«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

434 


hududdagi sanoatda band aholining respublika sanoatda band aholi sonidagi 

ulushi (b) – 17,4 %
a)

respublika bo‘yicha jami sanoatda band aholi – 630 000 kishi;

b)

viloyatdagi sanoatda band aholi soni – 110 000 kishi.

630 000 -------------------- 100 % 
110 000 ------ x =

= 17,4 % 



hisoblash amalga oshiriladi: 

Ind

= 

=

= 

= 10,05
Javob:

Namangan viloyatida mehnatda band aholining 10,05 foiz qismi 
sanoat tarmoqlariga to‘g‘ri keladi. Ushbu ko‘rsatkich respublika bo‘yicha esa 13,0
foizni tashkil qiladi. Demak, Namangan viloyati sanoatining taraqqiyot darajasi 
respublika ko‘rsatkichidan past hisoblanadi.

Mustaqil bajarish uchun topshiriq: 

№

_

117. 
2013-yilda jahon sanoat tarmoqlarida 450 milliondan ortiq kishi 
xizmat qilgan. Rossiya Federatsiyasida esa sanoat bilan bandlar soni 20 mln kishini
tashkil etib, mamlakatga jahon yalpi sanoat mahsulotining 3.6 foizi to‘g‘ri keladi. 
Ushbu ma‘lumotlardan foydalanib, Rossiya sanoatining taraqqiyot darajasini
aniqlang. 
III.4. SANOATNING HUDUDIY MUJASSAMLASHUV DARAJASINI 

ANIQLASH 
Mujassamlashuv yoki ishlab chiqarishning markazlashuvi, yig‘ilishi 
iqtisodiyotning barcha tarmoqlariga tegishlidir. Ammo geografik jihatdan u eng
avvalo sanoat, qishloq xo‘jaligi va transport, ya‘ni moddiy sohalarda yaqqol 
namoyon bo‘ladi.

---

---

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

435 
Qolaversa, 

iqtisodiy

geografiya 
fanining
obyektini, 
aynan,
shu

tarmoqlarning hududiy tashkil etilishi, ularning joylashish xususiyatlari belgilab

beradi.
Xususan, sanoatning hududiy mujassamlashuv darajasini (M
h
) aniqlash 

uchun quyidagi ifodadan foydalaniladi:

h 

Bu yerda, 

M
h

= sanoatning hududiy mujassamlashuv darajasi; 

a = hudud yalpi sanoat mahsulotining respublika YaSM dagi ulushi;

b = hududdagi sanoatda band aholining respublika sanoatda band

aholi sonidagi ulushi; 

n = o‘rta arifmetik qiymat bo‘yicha, ko‘rsatkichlar soni; 

G = hudud maydonining mamlakat maydonidagi ulushi (%). 

№