67
Sus
t
-ay
susay
Qay
i
r
-il
Qayril
ay
i
r
-il
ayril
ay
i
r
-im
ayrim
Nazariy ma’lumotga quyidagilarni qo’shimcha qilish mumkin.
Ayrim bir yoki ikki bo’g’inli so’zlarga egalik qo’shimchalari
qo’shilganda a, i, u unli tovushlari tushadi. Masalan, shahri, o’rni,
shahri.
86-mashq.
Qo’yilgan muammo: Maqollar mazmuniga diq
qat
qilib, daftaringizga YOZING. Tovush tushishi hodisasiga uchragan
so‘zlarning tagiga chizing.
Yechim:
1. Yig‘lab-yig‘lab marza (ariq sirti, pushta, egat) olsang,
O‘ynab-o‘ynab sug‘ora san. (yig’i ot so’z turkumiga fe’l
yasovchi
–la qo’shimchasi qo’shilib,
asosdagi i tovushu tushgan; o’yin otiga fe’l
yasovchi –la qo’shimchasi qo’shilib, asosdagi i tovushi tushgan)
2. Ishlaganning og‘zi
oshga tegar, Ishlamaganning boshi – toshga.
(og’iz otiga –i egalik qo’shimchasi qo’shilib, asosdagi i tovushi tushgan)
3. Tuyaga yantoq kerak bo‘lsa, bo‘ynini cho‘zar. (bo’yin otiga –i
egalik qo’shimchasi qo’shilib, asosdagi i tovushi tushgan)
4. Berarman (beruvchi)ga beshov ko‘p, olarman (oluvchi)ga oltov
oz. (olti soniga – ov jamlovchi son qo’shimchasi qo’shilib,
asosdagi i
tovushi tushgan)
5. Ko‘ngli ochiqning qo‘li ochiq, qo‘li ochiqning – yo‘li.
(ko’ngil otiga –i egalik qo’shimchasi qo’shilib, asosdagi
i tovushi
tushgan)
Do'stlaringiz bilan baham: