Namangan davlat universiteti n. N. Azizov, M. U. Rahmonov psixologiya va sport psixologiyasi

Proyektiv qobiliyatlar. "Tahlil - prognoz - loyiha" triadasi o‗qitish va ta‘limning 
aniq rejalarida pedagogik prognozlash natijalarini moddiylashtirishda namoyon 
bo‗ladigan maxsus ko‗nikmalar guruhini ajratishni o‗z ichiga oladi.
Reflekslar (lat.dan) - orqaga burilish, aks ettirish; o‗z harakatlari va holatlarini 
tahlil qilish. 
Ekstensiv - intensivdan farqli o‗laroq, sifat jihatidan emas, balki faqat miqdoriy 
o‗sish, kengayish, taqsimlanishni bildiradi. 
Kognitiv - bilim bilan bog‘liq. 
Reflektsiya - bu nafaqat pedagogik faoliyat sub‘ektining o‗zini bilishi yoki 
tushunishi, balki boshqalar (talabalar, hamkasblar, ota-onalar) "reflektor" ni, uning 
shaxsiy xususiyatlarini, hissiy reaktsiyalarini va kognitiv tasavvurlarini qanday va 
qanday bilishini va tushunishini aniqlashdir. 
Aktualizatsiya - bu shaxsning bilimlari, ko‗nikmalari, xulq-atvori va hissiy 
holatining turli shakllarini takrorlash, ularni potentsial holatdan haqiqiy harakatga 
o‗tkazish. 
Didaktika - ta‘lim va tarbiyaning nazariy asoslarini belgilovchi pedagogikaning 
bir qismidir. 
Interpret - talqin qilish, tushuntirish. Moslashish - moslashish. 
Deduksiya - mantiqiy tartibga solishga olib chiqish; bo‗g‘inlari mantiqiy oqibat 
munosabati bilan bog‘langanlar zanjiri. 
Induksiya - mantiqiy fikrlash bo‗lib, unchalik umumiy bo‗lmagan gaplardan 
umumiy xarakterdagi gapga o‗tadi. 

---

Abstraktsiya- inson aqliy faoliyatining asosiy jarayonlaridan biri bo‗lib, u 
ob‘ektning individual xususiyatlarini, tomonlarini yoki holatini aqliy ravishda 
ajratib olish va mustaqil ko‗rib chiqish ob‘ektiga aylantirish imkonini beradi. 
Pertseptiv qobiliyatlar. A.A.Bodalev va uning hamkorlarining shaxsni shaxs 
tomonidan idrok etish muammosini ochib beruvchi ishlariga murojaat qilish bizga 
boshqa fanning xususiyatlarini tekshirish bosqichida o‗qituvchi uchun zarur 
bo‗lgan kasbiy va pedagogik mahorat doirasini belgilash imkonini beradi. 
Temperament - bu aqliy faoliyat dinamikasining turli tomonlarini tavsiflovchi 
barqaror individual xususiyatlarning tabiiy o‗zaro bog‘liqligi.