O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi qoraqalpoq Davlat Universiteti

Eritma muzlashi uchun bug’bosimi muz bug’ining bosimiga tenglashishi kerak. Agar 0⁰ da eritma ustida muz qo’yilsa, muz suyuqlanib ketadi, sababi muz bug’ining bosimi eritmasiga qaraganda katta bo’ladi.

Demak, eritmaning muzlash temperaturasi 0^0 dan past bo’ladi.

Quydagi rasmda, suv va eritma bug’lari bosimining temperatura o’zgarishi bilan ko’rsatiladi. 100⁰С da suv bug’ining bosimi 760 mm ga teng bo’lgan holda, eritmaning 760 mm dan kam va uni 760 mm ga yetkazish uchun eritmani yana daraja) qizdirish kerak. Temperatura pasayganda muz bug’ining bosimi suv va eritmanikiga qaraganda tezroq pasayadi. Shuning uchun 0⁰ dan past temperaturada eritma va muz bug’ining bosimi diogramma bir nuqtada kesishadi, yani muz bug’ining bosimi eritmaniki bilan tenglashdi.

Demak, eritma 0^0 dan past temperaturada muzlaydi.

Yuqorida aytilgan hamma fikrlarga ko’ra, eritmaning muzlash va erish temperaturalari bug’ bosimiga bog’liq bo’ladi. Agar konsentratsiyalari alohida bo’lgan ikki eritma ikki idishda og’zi yopiq faza kiritilib qo’yilsa, eritmalarda suyuqlanishga intilish bor bo’lganligi sababli, ularning bug’ bosimi bora-bora o’zaro tenglashadi. Bu jarayon erituvchining bug’lanish va kondesatlanishi hisobiga yuz beradi.

Muz, suv va eritma bug’lari bosimining temperatura bilan o’garadi.

Suv ustida o’tkazilgan tajribalar quydagi narijalarni berdi:
1. Suv bug’ining bosimi temperatura ko’tarilishi bilan ortadi va bu ortish suvning kritik 374⁰С gacha davom etadi. Bu quydagi jadvalda ko’rsatilgan.

^0С