O'zbekiston respublikasi profi universitety


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet182/258
Sana17.06.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1544935
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   258
Bog'liq
Psixologiya ilk tushunchalar

Odamlar muvaffaqiyatli (yoqimli) hodisalar ehtimolini orttirib va 
muvaffaqiyatsiz (yoqimsiz) hodisalar ehtimolini kamsitib baholashga moyil 
bo'ladilar. Odatda ro'y berish ehtimoli kam bo'lgan hodisalarning ehtimoli orttirib 
bahalonadi (masalan, lotereyada yutish ehtimoli). Ehtimoli yuqori bo'lgan 
hodisalarning uchrashi kamsitib baholanadi (masalan, jinoyat uchun jazoning 
muqarrarligi). Uzoq muddat kutilgan hodisa, yaqin fursatlarda ro'y berishi 
mumkinligini kutish ham odatda xatodir.
Sub'ektiv baholar juda turg'un bo'ladi, intuitsiyaning roli esa ko'pincha 
orttirib baholanadi. Noodatiy sharoitlarda tashqi ko'rinishidan tanish, lekin 
mohiyatiga ko'ra yangi vazifalarni yechishda, odamlar intuitsiyaga asoslanib 
ko'pincha to'g'ri qaror qabul qilib qoladilar. Misol uchun quyidagi vazifani yechib 
ko'ramiz. Fikran yer sharini teng ikkiga bo'lamiz, so'ng shu ikkala bo'lakdan birini 
yana ikkiga bo'lamiz va h.k. Ulardan oxir-oqibat atom paydo bo'lishiga erishish 
uchun taxminan necha marta bo'lish kerak? Yuz mingmi, millionmi yoki milliard 
martami? Biz intuitiv ravishda shu astronomik raqamlarga qo'shilishga tayyormiz. 
Aslida esa buning uchun atigi 80 marta bo'lish kifoya. 
Qaror qabul qilar ekan, odamlar unga munosib isbot topishga intiladilar, 
o'zlarini uning to'g'riligiga ishontirishadi, o'zlari tanlagan xatti-harakat variantini 
afzalligini orttirib, uning kamchiligini esa kamsitadi. Qaror qabul qilish odatda 
sub'ektiv ravishda, ma'lum darajada yengil tortish (chunki bunda motivlar kurashi 
jarayoniga xos bo'lgan zo'riqish bartaraf etiladi), faoliyatni faollashtiradigan ijobiy 
emotsional kechinmalar bilan kuzatiladi. 
Faoliyat maqsadi haqida qaror qabul qilish bilan birga (uning izidan) faoliyat 
vazifalari ham anglanadi, maqsadga erishish yo'llari va vositalari batafsil 
rejalashtiriladi. 
Vazifalarni anglash va faoliyat vositalarini tanlab olish. Odam faoliyati 
ma'lum bir sharoitlarda amalga oshadi va ularga bog'liq bo'ladi. Faoliyat 

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   258




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling