichida krematsiya-marhumlarni kuydirib, kulini ko‘mish odatiga bo‘yicha ko‘milgan qabrlar ham uchraydi. Krematsiya odati Yevrosiyoning shimoliy dasht xududi, xususan, Andronovo madaniyatiga mansub aholi uchun xos odat hisoblanadi. Sopolli madaniyatiga qo‘shni bo‘lgan Beshkent madaniyatiga oid qabrlarda marhumlarni krematsiya qilish odati aniqlangan. Beshkent madaniyati Sopolli madaniyatining Mullali bosqichi bilan bir davrda faoliyat yuritib, Andronovo madaniyatiga xos qabilalarning janubga ko‘chib kelish jarayoni mana shu davrdan boshlangan.
  

http://fayllar.org