Мўътадил иқлимли шимолий кенглик ўсимликлари

МАВЗУ-9. ҲАЙВОНОТ ДУНЁСИНИНГ ГЕОГРАФИК 
ТАРҚАЛИШИ 
 

Ҳайвонот дунѐсининг географик тарқалишига таъсир этувчи омиллар. 

Ҳайвонот дунѐсининг ҳукмронлик ва областга ажратилиши, палеогейва арктогей 
ҳайвонлар ҳукмронлиги.

Арктоғей ҳайвонлар ҳукмронлиги.

Неогей ва нетоғей 
ҳайвонлар ҳукмронликлари
Ер шарида ҳайвонот олами тур жиҳатдан хилма-хил бўлиб, ўсимликларга нисбатан 
деярли 3 баробар кўрдип. Масса жиҳатидан жуда оз, яъни 1% холос, 99% ўсимликлар 
хиссасига тўғри келади.
Ҳайвонлар ер шарининг иурли қисмларида иқлим шароитининг турлилигига қараб 
турлича тарқалган. Ҳайвонот оламини ҳукмронликка, областластларга ажратишда кўп 
олимлар ўз ишларини олиб боришган. Улар ичида тан олингани 1976 йили крўжановский 

---

52 
таклиф қилган системадир. Бунга кўра ҳайвонот олами 4 та ҳайвонлар ҳукмронлигига ва 14 
та фаунистик областга бўлинади.
1. Палеогей ҳайвонлар ҳукмронлиги. Буларнинг ҳудудига 4 та область киради. Яъни, 
Африка материгининг асосий қисми, Мадагаскар ороли, Ҳиндистон ярим ороли, 
Ҳиндихитой, Зонд оролари, Янги Гвинея, Полинезия ороллари киради.
2. Арктогей Ҳайвонлар ҳукмронлиги. Бу ҳукмронлик 2 та кичик ҳукмронликка 
бўлинади.
1.Палеарктик фаунистик кичик ҳукмронлиги. Бу ҳукмронлик 3 та областга 
бЎлинади:
1. Европа-Сибирь области
2. Қадимги Ўрта ер области (Турон)
3. Шарқий Осиѐ области
2. Неоарктик фаунистик ҳайвонлар кичик ҳукмронлик 2 та оластга бўлинади.
1. Канада области
2. Санор области
3. Неогей ҳайвонлар ҳукмронлиги 2 та областга ажратилади:
1. Неотропик
2. Карип
4. Нотоғей ҳайвонлар ҳукмронлиги 3 та областга бўлинади:
1. Австралия области
2. Янги Зеландия области
3. Патагония области
Палеогей ҳайвонлар ҳукмронлиги куйидаги 4 та областга бўлинади: